Lombardia Beni Culturali
167

Cartula venditionis

1160 aprile, Brescia.

Butazolo, figlio del fu Ada de loco Novalio che era detto de Ripa, e sua moglie Gisla, ambedue di legge longobarda, dichiarano di aver ricevuto da Landolfo detto anche Arcilus, figlio del fu Vicino Maricothal, abitante nel suburbio Vivarii di Brescia, quaranta soldi di denari milanesi d'argento di vecchia moneta quale prezzo della vendita di tutta la loro terra allodiale, con l'honor ad essa spettante, nei luoghi e nelle pertinentie di Novalio e di Passirano.

Originale, ASBs, ASC, Codice Diplomatico Bresciano, busta 6, perg. CIII [A]. Regesto Astezati, p. 35. Nel verso, soltanto annotazioni di epoca moderna, tra cui segnatura Astezati: E fil. 5 n. 11.

Regesto: ODORICI, Storie Bresciane, V, n. XCVI, p. 113 (alla data 1160 aprile 7).
Cf. ARCHETTI, Dal castello al borgo, pp. 19 (nota 33), 20 (nota 36).

La pergamena si presenta complessivamente in buono stato di conservazione, nonostante una levigatura alquanto rudimentale abbia provocato la sistematica sbavatura dell'inchiostro.
L'omissione del giorno del mese trova parziale rimedio nella segnalazione di quello della settimana (sabato), consentendoci una delle seguenti opzioni: 2, 9, 16, 23 o 30.
Intorno al contenuto cf. doc. n. 166.

(SN) Anno ab incar(natione) domini nostri Iesu Christi milesimo centesimo sexagesimo, | inditione octava, die sabati mensis april(is). Constat nos Butazolum, | filium quondam Ade de loco Novalio qui dicebatur de Ripa, et Gixlam, iugale(m), qui | professi sumus lege vivere Longobardorum, m(ichi) quidem s(upra)s(crip)te Gixle consentien|te s(upra)s(crip)to Butazolo viro et mundoaldo meo et subter confirmante, pariter | cum noticia et int(er)ogatione ex duobus de propinquioribus parentibus meis, hii s(unt)| Albertus frater meus et Asturinus, filius eius, in quorum presentia et testium a copiam homine | coactam non esse confiteor s(et) mea bona et spontanea voluntate, accepi | sicuti in presentia testium manifesti sumus quod accepimus ambo comuniter | a te Landulfo filio quondam Vicini Maricothal, qui etiam et Arcilus diceris, ha|bitatore in suburbio Vivarii civitatis Brixie, id est arienti denariorum | bonorum Mediolanensis monete veteris sol(idos) quadraginta, finito pretio, si|cuti inter nos convenit, nominative pro tota illa terra quam habemus et nobis pertinet (a) | per alodium vel pertinere potest aliquo modo in loco et pertinentia de Novalio et in | loco et pertinentia de Passirano et inveniri potest, inintegrum, in comuni et indi|viso universaliter, et cum omni honore in ipsa terra nobis pertinente; idest se|dim(en) unum, cui coeret: a mane et a meridie emptoris, a sero via, a monte Marci et | clausum, et alia terra campiva et buscata difusa per s(upra)s(crip)ta loca; quam autem | s(upra)s(crip)tam terram iuris nostri super nominatam et venditam, qualiter sup(ra) dictum est, tibi s(upra)s(crip)to | Landulfo qui Arcilus diceris pro predicto pretio nos s(upra)s(crip)ti iugales vendimus, | tradimus et emancipamus, nulli alii in totum vel in partem venditam, donatam, | alienatam, obnoxiatam vel traditam nisi tibi s(upra)s(crip)to Arcilo, faciendi a presenti die in | antea tu et heredes tui aut cui vos dederitis vel habere statueritis, iu|re proprietario nomine, quicquid volueritis, sine omni nostra s(upra)s(crip)torum venditorum | nostrorumque heredum contradictione. Quidem et spondemus atque promittimus nos s(upra)s(crip)ti | venditores, una cum nostris heredibus, tibi s(upra)s(crip)to Landulfo tuisque heredibus | aut cui vos dederitis s(upra)s(crip)tam venditionem ab omni homine defensare; | quod si defendere non potuerimus, aut aliquit inde subtraere quesie|rimus, tunc in duplum s(upra)s(crip)tam venditionem vobis restituamus sicut pro te(m)pore fuerit | meliorata vel valuerit sub estimatione in consimilibus locis. Actum est lo|co Brixie, ubi dicitur ad Grimonum, in campo Anselmi de Porta. Signa ++ | manuum s(upra)s(crip)ti Butazoli et Gixle qui hanc venditionis cartulam fieri roga|verunt et predictum pretium se accepisse manifestaver(unt). Signa ++ ma|nuum s(upra)s(crip)torum int(er)ogatorum Alberti et Asturini qui s(upra)s(crip)tam Gixlam int(er)ogaverunt. | Signa +++++ pro i(m)positione manuum Umberti Simiaiut et Uchizo|ni de Erbusco et Mignoni de Valenzano et Vendrini de Valenzano et | Marcii de Ripa testium rogatorum. (SN) Ego Albertus de Capriano (b) notarius rogatus interfui | et hanc venditionis cartulam scripsi.


(a) A perti.
(b) d(e) Cap(ri)ano aggiunto, con segno di richiamo, nello spazio disponibile al termine della sottoscrizione notarile.

Edizione a cura di Gianmarco Cossandi
Codifica a cura di Gianmarco Cossandi

Informazioni sul sito | Contatti