Lombardia Beni Culturali

Cartula vendicionis

1087 maggio 18, Cremona.

Ambrogio, figlio del defunto Curtisio, di Cremona, la moglie Maisinda e Berta, sorella di Ambrogio, dichiarano di aver ricevuto dal giudice Umfredo, figlio del defunto giudice Arderado, di Genivolta cinque lire di denari buoni milanesi quale prezzo per la vendita di tutti i beni di loro proprietà, siti in Soresina, Caxirano, Sabbioni, Silva Bernardi e nelle vicinanze.

Originale, BSCr, LC, pergg., n. 60 [A]. Regesto sec. XVI, Inventario Mensa sec. XVI, c. 12v, Carniero 7 Genivolta, n. 67. Regesto prima metà sec. XVII, Inventario Mensa sec. XVII, c. 22r, carniero 12, II. Regesto sec. XVIII, ASDCr, Mensa Vescovile, Istromenti, cart. 13, Genivolta, fasc. intitolato Genivolta. Possesso de Beni. Parte prima. Cartella n. 41, reg. n. 6. Regesto sec. XVIII, Bonafossa, p. 80. Copia sec. XIX, Cereda, sc. 1, sec. XI, n. 118 (due esemplari, uno di mano di Antonio Dragoni e uno di mano di Odoardo Ferragni). Regesto sec. XIX, Ferragni, n. 230 (senza indicazione del mese e del giorno).
Sul verso annotazione di mano del sec. XII: Carta in Unfredum iudicem de Iovisalta in Sorexina, in Caseriano et in Sablone et in Silva Bernardi Albertus filius Unfredi (così) fecit per cartulam Oberto (così) episcopo Cremonensi et omnia que habebat in Iovisalta; annotazione di mano del sec. XIV: de Iovisalta et Soresina. 67; segnatura archivistica del sec. XVI: 67; segnatura archivistica del sec. XVII: II; annotazione di mano del sec. XVI: 1087; annotazione di mano moderna, probabilmente del sec. XVIII: 1087. Instrumentum venditionis factę per Ambrosium et Maynindam iugales de omnibus bonis quae possidebant in locis et territoriis Iovisaltę, Soresinę, Caseriana, Sabloneta et in territorio Silvę Bernardę in Ubertum (così) episcopum Cremonae; annotazioni di mani diverse del sec. XIX: n° 22; Forse vescovo Ubaldo; Iovisaltae Soresinae; 22.

Edizione: Falconi, II, p. 32, n. 231.
Regesto: Robolotti, p. 30, n. 250; Astegiano, I, p. 89, n. 185.

La pergamena presenta delle smangiature lungo il margine sinistro che interessano le righe 7-12, che tuttavia non hanno causata la perdita di lettere, un'abrasione alle righe 10-11, ed alcune macchie di umidità, in particolare lungo il margine destro alle righe 15-17.

