Lombardia Beni Culturali
112

Carta <vendicionis>

1160 ottobre 18, Milano.

Pietro e i suoi figli Ottone e Quintavalle detti de Mama, di Milano, con le loro mogli Arvicca, moglie di Pietro, Giuliana, moglie di Ottone e Sclera, moglie di Quintavalle, tutti di legge longobarda, avendo Arvicca l'autorizzazione di Arderico, giudice e missus regio, danno a titolo di livello perpetuo ai frati Marzio e Arnaldo, conversi del monastero di Chiaravalle, a nome del monastero, tutti i beni da loro posseduti in Villamaggiore, Casate, Consonno, Siziano e nei loro territori, con i diritti pertinenti, ad eccezione dei sedimi nel borgo e nel castrum di Siziano e delle decime che non gravano sui beni oggetto della transazione, ricevendo per questi beni trecentosedici lire e mezzo di denari milanesi d'argento. Inoltre Pietro, Ottone e Quintavalle danno guadia ai frati Marzio e Arnaldo, a nome del monastero, che difenderanno i beni ceduti da eventuali rivendicazioni dei capitanei di Landriano, ponendo come fideiussore per cinque anni Guido Burro, di Milano. Inoltre, Pietro investe sua moglie Arvicca, a titolo di consultum, di una casa in Milano, vicino alla croce detta de Burris, a garanzia della somma di trentratré lire, che rappresenta il suo faderfio. Inoltre investe sua nuora Giuliana, a titolo di consultum, della medesima casa a garanzia della medesima somma, che rappresenta il suo consultum. Sclera dichiara di essere garantita riguardo alla sua dote depositata presso Rogerio e Tedaldo detti de Mama, fratelli di Pietro, di Milano.

Originale, ASMI, AD, pergg., cart. 554, n. 89 [A]. Copia del principio del sec. XIX, BNBMi, Mss. Bonomi, AE XV, 20, pp. 287-291, n. 104 [B]. Regesto, ASMi, Catalogo delle pergamene, vol. III, fasc. 54. Sul verso, di mano coeva X: § Carta vendicionis, quam fecerunt Petrum et Ottonem et Cunquavellum qui dicuntur | de Mama, de omnibus rebus, quas ipsi habebant in territorio de Vicomaiore et circumstanciis | locis, facta .MCLX.; aggiunta di altra mano coeva W: die .XV novembris aggiunta di altra mano coeva Y: facta est; altra mano coeva, forse la stessa del notaio: Cartula quam fecerunt Petrus et Otto et Quintavallus, pater et filii, qui dicuntur de Mama, in seni********oribus de Claravalle, de rebus Vicomaiore, Casate, Cossonno, Septeciano; altra mano coeva in un riquadro, quasi completamente illeggibile: [XXXIIIIum primi] (lettura incerta) [fassiculi de Vicomaiore] stessa mano, come pare: facta fuit .MCLX.; segnatura Bonomi: 89. MCLX; altra mano moderna (fine XVII sec., reg. 66): Y. 28; altre mani moderne e recenti: Vicomaggiore. 1160. Anno 1160, indizione X.

Pergamena di mm. 390/360 x 530 in mediocre stato di conservazione. Priva dell'angolo superiore destro, danneggiata lungo i margini sinistro e destro. Alcune macchie di umidità e un buco che non coinvolge la scrittura. Tracce di rigatura a secco.

