Lombardia Beni Culturali
79

<Designamentum terrarum>

<Sec. XII, seconda metà>

Elenco delle terre di S. Giovanni site in Coccaglio e nella sua pertinentia.

Originale, ASMi, AD, pergg., cart. 74 [A]. Regesto, Catalogo, III, fasc. 59 (senza data). Menzione in Synopsis, p. 210 (senza data), e in Inv. 72, p. 134 (alla data 1150 circa). Nel verso, di mano del sec. XII-XIII: § Designamentum terrarum de Cocalio; di mano del sec. XIII: Designamentum de Cocalio; di due mani del sec. XV: De Cocalio; Repertorium possessionum de Cocalio; segnatura numerica del sec. XVII: 148; di mano Boeri: Capsula Cocalei 29a.

La pergamena presenta una generale usura e qualche piccola macchia. Rigatura a piombo.
La mano che redige l'elenco è molto vicina a quella di Raginerius legisperitus, la cui produzione è attestata soprattutto dall'archivio di S. Giovanni.
La superficie complessiva delle terre inventariate è di 4 mansi, 6 iugeri, 1 pertica, 22 tavole, sei piedi e mezzo e un'oncia.

A. B. Terre Sancti (a) Iohannis que sunt in loco Cocalii et in pertinentia ipsius loci he sunt. Prima pecia est iusta Sanctum Milianum, | tabule .LXXXIII.; coheret ei: a mane Artusii, a meridie via, a ser(a) Maurus et Iohannes de Sale et Ottonis Nani, a monte co(mmun)e. § Secunda | ad sedimen Lanfranci, t(abule) .LXXIII.; coheret ei: a mane Mau(rus), a meridie et ser(a) via, a monte filiorum Cadeinpuzi. § Tercia ibi prope in mane, t(abule) .LXXI.: a mane Sancte Ma|rie, a meridie via, a ser(a) Maur(us), a monte Marie (b) et filiorum. § Quarta ad ca(m)pum Petri Bergamensis, et est quinquecentum et .XLI. t(abule); coheret ei: a mane et monte et ser(a) via, a meridie Maii (c) et | Domafolli. § Quinta ad ca(m)pum Boneporce (d), t(abule) .CCLXXXI.; coheret ei: a mane Cavalcacani (e) et Boneporce, a meridie et ser(a) via, a monte Vuoldonis et de Uure. § Sexta | ad Cuniculum, t(abule) .VIII. .C. et .V.: a mane filiorum Iohannis Martini et Alberici presbiteri, a meridie et ser(a) et monte via. § Septima est ibi prope et d(icitu)r Volta, t(abule) .LXIII. et .IIIIor. | pedes; coheret ei: a mane Iohannis Runci, a meridie Cavalcacanem (f), a ser(a) Sacce, a monte via. § Octava est ibi prope, t(abule) .LXII.: a mane Iohannis Runci, a meridie Sancti Iohannis | et Runci, a ser(a) Runci, a monte via. § Nona est ibi deorsum, t(abule) .L. et .VIII. pedes: a mane Runci, a meridie Sancte Marie, a ser(a) Iohannis de Sale et a (g) monte Sancti Iohannis. § De|cima est ubi d(icitu)r Anzeprata, t(abule) .CXXXIIII.: a mane et ser(a) Maii, a meridie Iohannis Bonizoni, a monte filiorum Cacainputeo. § Undecima est ibi prope a ser(a)| parte vie, t(abule) .CXII. et media; coheret ei: a mane via, a meridie Cavalcacan(em) et Manzonis, a ser(a) filiorum Alberì, a monte filiorum Girardi de Baxano. § Duo|decima iacet ad Cuniculum a ser(a) parte vie, t(abule) .CXXII.: a mane et monte et ser(a) via, a meridie filiorum Girardi de Bassià. § Terciadecima est a Dengone, t(abule)| .LXIIII.: a mane