(SN) Anno ab incarnac(ione) d(omi)ni nostri Iesu Christi milleximo octuageximo septimo, quinto decimo k(a)l(en)d(as) iunii, indic(tione) decima. | Constad nos Ambroxio, filiu(s)q(uon)da(m) Curtixi, de civitate Cremona, et Maisinda iugalibus seu (a) Berta, germana eidem Ambroxii, relicta | q(uon)da(m) Bertari, de eadem civitate Cremona, q(ui) p(ro)fesi sumus nos om(ne)s ex nac(ione) nostra legem vivere Langobardorum, ipso na(m)que A(m)broxio, iugale | et mu(n)dooldo eidem Maisinde, seu Iroldo, cognato et mundooldo eidem B(er)tani (b), c(on)senciente et subter c(on)firmante, et iusta lege(m) (1) una cu(m)| noticia de propi(n)quioribus pare(n)tibus meis cui sup(ra) Maisinde, id s(un)t Alb(er)to, germano meo, et Opizo, nepoto meo, in eorum presencia vel testium | certa (c) facio profesione et manifestacione quod nullam me pati violenciam at q(uem)piam omine(m) neque ab ipso iugale et mundooldo meo, nixi mea | bona et spo(n)tanea volu(n)tate(m), accepissemus nos om(ne)s c(om)muniter sicuti et in presencia testium manifesti sumus nos q(ui) accepimus at te Unfre|di (d) iudes et filiu(s)q(uon)da(m) Arderadi, q(ui) fuit simil(iter) iudes, de loco Iovisalta arge(n)ti denarii boni Mediolane(n)s(es) libras quinq(ue), finitum precium, | pro casis et om(n)ibus rebus terretoreis, sedimineis et terris arabilis, pratis et silvis iuris nostri qua(m) abere visi sumus nos in loco Surrecina et in Ca|xirano seu in Sablone, eciam in Silva q(ui) d(icitu)r Bernardi et ibi p(ro)pe aiace(n)ciis (e), om(n)ia et ex om(n)ibus inin(tegrum). Q(ue) autem [suprascriptis] cas(is) et om(n)ibus rebus terreto|reis, sedim(ineis) et terris arabilis, pratis et silvis iuris nostri, qual(iter) sup(ra) l(egitur), una cu(m) accesionibus et ingressis, cu(m) superioribus et inferioribus (f) | suis, qual(iter) sup(ra) l(egitur), inin(tegrum) ab ac die tibi c(ui) s(upra) Unfredi iudes pro s(upra)s(crip)to precio ve(n)dimus, tradamus et ma(n)cipamus nulli aliis ve(n)ditis, dona|tis, alienatis, obnossiatis vel traditis nixi tibi et faciad exinde a prese(n)ti die tu et er(e)d(i)bus tuis aut cui tu ded(e)ris iure proprie|tario nomine q(ui)cq(ui)t volueritis sine om(n)i nostra et eredum nostrorum c(on)tradic(ione). Quidem et spo(n)dimus atque promittimus nos q(ui) s(upra) A(m)broxio et Mai|sinda iugalibus seu Berta una cu(m) nostris eredibus tibi c(ui) s(upra) Unfredi iudes tuisque er(e)d(i)bus aut cui tu dederis s(upra)s(crip)ta(m) ve(n)dic(ionem), qual(iter)[supra]| l(egitur), inin(tegrum) ab om(n)i omine defensare. Q(ui)t si defendere n(on) potuerimus aut si vob(is) exinde aliquit per covix ingenium subtraere quesieri|mus, tunc in duplum eadem ve(n)dita, ut sup(ra) l(egitur), vob(is) restituamus sicut pro te(m)p(o)r(e) fuerit melioratis aut valuerit sub estimac(ione)| in c(on)simil(es) locas (g). Actu(m)in s(upra)s(crip)ta civitate Cremona, fel(iciter).
Signu(m) +++ manibus s(upra)s(crip)torum A(m)broxio et Maisinda iugalibus seu Berta q(ui) a(n)c car(tulam) ve(n)dic(ionis) fieri rogavi et s(upra)s(crip)to precio accepi. |Ipse A(m)broxio eidem Maisinde (h) c(on)iux sua c(on)se(n)si ut supra (i).
Signu(m) + manu(m) s(upra)s(crip)to Iroldo q(ui) eidem Bertani (b), cognata et mundoolda sua c(on)sensi ut sup(ra).
Signu(m) ++ manibus s(upra)s(crip)torum Alberto et Opizo gerrmano et nepoto eidem Maisinde interrogaverunt ut supra.
Signu(m) +++ manibus Petri et Rustici seu Ambroxii, testes.
(SN) Ego Lanzo not(arius) sacri palacii scripsi, post tradita (j) co(m)plevi | et dedi.


(a) -u in sopralinea di mano del rogatario, a correzione di una lettera, cancellata da una macchia di inchiostro.
(b) Così A.
(c) cer- parzialmente abrasa.
(d) U- corretta da altra lettera.
(e) L'ultima -i- corretta su -a-
(f) -or- in sopralinea.
(g) -a- corretta da altra lettera forse -i-
(h) -e corretta su -a
(i) Segno di abbreviazione generico superfluo su -pra
(j) -dit- su rasura, come pare.

(1) Cf. Ahist. 16.

Edizione a cura di Valeria Leoni
Codifica a cura di Valeria Leoni

Informazioni sul sito | Contatti