Lombardia Beni Culturali
APPENDICE
9

<Guadia>

1141 marzo 27, Milano.

Richelmo, prete e preposito della chiesa e canonica di San Nazaro, con il consenso degli altri canonici di quella chiesa, dà garanzia a Lafranco, figlio del fu Stefano, e a Brugungio, figlio del fu Odone, dell'Isola Comacina, il quale è messo del chierico Otone, fratello del suddetto Lafranco, che entro la prossima festa di san Martino il suddetto Richelmo consegnerà delle terre per il valore di quarantadue lire di denari d'argento di Milano e che farà redigere la carta di vendita di questi beni, affinché venga regolarizzata la permuta di beni siti nei luoghi di Genzana, Colonno, Tremezzo, in Orci, e in Molina. Nel caso in cui entro tale termine la suddetta chiesa non abbia provveduto alla consegna delle quarantadue lire in terra e alla redazione della suddetta carta, a partire dalla settimana successiva i suddetti fratelli hanno il diritto di requisire la soprariferita somma di denari, finché i suddetti canonici abbiano provveduto all'acquisto delle terre e alla redazione della carta; e quale fideiussore viene posto Trusso, detto Gambarum. Contestualmente Lafranco e Bregungio, con queste garanzie, consegnano la suddetta somma nelle mani del preposito Richelmo, dei preti Pietro e Vuifredo, dei chierici Nazario e Giovanni, tutti della chiesa di San Nazaro.

Copia autentica coeva, BAMi, 1394 [B]. Regesti: Ceruti, BAMi, I 145 suss., n. 18, cc. 7v-8r; Bianchi, Inventario, BAMi, K 202 suss., n. 1394, e nella relativa scheda mobile dell'ordinamento cronologico.
Nel margine superiore sinistro del recto segnatura, pure di mano del Bianchi, che rimanda all'Inventario: "1394". B è così autenticato: (S) Ego Trav(er)si(us) iud(e)x autenticu(m) hui(us) exe(m)pli vidi et legi et sic i[n eo con]tinebat(ur) ut i(n) isto l(egitur) exe(m)plo p(re)t(er) pl(us) minu(us)ve litt(er)as. | (S) Ego Guilizon(us) iud(e)x autenticu(m) hui(us) exempli vidi et legi et sic i(n) eo continebatur p(ro)ut i(n) isto l(egitur) exemplo p(re)t(er) plus min(us)ve litt(er)as. | (S) Ego Nicolaus iud(e)x hoc exe(m)plu(m) ex aute(n)tico exe(m)plavi et sic i(n) eo continebatur u(t) i(n) isto l(egitur) exe(m)plo p(re)t(er) lit(er)as plus min(us)ve.
Nel verso, di epoca medievale, disegno di un drago curvilineo, probabilmente riferibile alla mano del giudice Traverso, estensore della copia; inoltre, annotazione pure di epoca medievale, riferibile al sec. XIII: "Car(ta) t(er)rarum d(e) Genzana", con toponimo ripetuto due volte da diverse mani di età moderna. Infine: segnatura Ceruti in pastello rosso: "18".
Regesto: MONNERET DE VILLARD, L'Isola Comacina, n. 166, p. 205


La pergamena (mm 332/329 x 114/78), in cattivo stato di conservazione, presenta diffuse macchie scure e alcuni punti di abrasione accidentale dell'inchiostro. Inoltre, in corrispondenza delle antiche piegature, si rilevano lacerazioni profonde, che - alle righe 3-4, 8, 13-14 - sono accompagnate da fori.
Rigatura a punta secca tracciata al verso.

Presencia bonorum hominum quorum nomina subter leguntur dedit vuadiam Richelmus, presbiter ac prepositus eclesie et canonice Sancti Nazarii, per consensum aliorum canonicorum ipsius (a) eclesie, Lafranco, filio quondam Stefani, et Brugungio, filio quondam Odonis, de loco Insula, pro parte Bregungius missus Otonis clerici, germani ipsius Lafranci, ita quod ad modo in antea usque in festo Sancti Martini proximo veniente dare debet ipse Richelmus prepositus vel eius sucesor arg(e)n(ti) d(e)n(ariorum) bon(orum) Mediolane(n)s(ium) libr(as) quadraginta duas in terra et facere [de]bet fac[ere] cartam emptionis de ipsa terra in predictis Lafranco et Otone clerico germanis vel in eorum hered[ibus a]ut in eorum misso, ad hoc ut ipsi faciant talem cartam de ipsa terra in ipsa eclesia per commutacionem de illis rebus, iuris ipsius eclesie, reiacentibus in locis et fundis Genzana et Colonno et Tremezo et in Orci et Mo[l]ina et in eorum territoriis (1), qualem iudex (b) eorum laudavit, et quando ipsi germani vel eorum heredes aut eorum missus venerunt ad Mediolanum per recipiendam ipsam cartam, cum misso ipsius ecclesie, venire debent usque ad Mediolanum et redire usque ad Cummum ad conductum ipsius eclesie. Et si per ipsam eclesiam remanserit q(uod) ipsi d(e)n(arii) non fiant dati in terra et non fiat ipsa carta facta, ut supra legitur, tunc transacto ipso termino Sancti Martini, infra octo dies postquam, ipsi Lafrancus et Otto germani vel eorum heredes aut eorum missus requisierint ad ipsos canonicos Sancti Nazarii ipsos denarios dare eis debent ipse prepositus vel eius sucessor ipsos denarios omnes [.] l[ibr]as quadraginta et duas, quas ipse Lafrancus eis comm(en)davit, ut ipsi germani tenenat eos donec ipsi [ca]nonici potuerint emere ipsam terram et facere ipsam cartam, sicut superius legitur; et [in] tali tenore posuit eis fideiusorem Trussum, qui dicitur Gambarum, usque in pena dupli. Et insuper com(en)daverunt ipsi L[a]f[ran]cus et Bregungius ipsos denarios in manibus et potestate predicti Richelmi prepositi et Petri [et] Vuifredi presbiterorum et Nazarii et Iohannis clericorum ipsius ecclesie et ipsi eos receperunt in com(en)dacione in eorum fide in eo ordine, sicut superius legitur, quia sic inter eos convenit. Factum est hoc, ut supra, infra ipsam canonicam Sancti Nazarii, anno dominice incarnacionis millesimo centesimo quadragesimo primo, sesto kal(end)ar(um) aprilis, indicione quarta.
Signum † m(anus) suprascripti Trussi, qui fideiusor estitit ut supra, et in hanc cartam ad confirmand(am) manum posuit.
Signum † m(anum) Bertarius, qui dicitur de Conca de loco Insola, Vuitardi, qui dicitur Cammerarius, Petri atque Crotonis testium.
Ego Ugo notarius et iudex scripsi post traditum co(m)plevi et dedi.

(a) In B ip(us), qui e in seguito.
(b) iud(e)x add. nell'interlineo.

(1) Cf. il doc. qui edito al n. 3.

Edizione a cura di Rita Pezzola
Codifica a cura di Rita Pezzola

Informazioni sul sito | Contatti