via, a meridie Lanfranci de Ga(m)bara, a ser(a) Obizonis Cremoxani, a monte filiorum Cadeinputeo. § Quartadecima ad Noxetum, t(abule) .LXXX|IIII.: a mane et monte via, a meridie Ribaldi de Mairano, a ser(a) Benedicti Muti. § Quintadecima ad Strathellam, t(abule) .LIIII.: a mane et meridie via, a ser(a)| Lecascena, a monte Ribaldi de Mairà. § Sextadecima ubi (h) d(icitu)r Cursenichole, t(abule) .CLXXVIIII.: a mane Sancte Marie, a meridie Ribaldi de Ma(ira), a ser(a)| illi de Marxì, a monte Leccascena. § Septimadecima ibi prope, t(abule) .XLV.: a mane filiorum Girardi de Clare, a meridie (i) Sancte Marie, a ser(a) Lecascena, a monte Vui|donis de Orbo. § Octavadecima ibi prope sursum, t(abule) .LXXVIII.: a mane et monte Vulmannorum, a meridie Lecas(cena), a ser(a) via. § Nonadecima ubi d(icitu)r Crether, t(abule) .XXV|II.; coheret ei: a mane Alberti Amezonis, a meridie Vuold(onis), a ser(a) Urlandelli, a monte Piconis. § Vigesima ad Prathellos, t(abule) .XXXVIIII.: a mane et meridie et | ser(a) Alberici, a monte Vualmag(ni). § Vigesimaprima ibi, d(icitu)r Crether (j), t(abule) .XLVII. et mediam: a mane et meridie Vualmagni, a ser(a) et monte Alberici et Mazoc. § Vige|simasecunda ad vineas de Salaude, t(abule) .CXXXVIII.: a mane Maii (k), a meridie Vualmag(ni), a ser(a) Lanfranci et Regenzi, a monte via. § Vigesimatercia | est ibi prope in (l) mane, t(abule) .CXLVIIII.: a mane Cacainpuzo, a meridie Amici Nani, a ser(a) Maii et Evradi, a monte via. § Vigesimaquarta est ad | Cerclam, t(abule) .CCCCCCLXXXIIII.; coheret ei: a mane Vuerre et filiorum Amezonis, a meridie Gemme et via, a ser(a) Sancte Marie et filiorum Cadeinpuzo, | a monte Panere et Piconis. § Vigesimaquinta est ad Carobium, t(abule) .CXLIIII.: a mane via, a meridie Vellandi et Girardi, a ser(a) Goffe et Obiz(onis) Cremosiani, | a monte Sarche. § Vigesimasexta est ad Castanetum, t(abule) .CV.: a mane Cacainpuz(o), a meridie Evrat(i), a ser(a) Girardus Anselmi, a monte Girardi Amezonis et | Alberti. § Vigesimaseptima est ibi deorsum, t(abule) .LXVI.: a mane Iohannis de Sale, a meridie via, a ser(a) Lanfranci et Eurardi, a monte Gandulfi. § Vigesimaocta|va est ibi in mane, t(abule) .CXXXXII.: a mane via, a meridie Cadeinpuzo, a ser(a) Iohannis de Sale, a monte (m) Gandulfi et Gemma. § Vigesimanona est ad Selvellam, t(abule)| .XLII.: a mane filiorum Abram, a meridie filiorum Cadeinpuz(i), a ser(a) via, a monte Girardi et Viviani. § Trigesima est ibi prope in mane, t(abule) .CCXLVII.: a ser(a)| et mane Iohannis pre Landulfi et Vitalis Abram, a meridie Cacainpuzo et Alberti de Saloda, a monte Ribaldi. § Trigesimaprima est ad perum cunki|chatum, t(abule) .LV.: a mane Iohannis de Sale, a meridie et ser(a) via, a monte Lecascena. § Trigesimasecunda est ad capud Novegiani, t(abule) .CCCCLXIII.: a mane | Gandulfi et Donati, a meridie et monte Leccas(cena) et Caca(inpuzo), a ser(a) plebs Erbussi. § Ad campum Andree avorum, t(abule) .CLXXV.: a mane Runci, a meridie | Ribaldi, [a] sera nos et alii, a monte nos et alii. § Ad Aguig t(abule) .IIII.: a mane et a sera via, a monte Sarge. Ad pratum castanee (n), t(abule) .CVIII. (o): a mane Vellan|di, a meridie Sarga, a sera Evradi, a monte Girardi et Viviani. Ibi prope in sera t(abule) .CIII.: a mane Obizonis Cremosiani, a meridie Alberti de | Saloda, a sera via, a monte illorum de Merano. § Ubi d(icitu)r Corvula, t(abule) .XLVIII.: a mane et sera La(n)franci et Rechenci, a meridie Gattel, a serontibus (p) | filiorum Ambrosii. § Ad ortum castri .XXX. t(abule): a mane Petri de Roado, a meridie illorum de Palude, a sera via, a monte idem Petri. A la | Sesana t(abule) .LXXIIII.: a mane (q) et a sera Pesabatut, a meridie Sancte Marie, a monte Obizo Cre(mosiani). § Ibi prope desuper t(abule) .LVIIII.: a mane Vellandi et Evrad(i), a meridie | Alcheri, a sera Girardi et Viviani, a monte Vellandi. Ad ca(m)pum ipsius, .XXXVIII. t(abule): a mane Vellandi, a meridie Ottobià (r), a sera Vitalis, a monte La(n)franci et | Rechenci. § In eodem loco .LXIIII. t(abule): a mane Alberici et Mazochi, a meridie Lanfranci et Rechenci, a sera (s) Cacainp(uzo), a meridie sibi Iohannis et Evrathi (t), | a monte Evrathi. § Ad Cercle, cum turnatura superbiorum, t(abule) .CXXXX.: a mane Olzapè et Sancti (u) Iohannis, a meridie Cremosiani, a sera Cacainp(uzo), a montibus Evrati. | § Ad Glaream platearum, t(abule) .CCCCXXVI.: a mane et a monte illorum de Merano, a meridie Girardi de Ponteolii (v), a sera Sancte M(arie) et Leccas(cena). § A Novag(iano)(w), t(abule) .CCX|X.: a mane Bonaldi, a meridie Sancte Marie, a sera filiorum Alberì, a monte illorum de Mairà et Cuc. § Ad pirum insulanum, t(abule) .CIIII.: a mane Albericus Martini, | a meridie her(edes) Arderici, a sera Iohannis Collu(m)bi, a monte Lanfranci et Rechenci. § Secunda turnatura (x), t(abule) .CXXXVIIII.: a mane Girardi et Viviani, a meridie Sancti | Iohannis, a sera Cacainp(uzo), a monte Cremosiani. § Tercia turnatura, t(abule) .CLVIII.: a mane Evrathi et Cacainp(uzo), a meridie Sancti Iohannis et Evrathi, a ser(a)Merani | et Iohannes Coll(umbus), a monte (y) Sancti Iohannis. § Quarta turnatura, t(abule) .CXXXX.: a mane Cacainp(uzo), a meridie Alcher(i), a ser(a)Evrat(i), a monte Sancti Iohannis. § Ibi deorsum | in mane, .LX. t(abule): a mane Evrathi, a meridie et a monte Cacainp(uzo), a ser(a) Sancti Iohannis. § Sursum in mane, t(abule) .CVIII.: a mane Evrathi, a meridie Cacainpu|zo, a ser(a) Sancti Iohannis, a monte Girardi et Mazoc et Sancti Iohannis. § Alia est ibi in mane, t(abule) .XXVIIII.: a mane Girardi et Viviani, a meridie | Sancti Iohannis, a ser(a)Alberici et Mazoc, a monte Evrathi. § A Noveia, t(abule) .LXVIII. (z): a mane Iohannis de Sal(e), a meridie Regenz(i) et Lanfranci (aa), a ser(a) filiorum Alberì, a monte | Aliunde et Leccascena. § Alia est ad braidas de Fizano, t(abule) .CC.: a mane Sarche et Arnaldi, a meridie Cacainpuz(o), a ser(a) Grimaldi et filiorum | Alberì, a monte