Lombardia Beni Culturali
4

Breve investiture

1174 novembre 18, Brescia.

<Tedaldo e Alberto> sacerdoti e oficiales della chiesa di San Desiderio, alla presenza dei loro chierici e frati Nunziato e Tedaldo figlio di Oddo Gallo, locano a Marchesino figlio del fu Bertrammo di Campinivo di Erbusco una terra con casa, corte e orto in contrada suburbio di Sant'Agata subtus a fossato, per il fitto annuo di tredici denari milanesi di vecchia moneta da consegnarsi il giorno di san Martino.

Originale, ASBs, ASC, Codice Diplomatico Bresciano, b. 6, n. CX (già BQBs, Codice Diplomatico Bresciano, p. 106 n. 34) [A]. Nel verso, una riga di scrittura del sec. XII, di cui solo alcune lettere si intuiscono con l'ausilio della lampada di Wood; di mano del sec. XIV: In contrata S(ancte) Agathes; di mano del sec. XVI: Pro S(ancto) Deside[rio [...]] (lettere coperte dalla carta del registro su cui le pergamene erano state rilegate).

La pergamena presenta ampie macchie dovute all'umidità ed alla colla utilizzata per rilegare le pergamene al registro e ad umidità, nonché un piccolo foro al centro. Rigatura a secco.
Nel regesto i nomi dei sacerdoti di San Desiderio, Tedaldo e Alberto, sono stati integrati sulla base della testimonianza del documento 3.

+ In Christi nomine. ANNO A NAtivitate eius millesimo cent(esimo) septuages(imo) quarto, indict(ione)| septima, die lune terciodecimo exeunte mense nove(m)bris, in claustro ecclesie Sancti (a) Desiderii ci|vitatis Brixie. Presentia horum hominum quorum nomina subt(er) leguntur, per lignum quod suis manibus tenebant sacerdotes et ofi|ciales predicte ecclesie, in presentia fratrum ac (b) clericorum suorum, silicet Nonciati et Teutaldi filii Oddonis Galli, in|vestiverunt Marchisinum filium quondam Bertra(m)mi de Ca(m)pinivo de loco Erbusci, nominative (c) perpetualiter de qua|tuor tabulis (d) et uno pede de terra iuris predicte ecclesie, cum edificio domus super habente et curte et orto insimul | tenente, que (e) iacet in contrata suburbii Sancte Agathes predicte civitatis subtus a fossato, cui coheret a mane | Spiamelli, a meridie via, a sera Scaveta tenet, a monte Sancti Iohannis Baptiste, sibique (f) alie sunt coherencie. Eo vi|delicet modo (g) fecerunt predictam investituram, ut a presenti die in antea predictus Marchisinus et sui | heredes aut (h) cui ipsi dederint vel habere statuerint vel alienaverint preter alteri ecclesie vel servo | vel potenti homini, quibus non debent vendere nec alio modo alienare, perpetualiter habere et tenere debent pre|dictam terram cum casa super habente et facere de ea quicquid (i) voluerint secundum usum ipsius terre, ad fictum (j) anu|aliter solvendum in festo sancti Martini vel ad octavam den(arios) bonos mediol(anenses) veteres (k) tredecim. | Dato et consignato predicto ficto per se ipsum predictum Marchisinum suosque heredes vel per suum certum mis|sum predictis dominis ac oficialibus suisque successoribus ad predictam ecclesiam existentibus vel eorum | certo misso, alia superi(m)posita eidem predicta terra et casa supra fieri non debet, excepto quod si predictus | emphiteota vel eius heredes vendere eam voluerint, quod ipsi debent predictos dominos apellare et dare | vel eorum successores et dare pro .XII. den(ariis) minus eis quam alteri si emere voluerint, si vero emere nolue|rint .XII. den(arios) eis debent dare et vendere cui voluerint ad predictum fictum ut dictum est solvendum | predictis personis et ecclesiis, exceptis quibus non debent vendere nec alio (l) titulo alienare. Penam vero inter se | statuerunt, ut si quis eorum suorumque heredum vel successorum contra predictum pervenerint, co(m)ponat qui contra fe|cerit ratum habenti ipsum fictum nomine pene in duplum, rato manente predicto breve (m). Et insuper etiam promi|serunt predicti domini stipulacione per se suosque successores predicto emphiteote suisque heredibus aut | cui ipsi dederint vel statuerint predictam casam et aream in qua estat et curtem cum orto ab omni homine | racionabiliter defensare, sub pena dupli da(m)pni eis prestandi, quod inde fuerint passi. Interfuere | Guazzo de Cisiano, Bertra(m)mus de Cremezano, Lanfrancus Arzoldus, Pavarus, Albertus Galetha|rius, Ribaldus, Graterola rogati esse testes.
+ Ego Wastamissa not(arius) interfui et rogatus hunc brevem scripsi.

(a) -i corr. su e
(b) A hac
(c) noative per omissione del segno abbreviativo.
(d) -s corr. da t
(e) Segue iace
(f) Così A.
(g) Sotto m- un puntino di inchiostro, involontario, che non indica espunzione.
(h) -t corr. su altra lettera, di cui intravede l'asta ascendente obliqua.
(i) -q- e -d in nesso.
(j) Seguono s ed o principiata, per solvendum erroneamente anticipato.
(k) Così A; segue tratto obliquo per lettera principiata e non più terminata.
(l) A alico
(m) Segue segno di paragrafo.

Edizione a cura di Diana Vecchio
Codifica a cura di Gianmarco Cossandi

Informazioni sul sito | Contatti