Lombardia Beni Culturali
11

Carta venditionis

1153 agosto 3, Milano.

Manfredo e Trusetus, figli del fu Lanfranco de Vico, con Otta, loro madre, e Ottabella, moglie di Manfredo, tutti professanti la legge longobarda, vendono per venti soldi di buoni denari milanesi d'argento a Mezoamicus de Oldanis di Milano una pezza di terra nel territorio di Garbaniate di proprietà dei detti venditori e di Nazario de Vico. Manfredo e Trusetus danno inoltre guadia che non appena il fratello minorenne Giovanni avrà raggiunto la maggiore età, gli faranno sottoscrivere, entro un mese dalla richiesta dell'altra parte, la carta che il giudice vorrà, per la porzione delle terre vendute spettante al detto Giovanni, e pongono come fideiussore Giovanni Mulinarius.

Originale, ASMi, AD, pergg., cart. 303, n. 81 [A]. Copia semplice del sec. XVIII, G. C. Della Croce, Code Diplomaticus Mediolanensis, I, 8, f. 69rv. Sul verso, alquanto sbiadita, la scritta contemporanea: Carta de campo uno [iacente] in territorio [de G]arbaniate [Marci]do [perticarum] .IIII. ad locum ubi dicitur in Senedogio. Seguono altre annotazioni tarde.

Regesto: Occhipinti, I de Vico, pp. 737-738.
Cf. Occhipinti, I de Vico, p. 730 n. 9.

Pergamena di mm. 113/(140)78 x 212/(215)162; ha forma irregolare per la presenza di un difetto naturale nell'angolo inferiore destro; ha inoltre un foro dovuto a difetto di concia nella parte inferiore sinistra.
La sottoscrizione del notaio Anselmo è autografa e in inchiostro diverso da quello usato dal notaio scrittore Dionisio.

(SN) Anno dominice incarnationis millesimo centesimo quinquagesimo tertio, tertio die mensis agusti, indictione prima. Constat nos Mainfredum et Trusetum filios (a) quondam | Lanfranci de Vico (1), et Ottam matrem eorum per eorum consensum, et Ottabellam coniugem suprascripti Mainfredi, qui professi sumus lege vivere Longobardorum, mihi que supra Ottabelle | consentiente suprascripto Mainfredo iugali meo, et ut legis habet auctoritas (2) una cum noticia proprinquorum (b) parentum meorum quorum nomina subter leguntur a quibus interro|gata sum, in quorum (c) et testium presentia professa sum a nullo pati violentiam, accepisse sicuti et in presentia testium manifesti sumus quod accepimus | insimul a te Mezoamico de Oldanis de civitate Mediolani argenti denariorum bonorum mediolanensium solidos viginti finito pretio sicut inter nos convenit pro petia una terre | iuris nostri vel Nazarii (d) iacente in territorio suprascripti loci Garbaniate (3) ubi dicitur in Senedogio (4); coheret ei a mane emptoris, a meridie via, a monte Sancti Ilarii (5), a sero | Nazarii de Vico, et est per mensuram pertice quattuor, vel si amplius infra ipsas coherentias inveniri potuerit cum superiore et inferiore seu cum | fine et accessione sua in integrum, ab hac die tibi qui supra Mezoamico (e) per hanc cartam et idem pretium vendimus, tradimus, emancipamus, ut fatias exinde | a presenti die tu et cui tu dederis vestrique heredes iuris proprietarii nomine quicquid volueritis sine omni nostra et heredum nostrorum contradictione. Quidem | spondemus atque promittimus nos qui supra mater et filii et iugales una cum nostris heredibus tibi qui supra Mezoamico tuisque heredibus et cui vos dederitis suprascriptam petiam | terre, qualiter superius legitur in integrum, ab omni contradicente homine defensare. Quod si defendere non potuerimus aut si contra (f) hanc cartam vendicionis agere aut causari pre|sumpserimus, tunc in duplum vobis suprascriptam petiam restituamus sicut pro tempore fuerit aut valuerit sub estimaicione (g). Quia sic inter nos convenit. Actum suprascripta civitate.
Signum + manuum suprascriptorum Mainfredi et Truseti germanorum et Otte matris eorum et Ottabelle iugalis (h) qui hanc cartam vendicionis ut supra fieri rogaverunt.
Signum + manuum Iohannis Arialdi patris suprascripte Ottabelle et Anselmi de Forno proprinqui (i) sui qui eam interrogaverunt ut supra.
Signum + manuum Lanfranci et Redulfi Pristinarii (6), et Guaite de Oldanis, et Olterii de Pubiga, testium.
Ibique statim presentibus suprascriptis testibus dederunt guadiam suprascripti germani eidem Medioamico quod fatient facere Iohannem (j) | fratrem eorum, quando habuerit etatem (k) legiptimam, talem cartam eidem Mezoamico de sua portione suprascripte petie terre | ad unum mensem postquam fuerit requisitum pro suprascripto pretio ut iudex laudaverit. Et sic posue|runt fideiussorem Iohannem Mulinarium in pena dupli.
(S) Ego Anselmus, notarius sacri palatii, tradidi rogatus et subscripsi (l).
(SN) Ego Dionisius, notarius sacri palatii, scripsi.


(a) -o- corretta da u.
(b) Così A per l'abbreviazione usata: i sovrapposta alla seconda p.
(c) quor(um) corretto da cui(us) mediante la chiusura della c in q, la trasformazione della i in o e la rasura del segno abbreviativo interlineare del compendio -us.
(d) vel Nazarii nell'interlinea.
(e) Due forellini sopra e sotto la z e un terzo tra la o e la a seguenti.
(f) In co(ntra) il segno abbreviativo (lineetta orizzontale sopra la o) non è quello solitamente usato per contra.
(g) Particolarità grafica di Dionisio, il quale scrive estimaic con il segno abbreviativo consueto.
(h) A iugal(i)u(m).
(i) A prop(r)inqui per l'abbreviazione usata: -i- sovrapposta alla p.
(j) fatie(n)t face(r)e Ioh(ann)e(m) su rasura.
(k) q(ua)n(do) hahue(r)it etate(m) su rasura.
(l) et s(ub)s(crips)i nell'interlinea.

(1) Sui de Vico, v. sopra Doc. 5, n. 1.
(2) v. sopra Doc. 3, n. 1.
(3) Località oggi scomparsa (v. Doc. 1, n. 3).
(4) Il nome dell'appezzamento deriva da xenodochium; forse anche nel territorio di Garbaniate, come nel caso dei campi di Castione di Lodi segnalato dall'Olivieri, il nome ricordava che qui vicino sorgeva, o era sorto, un ospedale per i pellegrini (Dizionario, p. 499 alla voce Senadogo).
(5) v. sopra Doc. 6, n. 5.
(6) Cf. Doc. 1, n. 5.

Edizione a cura di Annamaria Ambrosioni
Codifica a cura di Gianmarco Cossandi

Informazioni sul sito | Contatti