(ST) Anno dominice incarnationis milleximo centesimo sexageximo, quintodecimo kalendarum novembris, indictione nona. Placuit atque convenit inter Petrum et Ottonem et Quintavallum, pater et filios, qui dicontur de Mama, de civitate Mediolani, et Arviccham, coniugem suprascripti Petri, et Zurianam, coniugem [suprascripti Ottonis][, et][Scleram, coniugem suprascripti Quin]|tavallis, qui professi sunt lege vivere Longobardorum, ipso Petro consentiente eisdem Ottoni et Quintavallo, filiis suis, et Arvicche, uxori sue, et Zuriane seu Sclere nuribus suis, et ipso Ottone consentiente eidem Zuriane, coniugi sue, et ipso Quintavallo consentiente eidem Sclere, coniugi sue, et Arderico, iudice ac misso regis, in[terrogante suprascriptam]| Arviccham, coniugem ipsius Petri, hac parentibus proximioribus Iuliane Azotto et Iordano qui dicuntur Grasselli, nec non Guidone et Girardo qui dicuntur de Marliano Scleram, coniugem prenominati Quintavalli, interrogantibus; in quorum presentia et testium professe sunt omnes prenominate mulieres se nullam ab ipsis viris suis nec ab aliis hominibus pati violentia, [nisi eorum]| bonis ac spontaneis voluntatibus hanc cartam, cum suprascriptis viris suis, facere vise sunt; nec non et inter fratres Martium et Arnaldum, conversos monasterii de Claravalle, quod est constructum non multum longe a civitate Mediolani, prope locum quod dicitur Baniolum, ad partem et utilitatem ipsius monasterii, ut in Dei nomine debeant dare, si[cut]| a presenti dederunt, suprascripti Petro et Otto atque Quintavallus seu Arviccham et Iulianam atque Scleram, iugalium, eisdem Martio et Arnaldo, ad partem ipsius monasterii, ad habendum et tenendum seu censum reddendum, libellario nomine, usque in perpetuum, hoc est omnes res territorias, quas aliquo modo [vero] ipsi venditores, divise vel | indivise, possidebant seu possidere visi fuerant, mense madii proximo preterito, in locis et fundis Vicomaiore et Casate atque Cosonno seu Septeciano, vel in locis circumstantibus et in eorum territoris, tam sediminibus cum edifitiis desuper quamque sine edifitiis, clausuris, campis, pratis, vineis, pascuis et silvis castaneis | ac stellareis cum areis earum, cultis et incultis, divisis et indivisis, usibus aquarum aquarumque ductibus seu viganalibus, et cum omni iure et decima, quam suprascripti venditores habebant in his terris, quarum modo venditione fatiunt, exceptis sediminibus, que ipsi venditores habent in burgo et in castro Septeciano, et excep|ta decima, quam ipsi habent super terris que non sunt de hac vendita. Nam aliis omnibus rebus territoriis, quantumcumque de eorum iure in suprascriptis locis et fundis Vicomaiore et Casate atque Cossonno seu Septeciano, vel in locis circumstantibus, preterquam quod (a) supra exceptatum est, inventum fuerit, sicut ipsi (b) qui supra omnes iugales usque modo | habuerunt vel tenuerunt aliquo iure vel ratione seu usu, in integrum. Ea ratione uti amodo in antea, usque in suprascripto constituto, habebere (c) et tenere debeant ipsi fratres Martius et Arnaldus et ofitiales ipsius monasterii et eorum successores seu cui ipsi dederint suprascriptas res omnes, ut supra legitur, in integrum, et facere in eis, tam superioribus | quam inferioribus seu cumfinibus et accessionibus suis, proprietario vel libellario nomine, de libellaria quicquid eis utile fuerit, sine ulo (c) ficto dando. Et promiserunt suprascripti venditores, una cum eorum heredibus, suprascriptas res omnes, ut supra legitur, in integrum ab omni homine contradicente defensare, iure et ratione, ut venditores emptoribus, | eisdem hoffitialibus (d) et suis successoribus seu cui dederint, in pena dupli infrascripti pretii. Et pro his omnibus rebus manifestaverunt suprascripti iugales se accepisse ab ofitialibus suprascripti monasterii argenti denariorum bonorum Mediolanensium libras trecentum sedecim et dimidiam. Quia sic inter eos convenit. | Actum in suprascripta civitate.
Signum +++ (e) manuum suprascriptorum Petri et Arvicche, Ottonis et Zuriane, Quintavalli et Sclere, iugalium, qui hanc cartam ut supra fieri rogaverunt.
Signum +++ manuum suprascriptorum Azotti et Iordani, parentum suprascripte Zuriane, et Guidonis et Girardi, parentum suprascripte Sclere, qui eas interrogavere ut supra.
Signum +++ manuum Arderici Bastardi et Guidonis Burri, testium. Ibi statim, coram ipsis testibus, dederunt guadiam suprascripti Petrus et Otto et Quintavallus, pater et filii, prenominatis fratribus Martino et Arnaldo, ad partem ipsius monasterii, quod omni tempore defendere et gua|rentare habent prenominatas res omnes eisdem senioribus de Claravalle seu cui dederint ab omnibus hominibus, et spetialiter ab omnibus illis capitaneis qui dicontur de Landriano; et inde posuerunt fideiussorem Guidonem Burrum de suprascripta civitate, qui obligavit se ita quod omni tempore defendere habet | prenominatas res venditas a capitaneis de Landriano et ab aliis hominibus, usque ad quinque annos prosimos venientes expletos. Et ibidem, ipsis testibus presentibus, investivit prenominatus Petrus (f) iamdictam Arviccham, coniugem suam, iure et tenore consulti, nominative de casa | una cum area eius, quam habere visus est in civitate Mediolani, prope crucem que dicitur de Burris, a mane et a meridie de Burris, a sero via, a monte Rogerii de Mama, pro libris triginta et tribus, que sunt suum faderphium, seu et pro aliis rebus si quas habuerit ad requirendum in ipsa domo, pro dote vel pro (g) mobilia vendita | vel pro alia causa. Itemque, investivit per consultum prenominatus Petrus Iulianam, nurum suam et uxorem suprascripti Ottonis, de eadem domo, pro libris triginta et tribus, que sunt consultum ipsius Zuriane. Alia vero nurus sua, Sclera nomine, professa fuit, cum suprascriptis parentibus suis, se bene esse securam de sua dote, quam deposita | fuerat aput Rogerium et Tedaldum, fratres ipsius Petri, qui dicontur de Mama, de suprascripta civitate.
(SM) Ego Ardericus iudex ac missus domni regis suprascriptam Arvycham interrogavi ut supra et subscripsi.
(SM) Ego Ardericus iudex huic venditioni interfui et subscripsi.
(SM) Ego Arnaldus iudex interfui et subscripsi.
(SM) Ego Iohannes causidicus interfui et subscripsi.
(ST) Ego Girardus sacri pallatii notarius tradidi et scripsi.


(a) quod nell'interlinea.
(b) ipsi con ip- corretto su in-.
(c) Così A.
(d) hoffibus senza segno abbreviativo.
(e) Così, senza corrispondenza tra il numero delle croci e quello dei nomi, anche in seguito.
(f) Petruus con -u- espunta.
(g) pro sembra aggiunta nello spazio tra le parole che precedono e seguono.

Edizione a cura di Anna Maria Rapetti
Codifica a cura di Gianmarco Cossandi

Informazioni sul sito | Contatti