Lombardia Beni Culturali
92

Breve investiture per feudum honorificum

1178 novembre 5, Brescia.

Alla presenza di Giovanni <II di Fiumicello> , vescovo di Brescia, Alberto <de Cenatho> , abate del monastero di S. Pietro in Monte, investe a titolo di feudo onorifico Segafeno e Lanfranco, i quali agiscono anche a nome di Alberto e Lanfranco Muttus di Nuvolento, di quindici piò e mezzo di terra, sita nei territori di Nuvolento, Nuvolera e in Castenedolo, nonché della decima sui predetti beni che l'abate ha acquistata da Lotario de Calcariis, dichiarando di aver ricevuto per l'investitura dai predetti vassalli trenta lire di denari milanesi, somma impiegata per l'acquisto che il monastero ha effettuato da Lotario de Calcariis.

Originale, ASVat, FV, I, 2684 (SPM, 83) [A]. Copia semplice del sec. XVIII, LUCHI, Codex Dipl. Brixiensis (BSMn, ms. Labus 84), c. 53r-v [C]. Copia semplice del sec. XVIII, LUCHI, Codex Dipl. Brixiensis (BMVe, ms. lat. V, 17), pp. 96-8 [D]. Copia semplice del sec. XVIII, LUCHI, Codex Dipl. Brixiensis (BCVr, ms. 1782), pp. 73-4 [E]. Copia semplice parziale del sec. XIX, LUCHI, Codex Dipl. Brixiensis (BQBs, ms. O. VIII. 46.), cc. 18v-19r [D']. Nel verso di A, di mano coeva: C(arta) Nubulenti; segnatura del sec. XVI: 18 (-8 corr. da 7), 1178 5 novembris.

Cf. [LUCHI], Monumenta monasterii Leonensis, p. XVIII; BONFIGLIO DOSIO, Condizioni economiche, p. 156 (nota 273, sotto la segnatura errata 'FV, 2634'); MENANT, Campagnes, pp. 681 (nota 27), 778 (nota 431).

La pergamena è in buono stato di conservazione, nonostante sia interessata da poche e circoscritte macchie di umidità. Rigatura a secco.

(SN) Anno dominice incarnationis mill(esimo) cent(esimo) sept(uagesimo)| octavo, die dominico quinto intrante mense nove(m)bris, | inditione .XI. Presentia horum hominum nomina quorum subter l(eguntur), presente | do(n)no Iohanne Brixiensi episcopo (1), abbas Sancti Petri monasterii in Mon|te Albertus, per lignum quod in sua tenebat manu (a), investivit Sechafe|num et La(n)fra(n)cum et per eos Albertum et La(n)fra(n)cum Muttum de Nuvo|lento nominative de quindecim plogiis et medium de terra per feo|dum honorifice et de tota decima quam emit (2) predictus abbas | in his quindecim plogiis et medium a Lotario de Calcariis, que | iacent in territorio Nuvolenti et Nuvolarie et in Castegnethulo, | cum omni iure et usu et accessionibus ad ipsa ploia inintegrum pertinentibus. | Eo vero modo eaque lege fecit predictus abbas hanc investituram quod ia(m)dicti | Segafenus et La(n)fra(n)cus et Albertus et La(n)fra(n)cus Muttus et eorum heredes mascu|lini et feminini sexus et illi qui iure ad eorum successionem (b) | venerint, debent habere et tenere perpetualiter cum omni honore | et facere exinde debent, secundum usum et bonam consuetudinem feodi, | quicquid voluerint sine contradictione predicti abbatis suorumque (c) successo|rum; et insuper promisit ia(m)dictus abbas per se et per suos successores ia(m)dic|tis Segafeno et La(n)fra(n)co et per eos (d) Alberto et La(n)franco (e) Mutto predictum | feodum defendere et guarentare sub pena dupli pretii quod eis acciderit. Et ibi statim predictus abbas suscepit Sechafenum et Lan|fra(n)cum in osculo, facto et prestito iuramento fidelitatis ab eis. | Et ibidem, i(n) presentia prefati episcopi, abbas ia(m)dictus confessus fuit | se accepisse a ia(m)dictis vasallis pro hac investitura triginta | libras denariorum Mediol(anensium), et manifestavit hoc pretium esse versum in | utilitate monasterii Sancti Petri, scilicet in e(m)ptione quam fecit a ia(m)dic|to Lotario de Calcariis (3). Actum est hoc in solario Sancti Martini civi|tatis Brixiæ, i(n) presentia predicti episcopi. Feliciter. Unde duo brevia uno tenore | scribi rogata sunt. Interfuerunt do(n)nus Ioh(anne)s maioris ecclesiæ (f) archidi|aconus, do(n)nus Girardus de Pontecaralo eiusdem ecclesie canonicus, do(n)nus | Natulus d(omi)ni episcopi capellanus, magister Albertus Lecapestum, Enga|nabatus predicti monasterii advocatus, do(n)nus Dotho archipresbiter | Sanctæ Stephaniæ et reliqui plures testes rogati.
Ego Martinus notarius rogatus hoc breve scripsi et interfui.


(a) A ma.
(b) Sotto l'ultima s tratto di penna senza apparente significato.
(c) -q(ue) nell'interlineo.
(d) p(er) eos è collocato dopo Mutto, con segno di richiamo per l'anticipo.
(e) A La(n)fraco.
(f) A ecel(esi)ææ.

(1) Giovanni II di Fiumicello vescovo di Brescia dal 1174 al 1195: GAMS, p. 780; SAVIO, Brescia, pp. 233-9.
(2) Non si è reperito il doc. relativo. Cf. però doc. 91.
(3) Doc. 91.

Edizione a cura di Ezio Barbieri ed Ettore Cau
Codifica a cura di Gianmarco Cossandi

Informazioni sul sito | Contatti