Lombardia Beni Culturali
103

Investitura

1119 gennaio, Brescia.

Ermengarda, badessa del monastero di S. Giulia, investe in perpetuo Pietro de Caliono vico, figlio del fu Ottone, di un appezzamento di terra di sedici tavole sito in Brescia nelle vicinanze di porta s. Andrea, al fitto annuo di quattro soldi di denari milanesi d'argento da pagare a s. Sebastiano <20 gennaio> oppure tre giorni prima o dopo.

Originale, ASMi, AD, pergg., cart. 83 (fasc. 40a) [A]. Regesto Astezati, p. 249 (alla data 1119 gennaio 10). Altro regesto, Catalogo, III, fasc. 61. Nel verso, di mano del sec. XIIex.: De porta Sancti Andree; di mano del sec. XV: Investitura de una domo in contrata porte Sancti Andree in Petrum, die [domi]nico est anno 1129; altre annotazioni di epoca moderna, tra cui segnatura Astezati: B fil. 2 n. 9.

Cf. ANDENNA, Il monastero e l'evoluzione urbanistica, p. 96.

La pergamena, in discreto stato di conservazione, presenta un annerimento in corrispondenza delle prime righe, causato dal trattamento con reagente chimico (noce di galla). I margini laterali sono stati probabilmente rifilati. Nel terzo quarto del foglio č presente un foro di filza.
L'omissione del giorno del mese trova parziale rimedio con la segnalazione di quello della settimana (domenica), consentendoci una delle seguenti opzioni: 5, 12, 19, 26.
La sottoscrizione della badessa Ermengarda non č autografa, ma vergata dalla mano del notaio.

Die dominico qui est de mense genuario (a). In civitate Brixia. Pre|sentia bonorum hominum quorum nomina subter legunt(ur), per lingnum quod | sua manu tenebat d(omi)na Arm(en)garda abatissa (b) monasterii Sancte Iulie | investivit Petrum filium quondam Otonis, de Caliono vico, nomi|native de petia una de terra iuris prediti monasterii que iacet (c) | iuxta predictam civitatem, prope portam Sancti Andrę, et est per mensur(a) iuxta | tabulas sedecim; coerit ei: a mane via, a meridie et monte s(upra)s(crip)ti mona|sterii, a ser(a) mur(us) civitatis, una cum accesionibus et ingressibus (d) eius | seu cum superioribus et inferioribus suis, inintegrum. Eo videlicet modo fecit | hanc investituram ita ut deinde ipse Petrus suique heredes s(upra)s(crip)tam ter|ram perpetualiter ad fictum reddendum habere et tenere debent, et | in ea quitquit voluerint facere sine contraditjone s(upra)s(crip)te abatisse | suarumque successatricum, et persolvere exinde debet singulis (e) | per omne festum sancti Sebastiani, trex dies antea vel trex postea (f) | aut in ipsa die, sine occaxione, arigenti denariorum bon|orum Mediolanensium sol(idos) quatuor; datis et consignatis ip|sis danariis (g) per se Petrus suosque heredes vel suos misos s(upra)s(crip)te abatis|se suisque successatricibus vel suis missis, alia superposita eis | de s(upra)s(crip)ta terra non fiant. Et convenerunt inter se ut si ipse Petrus | suique heredes lignamen hedificii quod in ipsa terra habuerit alii | vendere voluerint, quod s(upra)s(crip)to monasterio dare debet ad mi|nus denarios duodecim quam alteri (h), si emere voluerit tan|tum quantum et alius (i) sine occaxione; et si non, dare debet | hedificium alii cui vult. Penam vero inter se posuerunt ut quis | eorum, suorum succesatricum vel heredum omnia qualiter dictum est non | observaverit, obligaverunt co(m)ponere pars parti ad partem fidei se|rvanti sol(idos) viginti denariorum, et post penam solutam (j) mane|at investitura perpetualiter ut s(upra)s(crip)tum. Unde duo (k) uno teno|re scripti sunt. Factum est hoc anno ab incarnatjone Domini nostri | millesimo centesimo nono decimo, s(upra)s(crip)to die et mense, indictjone duo|decimo (l). + Ego Armengarda a me factum su(b)s(crip)s(i) (m).
Ibi fuerunt (n) Albericus et Albertus seu Mauruntus et Lanfrancus atque | Ioh(anne)s testes; interfuerunt et alii.
(SN) Ego Enricus notarius ac iudex sacri palacii rogatus su(b)s(crip)s(i) (o).


(a) -u- corr. su a, come pare.
(b) A om. abatissa (cf. doc. successivo).
(c) A iae.
(d) A ingrssib(us).
(e) Si sottintenda annis.
(f) pos- corr. su die.
(g) Cosė A.
(h) -t- corr. su l in parte erasa.
(i) A alii(us) con il segno abbr. per -us corr. sulla seconda i.
(j) -u- nell'interlineo.
(k) Cosė A (cf. anche doc. successivo).
(l) Cosė A; segue uno spazio bianco dell'estensione di dieci lettere.
(m) Cf. nota introduttiva.
(n) A fuert senza segno abbr.
(o) Cosė A.

Edizione a cura di Irene Rapisarda, Gianmarco Cossandi
Codifica a cura di Gianmarco Cossandi

Informazioni sul sito | Contatti