Oddo de Divellado et filiorum Alberì. § Alia est ad custodiam Fizani a sera, t(abule) .CXXXXIIII.: a mane Obizonis Cremoxani, | a meridie Alberici et Mazoc (bb), a ser(a) Maii, a monte Benedicti Brachiuslupii. § Alia est ad Gabianam Persici, t(abule) .LXXXX. ex una parte. | § Ex alia t(abule) .CLXXV.: a mane Attonis de Puz(o) et Sancti (cc) Iohannis, a meridie Sancte Marie et Vell(andi), a ser(a) Girardi Anselmi et Sarche, a monte Arron. § Alia | est ibi in tercio loco, t(abule) .CXXXXIIII.: a mane Alberti de Salode et Girardi de Roado, a meridie Vell(andi), a ser(a) Cacainpuz(o), a monte Iohannis de Sale. § Ibi (dd) a mane | deorsum, .LXXXXII. t(abule): a mane Goffe, a meridie Obizonis Cremo(sia)n(i), a ser(a) Lanfranci et Rechenci, a monte Cacainpuzo (ee). Prope Sancti Andree Visinato, ex parte A(m)brosius, pro testamento, .C. t(abule). § In Colognole, .CCLXVI. t(abule): a mane homines de Roato, a meridie illi de Sa|lauda, a ser(a) Lecascena, a monte Ribaldi de Mairano. § In Piro brutto, t(abule) .LI. et media: a mane Lanfrancus Marcent, a meridie heredes Am|brosii, a ser(a) via, a monte Petrus de Palude. § In prato de castanea (ff), .LXXX. et octo tabul(e): a mane Albertus de Vel, a meridie Sarche, a ser(a) heredes | Arderici (gg), a monte heredes Oldoni. § Ibi non longe a mane ultra viam, .CCCL. t(abule): a mane Roncius (hh), a meridie Ribaldi de Mairà in parte et Cacainpuz(o) et here|des Arderici et Albericus Abram, a ser(a) via, a monte Arderici et Evratus et Sanctus Iervasius. § In Noveliano, pro anima Arderici Obizonis, .LXXV. t(abule): | a mane Iohannes de Sale, a meridie heredes Alberì, a sera heredes Alberì Bonihominis, a monte Aliunda. § Et ibi non longe .XXV. t(abule) pro anima eiusdem: a mane in parte Bosiatus | et Cacainpuz(o), a meridie Cacainpuz(o), a ser(a) Girardus Anselmi et Vellandi, a monte Oddo Ardengi. § Ibi ultra viam, a sera, in Aguilio, .CCCCLXXXI. | t(abule): a mane via, a meridie Sancta Maria in parte et Martini, a ser(a) Albericus de Marxino in parte et Sanctus Gervasius, a monte Orabonus | de Sarnico in parte et Cadeinpuz(o). § Ibi sursum, .C. t(abule): a meridie Lanfrancus Marin(i), a mane Albertus de Salota, a ser(a) via, a monte illi de | Mairano. § Ad Noval(ia), .CLXXVII. t(abule): a mane via, a meridie homines de Roado, a ser(a) Martinones, a monte Sancta Maria. § A mane via | bibulca tres turnature: arra superior .CLXII. t(abule). § Media t(abule) (ii) .C., p(edes) .LXXXVII. § Inferior, .CCCLXXXIII. t(abule): a mane superioris | heredes Obizonis, a meridie Sanctus Iervasius, a ser(a) inferioris Albericus Mazoc, a mane Cavalcacanem et Sanctus Iervasius, a ser(a) Raterius, a monte Sancta Maria. | § Item ad Noval(ia), aratoria (jj), .C. octuaginta et .V. t(abule): a mane via, a meridie Grunda, a ser(a) Atto Gaforus, a monte illi de Roato. § A mane vie Bevurke, aratoria, .CLXXX. et | .IIII. t(abule) et mediam: a mane Vitalis de Maze, a meridie et ser(a) Sancte Marie, a monte Iohannes