Lombardia Beni Culturali
94

Libellum

1147 luglio, Milano.

I fratelli Marchese e Azetto, minorenne, del fu Azobellus che fu detto Bullio, di Milano, avendo Azetto il consenso di Marchese, suo tutore, e l'approvazione di Amizone, giudice e missus del re Corrado II, danno a titolo di livello ventinovennale e successivamente perpetuo a Guitardo detto Pane e Ottone, di Milano, missi del monastero di Chiaravalle, tre appezzamenti di campo, da loro tenuti a titolo di livello, in Bagnolo e nel suo territorio, nei luoghi chiamati rispettivamente a Goreta, a Piro, a Budrianchi, con l'obbligo di pagare a s. Martino il fitto annuo di un denaro d'argento, fitto cui subito rinunciano. Guitardo dà ai suddetti fratelli cinque lire, sette soldi e un denaro di denari milanesi d'argento, a copertura di un debito paterno. Inoltre, Marchese dà guadia a Guitardo, a nome del monastero, che difenderà i suddetti beni, ponendo come fideiussore Guifredo del fu Marchese Bullio.

Originale, ASMi, AD, pergg., cart. 312, n. 92 [A]. Copia del principio del sec. XIX, BNBMi, Mss. Bonomi, AE XV, 19, pp. 540-544, n. 100 [B]. Sul verso, di mano coeva X: § Carta vendicionis, quam fecit monasterio Marchesem et Azetum, filios condam Azobelli qui dicebatur Bullia civitatis Mediolani, | de tribus campis iacentibus in territorio loci de Baniollo, facta .MCXL VII.; di mano probabilmente del notaio: Libellum quod fecit Marchesem quondam Azobelli qui dicitur Bullio, de campis .III. in loco ******* Bagniolo; altra mano coeva, in un riquadro: Secundi fasciculi; segnatura Bonomi: MCXL VII; altra mano moderna: P. CXL VI N. XCII ripetuto sotto: P. 146 N. 92 cui segue di altra mano: T. 4 C. 2.

Pergamena di mm. 246 x 350 in buono stato di conservazione. Un foro in corrispondenza della quinta riga.

(ST) Anno ab incarnatione domini nostri Iesu Christi millesimo centesimo quadragesimo septimo, mese iulii, indictione decima. Placuit atque convenit inter Marchesem et Azettum, | infantuli, germanos et filios quondam item Azobelli, qui dictus fuit Bullio, de civitate Mediolani, ipsi qui supra Azetti infantuli consentiente suprascripto Marchese, fratre et tutore suo, seu et per datam | licentiam et publicam auctoritatem Amizoni, iudicis et missi domni secundi Chunradi regis; nec non et inter Guitardum qui dicitur Panis et Otto, de suprascripta civitate, missum monasterio beate Marie que | dicitur in Cleravalle, situm prope locum Bagniolo, ut in Dei nomine debeant dare, sicut a presenti dederunt, ipsi germani eidem monasterio, ad habendum et tenendum seu censum reddendum, libellario | nomine, usque ad annos viginti et novem expletos et deinde in antea, us[que in perp]etuum, hoc est camporum petiis tribus, iuris Sancti ********* et eorum (a) libellaria, reiacentes in loco et fundo Bagniolo | et in eius territorio. Primus campus iacet ad locum ubi dicitur a Goreta, choeret ei a mane Gasparri Menclozo, a meridie Petratii de Terziago, a sero et a monte ipsius monasterii, et est per mensuram iustam perticas quinque et tabulas | tres et pedes quattuor. Secundus campus dicitur a Piro, choeret ei a meridie Alberti, a sero emptori, a monte de monasterio Oroni, et est per mensuram iustam perticas quinque et tabulas decem et septem. Tertius campus dicitur | a Budrianchi, choeret ei a mane Petratii de Terzago, a meridie et a sero et a monte emptori, et est per mensuram perticas quattuor et tabule sex et dimidiam, et si amplius inveniri potuerit, quam ut supra mensura legitur, in presenti | maneat libello. Ea ratione uti, amodo in antea, usque in suprascripto constituto, habere et tenere debet ipse monasterium et cui dederit suprascripti tres campi, qualiter superius legitur, et facere exinde debet, tam superiore quam inferiore seu confine | et accessione sua, libellario nomine, quicquid eis utile fuerit, ita ut aput eos non peiorentur; set persolvere exinde debet ipsum monasterium eidem germanis, censum singulis annis, usque in suprascripto constituto, per omne festum | sancti Martini argenti denarium bonum unum. Et promiserunt ipsi germani, una cum eorum heredibus, suprascripti tres campi, qualiter superius legitur, defendere et guarentare, hab omni homine defensare, cum usu et ratione, secundum morem libellarie, eidem mo|nasterio et cui dederit. Ibique statim, finem fecerunt (b) ipsi germani eidem monasterio de suprascripto denario ficto, quo legitur in suprascripto libello. Alia superinposita inter eos ei exinde non fiad. Penam vero inter se posuerunt ut quis ex ipsis | aut de eorum heredibus vel successoribus sed de hac convenientia libelli removere quesierit et non permanserit in his omnibus, ut supra legitur, tunc componat illa pars, que hoc non observaverit, parti fide servanti, pene nomine, suprascriptas | res in duplum, et insuper in eadem convenientia libelli permanead. Et proinde, acceperunt ipsi germani a suprascripto Guitardo argenti denariorum bonorum Mediolanensium libras quinque et solidos septem et denarium unum, qui fuerunt dati in debito paterno suprascripti | Azetti infantuli, et quod debitum suprascriptus quondam Azobellus relinquid suprascripti germanis; et de mobilibus rebus tantum non abebant, unde ipsum debitum potuisset sanari, secundum quod estimaverunt Guifredus Bullio et Guibertus Palliarius. Actum suprascripta civitate.
Signa ++ manuum suprascriptorum germanorum, qui hoc libellum ut supra fieri rogaverunt, et ipse Marchese eidem Azetti, infantuli, consensit ut supra.
(SM) Ego Amizo iudex et missus domni secundi Chunradi regis suprascriptis infantulis licentiam dedi ut supra et subscripsi.
Signa ++ manuum suprascriptorum Guifredi Bullio et Guiberti Palliario, qui estimatores fuerunt ut supra et in hoc libellum ad conf1rmandum manum posuerunt.
Signa ++ (c) manuum Cassitii, Alberti de Trenno, Petri de Roncallia seu Arderici Palliario, testium. Insuper ibi statim, coram ipsis testibus, dedit guadiam ipse Marchese | eidem Guitardo, ad partem suprascripti monasterii, ita quod suprascripti tres campi in alia parte fuerint inpiliati vel invasati, quod debet dispiliare et disvasare, et quod defendere et guarentare habet ab omni homine, et defendere et guaren|tare habet ab (d) omnibus illis personis, qui per successionem recuperare voluerint. Et de his omnibus adimplendis, posuit ei exinde fideiussorem suprascriptum Guifredum, filium quondam Marchisi Bullio, in pena dupli ipsius precii.
(ST) Ego Vassallus iudex ac missus domni secundi Chunradi regis scripsi post traditum complevi et dedi.


(a) Sancti - eorum su rasura.
(b) fecerut senza segno abbreviativo.
(c) Così, senza corrispondenza fra il numero delle croci e quello dei nomi.
(d) ab con segno abbreviativo privo di significato, come pare.

Edizione a cura di Anna Maria Rapetti
Codifica a cura di Gianmarco Cossandi

Informazioni sul sito | Contatti