Lombardia Beni Culturali
109

Transactio

1184 dicembre 8, Brescia.

Nella controversia tra Alberto <de Cenatho> , abate del monastero di S. Pietro in Monte, da una parte, e Stefano Bocardus, dall'altra, circa i danni che il predetto Stefano dice di aver subito a causa della chiusa <del mulino> del monastero sulla riva del Chiese di Cantrina, Teudaldo de Muscolinis, arbitro eletto dalle parti, nel prendere atto della rinuncia di Stefano ad avanzare rivendicazioni nei confronti del monastero a proposito dei danni anzidetti, ordina all'abate di risarcire la controparte con venti soldi bresciani nell'ottava della successiva Epifania.

Originale, ASVat, FV, I, 2698 (SPM, 97) [A]. Copia semplice del sec. XVIII, LUCHI, Codex Dipl. Brixiensis (BSMn, ms. Labus 84), cc. 60v-61r [C]. Copia semplice del sec. XVIII, LUCHI, Codex Dipl. Brixiensis (BMVe, ms. lat. V, 17), pp. 122-3 [D]. Copia semplice del sec. XVIII, LUCHI, Codex Dipl. Brixiensis (BCVr, ms. 1782), pp. 91-2 [E]. Copia semplice parziale del sec. XIX, LUCHI, Codex Dipl. Brixiensis (BQBs, ms. O. VIII. 46.), c. 22r [D']. Copia semplice parziale del sec. XIX, Cod. Dipl. di Brescia, ad annum (ASBs, Arch. Stor. Civ.), [D'']. Nel verso di A, di mano coeva: C(arta) Nubulenti; di mano del sec. XIII: § Carta cluse Clesis; segnatura del sec. XVI: 24, 1184 8 decembris.

Cf. [DONEDA], Notizie della zecca, p. 9; ODORICI, Storie bresciane, V, p. 178, VI, p. 51, n. 160; GUERRINI, Il monastero, p. 187; BONFIGLIO DOSIO, Condizioni economiche, p. 155 (nota 266).

La pergamena, in discreto stato di conservazione, presenta soltanto alcune rosicature nella zona sinistra. Si osserva un forellino di cucitura nel margine superiore.
Circa il contenuto cf. docc. 103, 107, 108, 115.

(SN) Die sabati .VIII. intrante mense dece(m)br(is). In ecclesia Sancti | Petri de Dom civitatis Brixie. Horum hominum presencia quorum | nomina subter l(eguntur), controversia que vertebatur inter d(omi)num Albertum, ab|batem monasterii Sancti Petri de Monte, ab una parte, et Stepha|num Bocardum, ex altera, in d(omi)num Teutaldum de Muscolinis, ab | utraque parte sine tenore remissa, que talis erat, quod pre|fatus Stephanus petebat d(omi)no abati da(m)pnum quod dicebat fe|cisse et sibi dedisse propter clusam ipsius abatis in riva Cle|sis de Cantrina. In primis prefatus Stephanus cum ligno fecit |[finem, tran]sactionis nomine, predicto d(omi)no abati de s(upra)s(crip)to toto | da(m)pno et de s(upra)s(crip)ta riva, eo excepto quod prefatus d(omi)nus Teu|taldus preciperet tali modo quod mag(is) prefatum abatem nec eius suc|cessores neque per se nec per suos heredes inpedirent (a) de s(upra)s(crip)to | da(m)pno nec de riva neque de s(upra)s(crip)ta clusa, et sub pena | sexaginta sol(idorum) imperialium, stipulatione interveniente, | pacto rato durante, si aliquo t(em)pore contra hanc finem et | promissionem venire presu(m)pserint. Hoc facto (b) prefatus | d(omi)nus Teutaldus precepit et dixit d(omi)no abati ut daret Ste|[ph]ano in proxima octava Epiphanie .XX. sol(idos) nostre | monete, et precepit utrique parti ut prefata finis firma | esset i(n) perpetuum et sub predicta pena. Anni Domini .M|CLXXXIIII., indic(tione) secunda. Ibi fu(er)e Graciadeus d(omi)ni Sacki, | Megnanus de Sancto Gervasio et Tebaldus clericus testes rogati.
Ego Gr(aci)adeus Tonsi notarius sacri pall(acii) interfui et rogatus scripsi.


(a) Segno abbr. (tratto orizzontale intersecante l'asta di -p-) espunto.
(b) -c- corr. da t, come pare.

Edizione a cura di Ezio Barbieri ed Ettore Cau
Codifica a cura di Gianmarco Cossandi

Informazioni sul sito | Contatti