Lombardia Beni Culturali

Cartula vindicionis

1043 ottobre [...], Grumello Cremonese ?

Rogerio di Maleo, di legge longobarda, dichiara di aver ricevuto da Ubaldo, vescovo di Cremona, cinquanta lire di denari d'argento per aver ceduto usque ad completam precariam al vescovo i beni e i diritti di cui godeva nel castrum di Maleo e nelle sue pertinenze, di proprietà della stessa Chiesa cremonese, consistenti in case, terre, in una cappella e in un beneficio, in parte tenute dal prete Aimo, in parte da Orso Bottacio e in parte direttamente dallo stesso Rogerio.

Originale, Halle, Biblioteca Universitaria, carte Morbio, Tomo I, n. 11 [A]. Copia inizio sec. XIX, Dragoni, p. 253.

Edizione: Hortzschansky-Perlbach, n. 9 (con data ottobre 16-31).
Regesto: Astegiano, I, p. 70, n. 89 (da Hortzschansky-Perlbach); Savio, p. 55.

Gramo o Grumo deve probabilmente essere identificato con Grumello Cremonese.
Il documento è molto scorretto e di incerta interpretazione, come sottolinea anche Cinzio Violante (cf. Violante, Una famiglia, p. 28). Il microfilm è parzialmente illeggibili e per le integrazioni proposte si è fatto riferimento alla trascrizione di Hortzschansky-Perlbach citata.

[(SN)] [Anni ab incarnacione domini nostri Iesu Christi] milleximo quadrageximo tercio, |[[...]][kalendas novembris], [indicione] duodecima. Constat me Rogerius de loco |Maleo, qui professo sum ex nacione(m) mea(m) legem vivere Langobardorum, |[accepissem, sicuti et in presencia testium mani]festo sum quod accepi, a te Hubal|[dus episcopus][argentum denarios bonos libras] quinquainta, finitum precium, pro cunctis casis |[et omnibus rebus seu capella et beneficium, quod est] sortes duas. Que sortes ipsas fiunt detinu|[te a][Martino Asigno] et per Petrus Isemberti (a) iuris ep(iscop)o Sancte Cremonensis Ecl(esi)e. Quod ego ipse Roge|[rius][detineo per cartulam precarie] (1)[da] partate (b) ipsius epi(scop)o in suprascripto loco Maleo omnia |[et ex] omnibus sicuti detinet Aimo presbiter et per sortem et per supracriptos beneficia |[et per suprascripta] capella in suprascripto loco Maleo intus eodem castro et foris et quod suprascriptos mansos |[detinent][in]tus eodem castro Maleo et oc quod detinet Urso qui nominatur |[Botacio][et] inter hoc quod ipse tenet et conplimentum de rebus Rogerii suprascripto loco Maleo |[de bona] terra per mensura iusta iugias duodecim et similiter hoc quod ipse Urso |[tenet] intus eodem castro Maleo et districtum et angaria(m) omnia et ex omnibus |[ad oc] quod supra legitur pertinet inintegrum.[Que autem] suprascriptis rebus et capela et masarici|[[...]]ris predictique ep(iscop)ii supra nominatis una cum accessionibus et |[ingre]soras earum seu cum superibus (c) et inferioribus suis, qualiter | supra legitur, inintegrum ab ac die tibi cui supra Ubaldi ep(iscop)o pro suprascripto precio |[vendo, tra]do, mancipo nulli aliis venditis, donatis, alienatis, obnos|siatis vel traditis nisi tibi. Et facias exinde a presenti die tu aut cui tu dede|ris usque at conpletam precaria, que supra legitur, q(ui)q(ui)t volueritis sine omni mea et | eredum meorum contrad(ictione). Quidem expondeo atque promito me ego qui supra Roge|rius una cu[m] meos eredes tibi cui supra Ubaldi epi(scop)o aut cui tu dederis suprascriptam vend(icionem), | qualiter supra legitur, inintegrum ab omni omine defensare. Quod si defendere non potuerimus aut | si vobis exinde aliquid per quovis genium subtraere quesierimus, tunc in dublum | eadem (d) venditam, ut supra legitur, vobis restituamus sicut pro tempore fuerit meliora|tis au (e) valuerit sub exstimacione in consimilibus locis. A|ctum locus Gramo, feliciter.
Signum + manus suprascripto Rogerii qui ac car(tu)la vind(icionis) fieri ro|gavi et suprascripto precio accepi.
Signum +++ manibus Ablerici (f) et Amizoni seu Vuilielmi | legem viventes Lagobardorum (g) tes(tes).
(SN) Ego Vitalis notarius et iudex sacri palacii scripsi, postradita conplevi et dedi.


(a) Martino Asigno et Petrus Isemberti su rasura e di altra mano, come pare.
(b) Così A.
(c) Così A per superioribus
(d) Così A.
(e) Così A.
(f) Così A.
(g) Così A, senza segno di abbreviazione.

(1) Documento non reperito.

Edizione a cura di Valeria Leoni
Codifica a cura di Valeria Leoni

Informazioni sul sito | Contatti