Lombardia Beni Culturali
5

Carta promissionis

1084 dicembre 6, Ca' del Conte.

I coniugi Benno, figlio di Alberico, e Melior, figlia di Pagano de Trexeno, entrambi di legge longobarda, confermano ai presbiteri Vitale e Oldo la donazione che Alberico aveva fatto per costruire a Cerreto chiesa e monastero sotto i titoli dei SS. Pietro e Paolo, di Maria SS. e di S. Nicola confessore.

Copia autentica in registro del 1284 da c.a. del 1257, BCLo, Liber iurium, c. 46r [D].
Il gruppo di documenti di cui D fa parte è così autenticato a c. 60v: EGO Bregondius Rufinus, notarius et missus regis (rgis nel testo) , autenticum huius exempli vidi et legi et sic in eo continebatur ut in hoc legitur exemplo preter litteras plus minusve et hoc exemplum exemplavi et me subscripsi, parabola et precepto michi dato per dominum Azonem de Pirovano, potestatem Laude, MCCLVII, die dominico XV die aprilis, inditione XV, presentibus domino Sozone de Vistarino, Petro Codecasa, Montenario Nigro et Bertramo de Salarano, civibus Laude, testibus rogatis. (SN) EGO Anselmus de Mellese, notarius imperialis, predicta omnia instrumenta et scripturas monasterii predicti de Cereto, prout sunt, ab autentico eorum per dictum Bregondium Rufinum notarium exemplata in duobus quaternis comunis Laude, vidi et legi et, precepto domini Loth de Aleis de Florentia, militis et doctoris legum, potestatis Laude, in hoc registro registravi et me subscripsi.

Edizione: AGNELLI, Monografia di Abbadia Cerreto; VIGNATI, Codice diplomatico, I, n. 45; GROSSI, Il Liber iurium, n. 66.

D fa parte di un gruppo di cinquanta documenti che abbracciano un arco cronologico che va dal 1084 circa al 1223 e pervenuti attraverso il Liber iurium del comune di Lodi (ed. GROSSI, Il Liber iurium, nn. 65-114 e app. n. 1): essi derivano da un perduto cartulario del monastero del Cerreto attraverso due 'quaterni comunis Laude' redatti da Bregondius Rufinus nel 1257, anch'essi perduti ma trascritti nel Liber iurium da Anselmo de Mellese nel 1284 (cfr. ibidem, in particolare pp. X, XXXI, XLI). Tale gruppo costituisce un blocco tematico che riguarda i beni del monastero cerretano situati nel territorio al confine tra Lodi e Crema: le ragioni dell'inserimento di tali documenti nel Liber iurium vanno ricercate nella protezione accordata dal comune di Lodi al monastero nel 1233 dietro sollecitazione di Gregorio IX (ibidem, app. n. 1), anch'essa un tempo contenuta nel Liber iurium, in carte oggi perdute, e nel tentativo condotto dal comune di Lodi di avanzare pretese in materia di dazi e tributi sui beni situati in quella particolare area (cfr. ibidem, pp. XLI-XLIII).
D è preceduta dalla seguente rubrica: Carta confirmationis domini Benni, filii dicti domini Alberici, et uxoris eius, qui firmaverunt fondationem et donationem quam fecit pater eius.

Anno ab incarnatione domini nostri Iesu Christi M°LXXX°IIIIto, VIto die mensis decembris, inditione VIIIa. Vobis Vitali et Oldoni presbiteris nos Benno, filius Alberici, ipso genitore meo michi consentiente et subter (a) confirmante, et Melior, iugales, filia Pagani qui nominatur de Trexeno, qui professi nos iugales ex natione nostra lege vivere Longobardorum, ipso namque iugale et mondoaldo meo michi consentiente et subter confirmante, presentes presentibus diximus, promittimus et spondemus nos qui supra Benno et Melior iugales, una cum nostris heredibus, vobis qui supra presbiteris vestrisque successoribus et parti Romane Ecclesie seu ecclesie hedifficande in monasterium in loco Cereto, in honore beatorum Petri et Pauli et sancte virginis Marie, Dei genitricis, atque sancti confessoris Nicolai, ut non habeamus licentiam nec potestatem per aliquod ingenium ullamque occasionem que fieri possit agere aut curare vel removere nominative res illas omnes quas nos qui supra iugales et iam dictus Albericus tradidimus et concessimus in ipsa hedifficatura ecclesia que esse debet monasterium, dicendo quod nobis qui supra iugalibus per hereditatem seu successionem aut prescriptionem aut aliquo modo vel ingenio exinde aliquid pertinere debeat, sed omni tempore nos qui supra iugales et nostri heredes de suprascriptis rebus omnibus taciti (b) et contenti permaneamus. Quod si amodo aliquo tempore nos qui supra iugales et nostri heredes adversus vos qui (c) supra Vitalem et Oldonem presbiteros vestrosque successores vel partem suprascriptarum ecclesiarum iam nominatas res omnes quas ipsa ecclesia hedifficanda in monasterium nunc habet vel quas habitura est agere aut curare vel removere vel fatigare presumpserimus, per nos nostrasque submissas personas, et omni tempore exinde taciti et contenti non permanserimus vel si apparuerit ullum datum aut factum vel quolibet scripto quod nos qui supra iugales de iam dictis rebus omnibus in aliam partem fecissemus et claruerit, preter quod adiutores et deffensores predictarum ecclesiarum ad earum profiguum esse debemus, tunc componamus nos qui supra iugales et nostri heredes vobis iam dictis presbiteris vestrisque successoribus vel parti ipsarum ecclesiarum iam dictas res omnes in duplum, et insuper penam argentum denariorum bonorum libras centum. Quidem et ad hanc confirmandam promissionis cartam accepimus nos qui supra iugales a vobis iam dictis presbiteris exinde launachil de crosina una ut hec nostra promissio sicut superius legitur omni tempore firma permaneat atque persistat. Actum infra castrum Casino, feliciter. + manibus suprascriptorum Bennonis et Melioris, iugalium, q[ui] hanc cartam promissionis ut supra fieri rogaverunt et suprascriptum launachil acceperunt, et ipse Benno qui eadem mulier, coniux et mondoalda sua, consensit ut supra. + manus suprascripti Alberici qui eidem Benno filio consensit ut supra. + manibus Opizoni et Guifredi seu Uberti, testes. Ego Anselmus notarius sacri pallatii, scriptor huius car(te) promissionis, post traditam complevi et dedi.


(a) Segno abbreviativo superfluo sulla -u-
(b) taiti in D.
(c) Om. D.

Edizione a cura di Ada Grossi
Codifica a cura di Ada Grossi

Informazioni sul sito | Contatti