Lombardia Beni Culturali
43

<Carta commutacionis>

1147 agosto.

Matutino, abate del monastero di S. Pietro in Cerreto, dà ad Ungaro Tentor quattro appezzamenti di campo nel territorio di Piazzano ricevendone in cambio altrettanti nello stesso luogo, due in Vithetho, uno detto Campum de Costa e uno in Pometho di una pertica e tre tavole; la permuta viene perfezionata alla presenza di alcuni uomini che non vengono nominati.

Originale mutilo, ASMi, AD, pergg., cart. 312, n. 93 [A]. Regesto del 1738 in Giorgi, Registro, c. 1029; del 1739 in Giorgi, Rubrica, c. 22r. Regesto: Catalogo, III, fasc. 56.

Nel verso, di mano diversa coeva, Comutatio facta de terris Plazani cum Ungarone Tintore; di altra mano successiva, e s(unt) .VIII.; di mano del XV sec., MCXLVII; annotazione sei-settecentesca della data; riferimenti all'Exemplaria Diplomatum del Giorgi; data di mano del Bonomi MCXLVII; segnatura a matita 79.

Cattivo stato di conservazione, ampie rosicature e lacerazioni, lieve caduta dell'inchiostro; la parte inferiore è perduta.
Il confronto grafico e il 'signum' consentono di identificare il notaio in Brogondius. Le restituzioni sono condotte sulla base del formulario di un documento analogo redatto dal medesimo notaio e risalente al 1144, v. n. 38.
Il dettato non è corretto.

(SN) Anno ab incarnacione domini nostri Iesu (a) Christi mill(esimo) centesimo quadrage|simo septimo, mense aug(usti), indicione decima. Co(m)mutatio bone fidei nossitur esse | contracta ut vicem emptionis obtineat firmitatem, eodemque nexu obligant | contraentes (1). Placuit itaque et bona convenit voluntatem inter do(m)num Matutinum, | abathum monasterii Sancti Petri de loco Ceretho, nec non et inter Ungaronem Ten|torem et filium quondam (b) ut in Dei nomine debeat dare sicut a presenti dedit is ipse abas ei|dem Ungaroni co(m)mutatori suo in causa co(m)mutationis, hoc est petias quattuor | de terra campiva iuris ipsius ecclesie reiacentes in territorio de Plazano: prima petia pro|pe vilam, a mane Arderici, a meridie ipsius Ungaronis, a sera et a monte via; secunda ibi |[prop]e, a mane Paghani de Conrato, a meridie et a sera via, a monte Petri Piroldi; [ter]cia | ibi prope, a mane Piroldi, a meridie Lanfranci Bonsenioris, a sera et a monte via; quarta | ibi prope, a m[a](n)e Iohannis Novo, a meridie ipsius monasterii, a sera Ungaronis et Alberti | Bonsenioris, a monte Arderici de Lurano, et quantum inventum fuerit in is quattuor (c) | s[uprascriptis pe]tiis de terra iuris ipsius ecclesie maneat in ipso co(m)mutatore suo. | Unde ad vicem recepit is ipse abas, ad partem ecclesie, ab eodem co(m)mutatori | suo, id est petias quattuor de terra campiva iuris eius reiacentes in ipso loco |[P]lazano: prima petia iacet in Vithetho, a mane et a meridie (d) et a monte | i[p]sius monasterii, a sera via; secunda ibi prope, a mane Iohannis Fasolo, a meridie Tosa|becci, a sera et a monte ipsius ecclesie; tercia dicitur Campum de Costa, a mane Alberti | Razonis, a meridie et a monte Sancti Petri, a sera costa, et quantum inventum fuerit | in is tribus petiis iuris Ungaronis maneat (e) in ipso monasterio; quarta [ia]cet in Pometho, pertica una et tabule tres, a mane ipsius Ungaronis et | a meridie Lanfranci Bonsenioris, a sera ipsius monasterii, a monte Melioris Gastaldi. | Quidem et ut legis ordo disponit ad hanc previdendum et exstimandum con|mutacione fuerunt boni omines et dixerunt quod melioratam causam | acciperet is ipse abas, ad partem ecclesie, et hec co(m)mutacio inter eos legi|bus firmiter fieri posit. Has petias de terra supra co(m)mutatas cum superioribus | et infer(ior)ibus seu cum finibus et ingresionibus suis inintegrum ipsi co(m)mutatores |[sibi un]us alteri in vice comutationis tradiderunt, faciendum pars parti die |[presenti quod] ut supra comutacionem acc[eperunt] cum heredibus et successoribus eorum, |[iure proprietario nomine, quicquid voluerint sine omni] uni alterius [suorumque heredibus vel]|[vel successoribus contraditione. Et spoponderunt sibi un]us alteri [cum heredibus et]|[successoribus eorum supra nominatas petias de terra ab omn]i contradicenti o[mine defensare]|[promiserunt; de quibus inter se penam posuerunt ut si quis eo]rum aut heredum vel success[orum]|[de hac conveniencia removere quesierint et in ea om](n)ia sicut supra legitur non perman|[serint, componat pars parti fidem servanti suprascriptas pe]tias de terra in |[duplum, sub estimacione in consimilibus locis][[...]]


(a) Iehu con segno abbreviativo in A.
(b) qundam in A, manca il nome del padre.
(c) tribus in A.
(d) Segue espunto et a sera
(e) -t corretta su n

(1) Cfr. Cod. Iust. 4.64.2.

Edizione a cura di Ada Grossi
Codifica a cura di Ada Grossi

Informazioni sul sito | Contatti