Lombardia Beni Culturali

Curia vescovile - Archivio capitolare

212

Cartula promissionis

1048 maggio 19, Azzano San Paolo.

Arduino conte del fu Lanfranco conte di Bergamo si impegna a non molestare il fratello Obizone e la di lui moglie Ita del fu Vuarnerio, nel possesso dei castelli di Offanengo e di Aguzzano, da lui stesso a loro venduti, nonché delle relative pertinenze, eccettuate quelle relative a Garbagnate (Roccafranca - Brescia).

Copia autenticata coeva (B), 1079 (D XIII). La copia è autenticata con le seguenti sottoscrizioni: (ST) Petrus index autentico uius exemple vidi et legi, sicut ibi continebatur ita in ista legitur exempla estro litteras | plus vel minus. (ST) Albericus index sacri palacii otentico uius exempla vidi et legi, et sicut inibi (sic(ut) i(n)ibi con un solo segno abbreviativo per -c(ut) e i(n)-) continebatur ita in ista legitur exempla estra literas plus minusve (n(us)ve nel rigo sottostante presso il margine destro). | (ST) Petrus iudex autentico uius exemple vidi et legi, sicut ibi continebatur ita in ista legitur exempla estra (A istra) litteras plus vel minus (-nus nel rigo sottostante presso il margine destro). | (ST) Garibaldus iudex autentico uius exemple vidi et legi, sicut ibi continebatur ita in ista legitur exempla estra litteras plux vel minus. | (S) Adam index sacri palacii autentico uius (uius nell'interlineo) exempla vidi et (et nell'interlineo) legi, sicut inibi continebatur ita in ista legitur | exempla extra litera plus minus. | (S) Tedaldo iudex sacri palacii autentico uius exempla vidi et legi, sicut inibi continebatur ita | in ista legitur exempla extra litera plus (p- corretta su s) minus. (ST) Albericus iudex sacri palacii autentico uius exempla vidi et legi, et sic inibi continebatur sicut in ista legitur exempla estra literas plus minus. | (ST) Lanfrancus notarius autentico huius exemple vidi et legi, sicut ibi continebatur ita in ista legitur exempla (A exepla) estra litteras plus vel minus et ac exempla manibus meis exemplavi et subscripsi.

Edizione: LUPO, II, coll. 625-626 (excerptum).
Cit.: RONCHETTI, I, p. 156; BELOTTI, I, p. 256; JARNUT, Bergamo, p.65.

Pergamena di mm. 299 x 255.

