Lombardia Beni Culturali
151

Cartula offersionis

1012 febbraio 25, Casalmaggiore.

Azo e Ugo, germani e figli del marchese Oberto, donano alla Chiesa cremonese, sei pertiche di terreno nel castrum di Vidiceto e aree pertinenti e i terreni che essi hanno nel territorio di S. Pietro (Pieve Gurata), ubi Braida nominatur, Cappella (de' Picenardi ?), Scandolara (Ravara), Vulteroso, Gagiolo qui dicitur Razoni (Gazzo Pieve S. Giacomo ?), costituiti da sedimi, vigneti, terreni aratori, prati, pascoli, boschi e paludi, per la misura complessiva di quattrocentonovantanove iugeri e mezzo.

Copia autentica inizio sec. XIII, BSCr, LC, Codice Sicardo, p. 209, n. 150 [B]. Regesto sec. XVIII, Bonafossa, p. 44 (con data 1011). Copia sec. XIX, Cereda, sc. 1, sec. XI, n. 15 (trascrizione di mano di Odoardo Ferragni, con data 1011 6 kalendas madii). Regesto sec. XIX, Ferragni, n. 125 (con data 1011 febbraio 24 e indicazione errata della pagina del Codice Sicardo p. 200, invece di p. 209).
B è così autenticata: (SN) Ego Gyardus notarius huius exemplar vidi et hoc scripsi et subscripsi.
Nel margine esterno, di mano del sec. XVII: XXXIX.

Edizione: Muratori, Antichità Estensi, I, col. 124; Falconi, I, p. 322, n. 120.
Regesto: Robolotti, p. 18, n. 138 (con data 1011 febbraio 24); Astegiano, I, p. 50, n. 17; Savio, p. 40.

Il titolo che precede il documento è in inchiostro rosso.
Il documento è piuttosto scorretto.

De eodem
In nomine domini Dei et salvatoris nostri Iesu Christi. Enricus gratia Dei rex, anno regni eius Deo propitio hic in Italia octavo, sesto k(a)l(endas) marcii, inditione decima. Episcopio Sancte Cremonensis Ecclesie, | ubi nunc domnus Landulfus episcopus preordinatus esse videtur, nos in Dei nomine Azo et Ugo ger(mani)s, | filii Auberti marchio, qui professi sumus ex natione nostra lege vivere Langobardorum, ipso na(m)|que genitor noster nobis consentiente et subter confirmante, offertores et donatores ipsius episcopii, presens presentibus | diximus: Quisquis in sanctis ac venerabilibus locis ex suis aliquid contulerit rebus, iuxta Aucto|ris (1) vocem, in hoc seculo centuplum accipiat, insuper et, quod melius est, vitam possidebit eternam. | Ideoque nos q(ui) s(upra) ger(mani)s donamus et offerimus (a) a presenti die in eodem episcopio, id sunt casis et omnibus rebus | territoriis illis iuris nostris quas habere visi sumus in locas et fundas Videceto, Sancto Petro, ubi Brai|da nominatur, et ad locus ubi dicitur Capella, Scandolaria, Vulteroso, Gagiolo qui dicitur Razoni. Et sunt casis et rebus ipsis in eodem loco Videceto de areis, castro cum tonim(ine) et fossato circumdato per |(p. 210) mensura iusta pertic(as) iugial(es) sex, foris circuitu ipso castro et in prenominatas locas Sancto | Petro ubi Braida dicitur, non multum longe da ecclesia ipsius loci et ubi dicitur Capella, Scandolaria, | Vulteroso, Gagiolo qui dicitur Razoni, sunt rebus ipsis de sediminis et vineis cum areis su|arum seu terris arabilis et pratis et silvis ac stalareis et gerboras iugia quattuorcentum nonaginta novem et dimidia, ut dictum est, ipsis rebus tam casis, castro, sedimi|nibus et vineis cum areis suarum, terris arabil(is), pratis, pascuis, silvis ac stallare|is, ripis, rupinis ac paludibus, funtaneis et piscationibus, coltis et incoltis, di|visis et indivisis, una cum finibus, terminibus, accessionibus, usibus aquarum aquarumque ductibus, | cum omni iure, adiacenciis et p(er)tinetiis (b) earum rerum per locas et vocabulas ab ipsis casis, | castro et rebus pertinentibus inintegrum. Et si amplius de ipsis nostris iuris rebus in easdem locas, | ut supra declaratum est, inventis fuerint, quam ut supra mensura legitur, per hanc car(tulam) offersionis in | iure et potestatem eiusdem episcopii permaneat. Que autem suprascriptis casis, castro et omnibus rebus iuris | nostris superius dictis una cum accessionibus et ingressoras seu cum superioribus et inferioribus | earum rerum, qualiter superius mensura legitur et sunt comprehens(is), inintegrum ab hac die in eundem episcopium do|namus et offerrimus et per presentem car(tulam) offersionis ad partem ia(m) dicti episcopii ad proprium | habendum confirmamus, faciendum exinde a presenti die proprietario nomine legaliter quicquid volu|erit sine omni nostra q(ui) s(upra) germanis et heredum nostrorum contraditione. Quidem et spondimus atque pro|mittimus nos q(ui) s(upra) germanis una cum nostris heredibus ad parte eiusdem episcopii suprascriptis casis, castro | et omnibus rebus, qualiter superius legitur, inintegrum ab homine defensare. Quod si defendere non po|tuerimus aut si exinde aliquid parti eiusdem episcopii per covis genium subtrahere quesierimus, tunc | in duplum iam dictis casis et rebus a parte eiusdem episcopii restituamus sicut pro tempore fuerint | melioratis aut valuerint sub estimatione in consimiles locas. Hanc enim car(tule)| offersionis paginam Ambrosii not(arius) et iudex sacri palacii tradimus et scribere roga|vimus, in qua subter confirmamus testibusque obtulimus roboranda. Actum castro Casale Maiore, feliciter. + Azo subscripsi. + Ugo marchio subscripsi. + Obertus mar|chio subscripsi. Signum +++ manibus Rozoni, filius condam Bertefredi, et Bonizoni, filius con|dam item Bonizoni, atque Ilderadi, testes. + Adelelmus rogatus subscripsi.
(SN) Ego q(ui) s(upra) Ambrosius notarius et iudex sacri palacii, scriptor huius car(tule) offersionis, post tradita co(m)plevi et dedi.


(a) -i- corretta su -o-
(b) Così B, senza segno di abbreviazione.

(1) Cf. Math. 19, 29.

Edizione a cura di Valeria Leoni
Codifica a cura di Valeria Leoni

Informazioni sul sito | Contatti