Barixanus. § Inter viam maiorem et viam Fizani, aratoria, .CXCIII. t(abule): | a mane Sancte Marie, a meridie Iohannes de Mathazol et Benedictus, a ser(a) Cavalcacanem et Albericus de Marxino, a monte Sanctus Iervasius. § A sera prati (kk) Vol|manni, aratoria, .CCCLXXXII. t(abule) et media: a mane Cavalcacanem et Albericus Mazoc et Olzapede, a meridie Cavalcacanem, a ser(a) Caputbovis et Benedictus Mutus, | a monte Sancte Marie. § In Ca(m)pagnola, aratoria, .CXLII. (ll) t(abule) et media, co(m)munes cum Guidone: a mane Volmanni, a meridie Sancte Marie, a ser(a) Benedictus Mutus, | a monte heredes Tironis. § Incipit in capite Ca(m)pagnole, prative. Prima, .CCXXV. t(abule), est prativa: a mane via, a meridie Sancta Maria, a ser(a) Volmanni, | a monte Vitalis Adonis (mm). § Ad pratum Volmani, prativa, .XCII. t(abule) et mediam: a mane Albericus et Mazoc, a meridie Otto Nanus, a ser(a) Lecascena, a monte Cavalcacanem. | § Ad crucem Fizani, prativa, .XCVII. t(abule): a mane et meridie Sanctus Iervasius, a ser(a) heredes Alkerii et Lecascena, a monte illi de Vel. § A meridie fosati de | Uliolo, prativa, .CCXLVII. t(abule): a mane Oddo de Adro, a meridie Obizo de Uura et Albericus, a ser(a) Ferioli, a monte Atto de Puteo. § Ad Pregras, aratoria, | .CXXXVII. t(abule): a mane Sancte Marie, a meridie Otto Stavolende, a ser(a) Cacainpuzo, a monte Alderat. § Item ad Pregras, prativa, .CXVIII. t(abule): a mane | --------, a meridie, a ser(a), a monte (nn) Iohannes Bozardus. § Ad Cerethellum, aratoria, .CCXIIII. t(abule): a mane Carbonerius, a meridie heredes Runcii et Iohannes | Mathazolus, a ser(a) via, a monte heredes pre Remundi. § Item ibi supra, aratoria, .LX. et .VIIII. t(abule): a mane Carbonerius, a meridie heredes pre Remundi, | a ser(a) via, a monte Recaxoli. § Ad Cerethel, prativa, .CCX. t(abule): a mane via, a meridie Oddo Stavolende, a ser(a) Cervones, a monte Sancta Maria. § A Gu|vo, prativa, .CXXVIIII. t(abule): a mane Iohannes [[....]], a meridie Sancta Maria, a ser(a) illi de Clare, a monte -------. § Ad ca(m)pum Enrici, aratoria, .CCCLII. t(abule): | a mane et meridie Atto de Puzo, a ser(a) via, a monte Cocalius de Othonis in parte et Atto. § In eodem loco a ser(a) parte vie, aratoria, .DCCCXLIIII. t(abule): a mane | via, a meridie Girardus (oo) Bonaco(m)posita in parte et Sancta Maria et heredes Sarge et heredes Cacamalum, a ser(a) Sancte Marie et Cacamalum, a monte Petrus Barisianus | et heredes Cocalii Gaforonis et Iohannes Curtisus. § Ibi superius, ad ca(m)pum de Pofa, aratoria, .LXV. t(abule): a mane filie Cocalii Gaforonis, a meridie Aliunde, a ser(a) Sancte Ma|rie, a monte heredes Brazalupi. § (pp) Ad Ortos, aratoria, .XXIII. t(abule) et .II. p(edes) et unciam unam: a mane filie Cocalii Gaforonis, a meridie Homobonus (qq) | et a monte (rr) heredes Brazalupi. § Ad Carobiolum, aratoria, inter utramque viam: a mane et ser(a) et monte via, a meridie Sancta Maria. § Ad Cesellam Tironum, aratoria, | .CXCVIII. t(abule): a