[ST] Anni ab incarnatione domini nostri Iesu Christi milesimo quadragesimo octavo, secundo vero domni Enrici imperatoris ic in Italia, anno imperii eius secondo, quartodecimo (a) kalendas iunii (b), inditione prima. Vobis Obizo filius quondam Lanfranki comes et Ita iugalibus filia quondam Vuarnerii ego in Dei nomine Ardoinus comes germano tuo qui supra Obizo et filius quondam suprascripti Lanfranki itemque comes de comitatu Bergomense, qui profeso sum ex natione mea legem vivere Langobardorum, presens presentibus disi: Promitto et spondeo me ego qui supra Ardoinus comes cum meis filiis filiabus vel heredes contra vos qui supra Obizo et Ita iugalibus vel contra vestris filiis, filiabus vel heredes aut contra cui vos dederitis, nominative de castro Anfoningo cum tenimento et fosatum circumdatum et de spoldo et de capellas et molendinas et de casis et masaritiis universisque rebus que pertinet ad eodem castro et ad eodem capellas, et de castro Aguzano cum tenimento et fosato circumdatum (c) et de capellas et molendinas et de (d) casis et masaritiis universisque (e) rebus que pertinet ad eodem castro et ad eodem capellas, exepto illis rebus que pertinet a Garbanate, aliis omnibus rebus, sicut ego in vobis per duas moniminas vinditionis in vos qui supra iugalibus singulariter emissam abeo, omnia et ex omnibus sicut in ipsas moniminas legitur in integrum, si ulus omo ad vos qui supra iugalibus aut a vestris filiis, filiabus vel heredes aut cui vos dederitis aliquam litem de iamdictis rebus qualiter in predicte (f) moniminas miserit, ego qui supra Ardoino comes infra unum annum abeo defendere; et si perdiderit per legem, quantum per legem perdiderit abeo restarare, id est (g) predictis rebus qui supra in ipsas moniminas legitur; et si me subtraxero que ego qui supra Ardoinus comes quod non defendero per legem aut non restauravero (h) tantum quantum per legem perdiderit vos (i) qui supra iugalibus aut vestris filiis, filiabus aut cui vos dederitis, tunc promitto et spondeo me ego qui supra Ardoinus comes componere pena argenti denarios bonos libras centum; aut si ego qui supra Ardoinus come (j) aut meis (k) filiis, filiabus vel heredes aut contra (l) vos qui supra iugalibus aut contra vestris filiis, filiabus vel heredibus aut contra cui vos dederitis de iam dictis castris qui superius legitur et de spoldi et de capelle et de molendinas et de casis et masaritiis universisque rebus que pertinet (m) ad eodem castro et capelles que superius legitur de ic in antea agere aut causare vel removere presumsero, aut si aparuerit ulum datum aut factum vel quolibet scriptum cui ego exinde in alia parte fecisem aut emisisem et clarum factum fuerit, tunc promitto et spondeo me ego qui supra Ardoinus comes contra vos qui supra Obizo et Ita iugalibus componere (n) suprascriptis castris et casis et omnibus rebus qui supra legitur in duplum, sicut pro tempore fuerit melioratis aut valuerit sub estimatione in consimilibus locis, et insuper pena (o) argentum denarios bonos libras centum; et in tali tenore (p) sicut superius legitur accepi ego qui supra Ardoinus comes a vos qui supra Obizo et Ita iugalibus exinde launehild capello uno, ut hec mea promisione omni tempore firma et stabilis permaneat atque persistat. Actum infra castro Azano. Feliciter. Signum # manu(m) suprascripti Ardoini comes qui hanc cartulam promisionis fieri, ut supra firmari (q), rogavit. Signum # manu(m) Bertari et Girardi seu Riubaldi (r) legem viventes Langobardorum rogati testes. Ego Gezo notarius et iudex sacri palatii scriptor uius cartule promisionis, post tradita complevi et dedi (s).

(a) B quartokdecimo con la pancia di d formata utilizzando il secondo e il terzo tratto di k: il copista ha probabilmente corretto in corso di scrittura l'errata anticipazione della parola k(a)l(endas), dimenticando di cancellare il primo tratto di k
(b) iunii corretto da iunius mediante rasura della seconda asta di -u- e della -s
(c) La prima asta della -u finale corretta su a
(d) de nell'interlineo.
(e) B unv(er)sisq(ue) con omissione della prima -i-
(f) -e corretta da altra lettera, come pare.
(g) B id e senza segno abbreviativo.
(h) Tra la seconda -a- e -v- c'è il tratto di un'altra lettera principiata.
(i) Il primo tratto di v- corretto da a parzialmente erasa.
(j) Così B.
(k) -e- corretta da o con aggiunta dell'occhiello inferiore aperto.
(l) -t- e -a corrette su altre lettere.
(m) -e- corretta da altra lettera.
(n) B co(m)p(oner)t
(o) Segue rasura per tre lettere: forse no(min)e?
(p) La prima -e- corretta su i
(q) ut sup(ra) firmari nell'interlineo.
(r) -u- nell'interlineo.
(s) -vi et dedi nel rigo sottostante presso il margine destro.

Edizione a cura di Rita Cosma
Codifica a cura di Gianmarco De Angelis

Informazioni sul sito | Contatti