Lombardia Beni Culturali
81

Cartula offersionis

1077 aprile 24, Cremona.

Pietro Cenagallo, figlio del defunto Martino, e la moglie Cristina qui et Dulce, figlia del defunto Negro, di Cremona, entrambi di legge longobarda, donano alla Sede Apostolica tre appezzamenti di terra: il primo, sito presso la città di Cremona, presso la porta Pertusio, sul quale è l'edificio della chiesa da consacrare a Sant'Agata, misura due pertiche; il secondo, (presso la chiesa), tenuto ad orto, a sud dell'ospedale, misura otto tavole; il terzo, boscoso, è sito presso Pausiolum, in località Rupte.

Copia autentica inizio sec. XIII, BSCr, LC, Codice Sicardo, p. 99, n. 80 [B]. Copia inizio sec. XIX, Dragoni, p. 485 (la copia è però di mano di Ippolito Cereda). Copia sec. XIX, Cereda, sc. 1, sec. XI, n. 113. Regesto sec. XIX, Ferragni, n. 224. Copia sec. XIX, Lombardini, p. 124.
B è così autenticata: (SN) Ego Gyrardus notarius huius exemplar vidi et hoc scripsi et subscripsi.
Nel margine esterno, di mano del sec. XVII: Q.

Edizione: Astegiano, I, p. 83, n. 162; Falconi, II, p. 12, n. 220.
Regesto: Robolotti, p. 29, n. 244; Savio, p. 65; Falconi, Per un codice diplomatico, p. 25, II.

Il titolo che precede il documento è in inchiostro rosso. In alto, prima del titolo del documento, altro titolo della stessa mano Car(te) ecclesiarum, riferito ai documenti 81-86.

Carta ecclesie Sancte Agathe
(SN) Anno ab incarnatione domini nostri Iesu Christi millesimo septuagesimo septimo, octavo kalendas | madii, inditione quinta decima. Ecclesie Sancti Petri principis apostolorum Romane Ecclesie nos Petrus, filius quondam Martini, Cenagallo et Cristina q(ui) et Dulce iugales, filia quondam Nigroni, de civitate Cremona, qui professi sumus ambo lege vivere Longobardorum, consentien|te michi q(ui) s(upra) Cristine q(ui) et Dulce suprascripto iugale meo et subter confirmante et iuxta legem una | cum notitia de propinquioribus parentibus meis q(ui) s(upra) Cristine q(ui) et Dulce, hii sunt Iohannes nepos meus et | Adam consanguineus meus, in quorum presentia et testium certam facio professionem nullam me | pati violentiam a quopiam homine, nisi mea bona et spontanea voluntate, offertor et offer|trix, donator et donatrix ipsi ecclesie, presentes presentibus diximus: Quisquis in sanctis ac in venerabilibus locis ex | suis aliquid contulerit rebus, iuxta Auctoris (1) vocem, centuplum accipiet et insuper vitam eternam pos|sidebit. Ideoque nos q(ui) s(upra) Petrus et Cristina qui et Dulce iugales donamus et offerrimus et per pre|sentem car(tulam) offersionis ibi habendum confirmamus, id e(st) petias tres de terra iuris nostri. Prima pe|tia de terra super est edifitium edificatum (a) pro ecclesia que est consecranda ad honorem Dei et Sancte Agathe | virginis martirisque, foris et prope suprascripta civitate Crem(ona), prope portam que dicitur Pertuso, que est per | mensur(am) ista cum aliquantul (b) sua incisa perticas legitimas duas; coheret ei a mane Petri Car|tolato, a meridie Romani et Petri de Turlino et de Bagalini, a sera via, a monte Bel|lommi et Richilde iugales. Secunda petia est ortiva, tantum via inter medium in latere hospitalis ex parte meridie, et est prenominata petia de terra ortiva tabulas legitimas octo, | coheret ei a mane et a monte via, a sera de heredibus quondam Ribaldi. Tertia petia de terra est | silva, est po(s)ita prope Pausiolo, ad locum ubi dicitur Rupte, est per mensuram iustam iugio le|gitimo uno; coheret ei a mane Iohanni, a meridie Bertari, a sera de filiis quondam Mauroni, qui d(icuntu)r de Curte Maiore, a monte predicto Pausiolo; si ibique alie sunt in his omnibus coheret (c). |Que autem suprascripte petie terre iuris nostri superius dicte una cum accessionibus et ingressis seu cum | superioribus et inferioribus suis qualiter superius l(egitur) inintegrum ab ac die inantea in eadem Ecclesia Sancti Petri donamus, cedimus, conferrimus et per presentem car(tulam) offersionis ibi habendum confirmamus, faciendo exinde pars ipsius Ecclesie Sancti Petri proprietario nomine quicquid voluerit sine omni | nostra quis (d) Petrus et Cristina qui et Dulce iugales et heredum nostrorum contrad(ictione). Quidem et spondimus | atque promittimus nos q(ui)s (e) Petri et Cristina q(ui) et Dulce una cum nostris heredibus parti ipsius Ecclesie | Sancti Petri Rome suprascriptas petias terre que supra leguntur inintegrum ab omni homine defensare. Quod si | defendere non potuerimus aut si parti ipsius Ecclesie exinde aliquid per quodvis ingenium subtra|here quesierimus, tunc suprascriptas petias (f) tres de terra que supra l(eguntur) in duplum restituamus ipsi | Ecclesie Santi Petri Rome sicut pro tempore fuerint meliorate aut valuerint sub extimatione in con|similibus locis. Quia sic est n(ost)ra (g) bona voluntas pro anime nostre et illorum illarumque omnium | quorum helimosinis et oblationibus usque nunc et in futuro inibi pro eadem ecclesia Sancte Agathe | collate sunt vel fuerint remedio atque retributione æterna. Actum in suburbio et prope ipsam ec|clesiam Sancte Agathe, feliciter. Signa ++ manuum suprascriptorum Petri et Cristine q(ui) et Dulce iugalibus | qui hanc car(tulam) offersionis fieri rogaverunt et suprascriptus Petrus eidem uxori sue consensit ut supra. Signa | ++ manuum suprascriptorum Ioh(ann)i et Adami nepos et consanguineus eiusdem Cristine q(ui) et Dulcis qui eam | interrogaverunt ut supra. Signa ++++ manuum Dothoni et Petri germ(an)is, filii quondam Sansom|mi, et Theodaldi atque Ambrosii, filii quondam Rustici, Gadaldi et Bertari, filii quondam Amizonis |(p. 98) iudicis, et Pagani de Seregnano et Humbaldi et Bonevide atque Angelberti, etiam Alberici | de Verdello, Alberici Rimizani, Bernardi de Gaio, testium.
(SN) Ego Iohannes notarius et iudex sacri palatii, scriptor huius cartule offersionis, post tradi|tam complevi et dedi.


(a) -a- in sopralinea.
(b) ista - aliquantul: così B.
(c) Così B, probabilmente per coh(e)rentiis
(d) Così B, senza segno di abbreviazione per qui s(upra)
(e) Così B.
(f) Segue d(e) espunto.
(g) -r- corretta da -a-

(1) Cf. Math. 19, 29.

Edizione a cura di Valeria Leoni
Codifica a cura di Valeria Leoni

Informazioni sul sito | Contatti