mane via, a meridie Martinus Scapaco et Iohannes Sgalavitta, a ser(a) et monte Atto. § Ibi inferius, aratoria, .LXVII. t(abule): a mane via, a meridie La|francus Cacamalum, a ser(a) Vulmanni, a monte filie Cocalii (ss) Gafori. § Item ad ca(m)pum Enrici, aratoria, .CV. t(abule) et p(es) .I. et medium: a mane via, a meridie Atto, | a ser(a) Martinus Scapaco, a meridie Bonaco(m)posta. § A ser(a) vie mediane, aratoria, .LXII. t(abule): a mane vie, a meridie filie Cocalii Gafori, a ser(a) Sancte Marie, a monte | Lanfrancus Cacamalum. § Ad Ci(m)briolum, aratoria, .LXXIII. t(abule): a mane Ysacus (tt), a meridie Petrus Biliarde, a ser(a) via, a monte Lecascena. § In Valenca, aratoria, .D. et | .LVIII. t(abule): a mane Cavalcacanem et Iohannes Caballus et filii Sarge et Lanfrancus de Virola et Petrus Gerlo, a meridie Obizo Tafur et Cucci, et a sera | similiter Cucci, a monte Sancta Maria. § Ibi supra sex t(abule): a mane et meridie he[redes] Brazalupi, a monte Iohannis de Sale.


(a) A S(an)c(t)e
(b) A Mari, con e soprascritta a -a-
(c) -a- in sopralineo.
(d) Bone- nell'interlineo, con segno di richiamo.
(e) A Calvacacani, con espunzione di -l- e riporto della medesima nel sopralineo, in corrispondenza del primo -ac-
(f) A Cavalcane(m)
(g) A om. et
(h) ubi nell'interlineo.
(i) m(eri)d(ie) nell'interlineo, in corrispondenza di s(e)r(a) cassato mediante sottolineatura.
(j) Crether nell'interlineo.
(k) Segue r espunta.
(l) Precedono a e altra lett. principiata espunte.
(m) Su m- segno abbr. depennato.
(n) -e corr. da a
(o) .C- nell'interlineo.
(p) Così A.
(q) Su -a- lettera depennata, forse e
(r) Lettura incerta.
(s) a s(er)a nell'interlineo, con segno di richiamo.
(t) Segue a sera M[[.....]] et depennato e parzialmente eraso.
(u) et (nota tironiana) S(an)c(t)i nell'interlineo, con segno di richiamo.
(v) A Poteolii
(w) Scioglimento probabile.
(x) La seconda r corr. da a
(y) A mot senza segno abbr.
(z) .L- corr. su .C-
(aa) Lanfranci nell'interlineo.
(bb) -oc nell'interlineo, in corrispondenza di lettera cassata.
(cc) S(an)c(t)i nell'interlineo.
(dd) Ibi nell'interlineo.
(ee) deors(um) - Cacai(n)p(uz)o nell'interlineo.
(ff) La seconda a nel sopralineo, in corrispondenza di -e-; -e- corr. da a
(gg) Arderici nell'interlineo, in corrispondenza di Oldoni espunto.
(hh) Segue s espunta.
(ii) t(abule) nell'interlineo, con segno di inserzione.
(jj) ara(toria) nell'interlineo, qui e varie volte in seguito.
(kk) -i nel sopralineo, in corrispondenza di o espunta.
(ll) A .CLXLII., con espunzione del primo .L.
(mm) A Ardonis, con espunzione di -r-, come pare.
(nn) Così A.
(oo) Segue a s(e)r(a) espunto.
(pp) Precede § Ad Carobiolu(m) espunto.
(qq) Homobonus nell'interlineo, in corrispondenza di Aliu(n)da espunto.
(rr) Precede S(an)c(t)a Maria espunto.
(ss) -i corr. da e
(tt) A Ysasc(us), con espunzione della seconda s

Edizione a cura di Michele Ansani
Codifica a cura di Irene Rapisarda

Informazioni sul sito | Contatti