Lombardia Beni Culturali
3

Breve investiture

1174 novembre 18, <Brescia>.

Tedaldo e Alberto preti, sacerdoti della chiesa di San Desiderio, in presenza dei chierici Nunziato e Tedaldo figlio di Oddo Gallo e dietro loro licenza, investono Lorenzino figlio di Gisledo Sageto di una casa terranea cum areis e corte sita in contrada suburbio di Sant'Agata subtus a fossato, per il fitto annuo di quattro denari e mezzo milanesi di vecchia moneta, da consegnarsi il giorno di san Martino.

Originale, ASBs, ASC, Codice Diplomatico Bresciano, b. 6, n. CIX (già BQBs, Codice Diplomatico Bresciano, p. 105 n. 33) [A]. Copia semplice a. 1513, ASBs, FR, b. 20, Libro primo degl'Instrumenti di Sant'Alessandro, c. 15r-v [B]. Nel verso di A, di mano del sec. XIV: [[.....]] Laurencius (Laurenci(us)i con -i- finale aggiunta in un secondo tempo, qui e oltre) filii; di altra mano coeva, di seguito alla scrittura precedente: Sagoti (così) domnor(um) (lettura probabile) iac(ent) (lettura probabile) in sub|[urbii] Sancte Agathes (Agathes ripassato in inchiostro nero) et solu(cione) (lettura e scioglimento probabili) .IIII. mon(ete) et dim(idium) iuris (lettura probabile) |[Sancti De]siderii; di mano del sec. XV: Pro S(ancto) Desiderio [inves]titura; di altra mano coeva: Repertorium il[[...]].

Edizione: ODORICI, Storie Bresciane, VI, p. 24 n. CXXIX, con data 1174 novembre 13.
Cfr. PANAZZA, Il volto storico, p. 1070; BETTELLI BERGAMASCHI, Palli serici, p. 159 nota 36; ID., Seta e colori, pp. 19-20 nota 43.

La pergamena, di colore grigiastro, presenta piccole rosicature in corrispondenza del margine destro e macchie dovute a colla qua e là. Rigatura a secco.

+ In Christi nomine. ANNO A NAtivitate eius millesimo cent(esimo) septuages(imo) quarto, | indict(ione) .VII., die lune terciodecimo exeunte mense nove(m)bris, in claustro ecclesie Sancti De|siderii (a). Presentia horum hominum quorum nomina subt(er) l(eguntur) (b), per lignum quod suis manibus tenebant, sacer|dotes eiusdem ecclesie, silicet pre Teutaldus et pre Albertus, in presentia clericorum suorum, silicet Nonciati et | Teutaldi filii Oddonis Galli et per eorum parabolam (c), investiverunt Laurencinum filium Gisled(i) (d) | Sageto nominative perpetualiter de casa una terranea cum area ubi extat supra et cum curte in|simul tenente, per mensuram tabulam unam et dimidiam, que iacet in contrata suburbii Sancte Agathes | subtus a fossato, cui coheret a mane via publica, a meridie Bertra(m)mi de Cremezano, a sera Brixi|ani de Ello, a monte Graterole que omnis tenent a predicta ecclesia, sibique (e) alie sunt coherencie. Eo | videlicet modo fecerunt predictam investituram, ut a presenti die in antea predictus Laurencinus et sui | heredes aut cui ipsi dederint vel statuerint aut alienaverint perpetualiter habere et tenere debent | predictam casam et aream eius et curtem, et facere de ea quicquid voluerint secundum usum ipsius terre, servis et po|tentibus hominibus et alteris ecclesiis exceptis quibus non debent vendere nec alienare, et persolvere exinde | debent singulis annis, in festo sancti Martini vel ad octavam, den(arios) bonos veteres (f) mediol(anenses) quatuor et di|midium; dato et consignato predicto ficto per se ipsum predictum Laurencinum suosque heredes vel per suum | certum missum iamdictis dominis et oficialibus suisque successoribus ad predictam ecclesiam existentibus vel | eorum certo misso alia superi(m)posita ei fieri non debet, excepto quod si predictus Laurencinus vel eius | heredes voluerint predictam (g) casam et aream eius et curtem vendere, quod ipsi debent predictos | dominos vel eorum successores apellare et dare eis pro .XII. den(ariis) minus quam alteri si emere voluerint; si | vero emere recusaverint .XII. den(arios) eis debent dare et eam alteri cui voluerint vendere, ad predictum | fictum anualiter ut dictum est solvendum predictis personis et ecclesiis (h) exceptatis de quibus superius | dictum est, quibus non debent vendere nec alienare, et predicti domini vel eorum successores predictis | .XII. den(ariis) e(m)ptorem debent investire et brevem ad eum fieri rogare. Penam vero inter se statuerunt, | ut si quis (i) ex ipsis vel ex suis heredibus vel successoribus contra predictum pactum pervenint, co(m)ponat qui | contra fecerit ratum habenti ipsum fictum nomine pene in duplum, rato manente predicto breve (j). Et insuper etiam | predicti sacerdotes et eorum clerici promiser(unt), stipulacione interveniente, per se suosque (k) suc|cessores predicto Laurencino suisque (l) heredibus aut cui ipsi dederint vel statuerint predictam | casam et aream eius et curtem, predictis personis exceptatis, ab omni homine racionabiliter (m) defensare sub | pena dupli da(m)pni eis prestandi, quod inde fuerint passi. Interfuere Guazzo de Ciciano, Bertra(m)mus | de Cremezano, Lanfrancus Arzoldus, Pavarus, Albertus magister de Guxago, Albertus Ga|letharius de Urceis, Graterola rogati esse testes.
+ EGO Wastamissa not(arius) interfui et rogatus hunc brevem scripsi.

(a) A De|derii
(b) t(er) l(eguntur) corr. su altre lettere, come pare.
(c) -a(m) corr. su altra lettera, come pare.
(d) Segue g- depennata all'inizio del rigo successivo.
(e) Così A.
(f) Così A.
(g) Segue t- per terram principiata e poi abbandonata.
(h) -l- corr. su altra lettera.
(i) q- e -s in nesso.
(j) -re- corr. su altre lettere; segue segno di paragrafo.
(k) A ripete suosque
(l) Segue succes- depennato.
(m) -l- corretta su -t-

Edizione a cura di Diana Vecchio
Codifica a cura di Gianmarco Cossandi

Informazioni sul sito | Contatti