Lombardia Beni Culturali

Breve investiture

1078 aprile 9, Cremona.

Alberto, figlio del defunto Martino, detto Bivino, investe Giovanni, figlio della defunta Ralburga, di un appezzamento di terra coltivato a vite, di proprietà dell'episcopato cremonese, sito presso la città di Cremona, in Braida de Sancto Michaele, che misura cinque pertiche. E' stabilito che Giovanni dovrà consegnare al vescovo un terzo del prodotto della vigna, la decima, la metà delle pietre eventualmente cavate, tutto l'oro e l'argento eventualmente estratto dal terreno e un censo annuo di cinque denari, da pagare il giorno di s. Martino o entro gli otto giorni successivi.

Originale, BSCr, LC, pergg., n. 59 [A]. Copia sec. XIX, Cereda, sc. 1, sec. XI, n. 114 (trascrizione di mano di Odoardo Ferragni). Regesto sec. XIX, Ferragni, n. 227.
Sul verso annotazione di mano del sec. XIII: Carta de terra in Braida de Sancto Michaele.

Edizione: Astegiano, p. 85, n. 165; Falconi, II, p. 15, n. 222.
Regesto: Robolotti, p. 30, n. 247.

La pergamena, complessivamente in buono stato di conservazione, presenta una abrasione che interessa la parte terminale delle righe 2 e 3, ed un piccolo foro alla riga 15.

(SN) Die lune q(ui) fuit nono die mensis aprilis, in civitate Cremona. Presentia bonorum hominum, quorum nomina | subter leguntur, investivit Alb(er)tus, fil(ius) q(uon)da(m) Martini, q(ui) d(icitu)r Bivino, Ioh(ann)em, fil(ius) q(uon)da(m)[Ra]lberge, de civi|tate Cremona, nominative de vinea pecia una iuris ep(iscop)io S(an)c(t)e Cremonensis Eccl(esi)e et suam | investituram ad tercium reddendum, que est posita foris civitate Cremona, in loco ubi dicitur Braida de S(an)c(t)o Mi|chaele, et e(st) pecia ipsa de terra vidata per m(en)s(u)r(am) iustam p(er)ticas legiptimas quinque; coeret ei a mane co(m)muno, a | meridie Mosa, a sera ep(iscop)ii, a mont(e) via, sibique alie sunt coerentes. In tali itaque tenore ut habeat et te|neat ipse Ioh(anne)s et sui heredes et cui ipsi dederint iam dictam peciam de terra cum accessione et ingressu seu | cu(m) superioribus et inferioribus suis inin(tegrum) et facia(n)t inibi quicquid eis fuerit oportunum sine om(n)i ip(siu)s Alberti et de | suis heredibus c(on)trad(icione), ita ut per eos (a) melioretur, non peioretur (b). Et persolvere exinde debeat singulis annis | tercium de vino de quanto D(omi)n(u)s ibidem annue dederit et decimam et medietatem de petris et, si ibi effo|deri(n)t, et aurum aut argentum totu(m), si ibi invenerit, habeat ep(iscopu)s Cremonensis et per om(n)em festivitatem | s(an)c(t)i Martini aut infra eius octava postea ficto censum den(ario)s quinque (c) om(n)e totu(m) (d) q(uo)d redderi(n)t per novu(m) et tempus dare et tra|here debeant infra s(upra)s(crip)ta civitate in domo ep(iscop)ii, c(on)signatos ad ep(iscopu)m ip(siu)s ep(iscop)ii aut (e) eius successoribus vel ad | eius missum per se ipsum Ioh(ann)em aut eius heredes vel per eorum missum. Et si de ipsa pecia de terra vidata | apparuerit intentionem eidem [Io]h(ann)i aut eius heredibus, s(upra)s(crip)tus Alb(er)tus et sui heredes et auctorem (f) et defen|sorem e(ss)e debent et discumberare et si agere aut causare vel requirere presu(m)pserit et tacitus | om(n)i t(em)p(o)r(e) non p(er)manserit aut si apparuerit ullum datum aut factum seu q(uo)dlibet scriptum | q(uo)d exinde in aliam partem dedissent aut fecissent et clare factum fuerit, tunc se obligavit s(upra)s(crip)tus (g) Albertus et sui heredes componere eidem Ioh(ann)i et eius heredibus et cui ipsi dederint | s(upra)s(crip)ta pecia de terra vidata sicut sup(eriu)s l(egitur) in duplum in c(on)simili loco. Et insuper penam argenti den(ario)s | bonos Mediolanensis sol(idos) centum. Anno ab incarnac(ione) d(omi)ni n(ost)ri Iesu Christi millesimo septuage|simo octavo, s(upra)s(crip)to die, ind(ictione) prima factum est hoc.
Signu(m) (h) + manus s(upra)s(crip)ti Alberti q(ui) hanc investituram fecit.
Ibi fuerunt Lambertus et Pasquale atque Manfredus, testes.
(SN) Ego Ioh(anne)s not(arius) et iudex sacri palacii interfui et hunc brevem scripsi.


(a) -o- corretta da -i-
(b) pei- corrette da p(er)so- e -t- corrette da altre lettere.
(c) q(ui)nq(ue) su rasura.
(d) denarios - totum in sopralinea.
(e) -t- in sopralinea di mano del rogatario, in sostituzione di lettera non leggibile a causa di una macchia di inchiostro.
(f) a- corretta da c-
(g) La seconda -s- corretta da -c-; -s finale corretta da -p
(h) -u- corretta su -e-

Edizione a cura di Valeria Leoni
Codifica a cura di Valeria Leoni

Informazioni sul sito | Contatti