Lombardia Beni Culturali
32

Carta venditionis (libelli)

1173 maggio 3, Salerano.

Brunengo e Boldetto, zio e nipote, Tebaldo, Gervasio, Rogerio figlio del fu Plegafrascha, Loterio, Guifredotto, Marliano e Bellebono, germani figli del fu Bregongio, e Verde, Avostana, Fiordimaggio, Allegranza e Giulia, mogli rispettivamente di Tebaldo, Boldetto, Rogerio, Loterio, Guifredotto e Marliano, tutti detti de Sallairano, di Lodi, le donne con l'autorizzazione di Alberto detto de Gavazo, giudice lodigiano e messo regio, vendono a Trasmondo, abate del monastero di Chiaravalle, quindici appezzamenti di terreno siti <nel territorio tra Valera e Monte per complessivi cinquantasei iugeri e mezzo, otto pertiche e mezza meno sei tavole> , oltre a un tratto di Lambro Merdario presso il loro mulino, al prezzo di cinquantaquattro lire, sei soldi e mezzo denaro di denari buoni milanesi di imperiali d'argento; pongono infine come fideiussore Guidone detto Brina di Lodi, in particolare contro eventuali pretese di Oltasia, figlia di Brunengo, Umiltà, figlia di Guifredotto, e Prevede de Sallairano.

Originale, ASMi, AD, pergg., cart. 312, n. 160 [A]; estratto del XIV sec. (post 1316), ASMi, AD, pergg., cart. 578, n. 23, f. 2 [R]. Trascrizione del XIX sec. in.: Bonomi 20, p. 409, n. 147. Regesto del XVII sec., Moroni, Index locupletissimus, f. 114, H, n. 13 [R].

Nel verso, di mano del notaio, completamente eraso, Car[ta][[...]]; di mano del XIII sec., in un cartiglio, quasi completamente eraso, [[...]][qua]rti f[ascic]uli; della mano X del XIII sec., § Instrumentum vendicionis quam fecerunt monasterio Brunengum (così) et Boldetum (così) , Tebaldus et Gervaxius et [qui]dam alii de Salaranis de terris iacentibus in territoriis loci de Monti et Vallarie et de omni iure aque fluminis Lambri et de tota decima quam ipsi habeban[t] in territorio de Monti, facta .MCLXXIII.; di altra mano del XIII sec., § Hic agitur de decima; di altra mano del XIII sec., Hic fit mencio de aqua fluminis Lambri; di altra mano del XIII sec., Hic est coherentia Sancti Silvestri; di mano del XIII-XIV secolo,.f.; segnatura n. 13 / 14; annotazioni settecentesche di data e oggetto; riferimenti all'Exemplaria Diplomatum del Giorgi; data di mano del Bonomi MCLXXIII; segnatura a matita 146.

Discreto stato di conservazione, macchie, lieve caduta dell'inchiostro.
La pergamena contiene nella parte inferiore il n. 33 in pari data.

(SN) Anno dominice incar(nacionis) millesimo centesimo septuagesimo tercio, tercia die mensis madii, indic(ione) sexta. Placuit atque convenit inter Brunengum et Boldetum, patruum et nepotem, atque Tebaldum[et]| Gervaxium et Rogerium filium quondam Plegafrasche et Loterium atque Guifredotum et Marlianum atque Bellebonum, germanos filios quondam Bregongii, et Viridem uxorem suprascripti Teboldi et Avostanam coniugem suprascripti Boldeti | et Floremdemadio iugalem suprascripti Rogerii et Allegranziam uxorem Loterii et Giuliam iugalem Guifredoti et Belloram uxorem Marliani, qui omnes dicuntur de Sallairano, de civitate Laude, et professi sunt vivere Longobardorum | lege, et consenserunt iam dicti viri prenominati uxoribus suis et eas omnes Albertus de Gavazo, iudex ac regis missus, interrogavit si ab ipsis viris et mondoaldis suis vel ab alio homine aliquam super hunc contractum paterentur | violentiam, in cuius et testium presentia sunt professe sese nullam pati violentiam, set sua sponte hanc libelli car(tam) facere sunt vise - et renunciaverunt onni ypothecarum iuri quod eis quolibet modo posset pro dotibus suis | vel alio iure in rebus infrascriptis pertinere, insuper pro dotibus alibi bona consulta sese habere sunt professe -, nec non et inter do(m)num Transmundum, umilem et reverendum abbatem monesterii de Caravalle non | longe ab urbe Mediol(ani) constructi, ut in Dei nomine debeant dare sicut a presenti dederunt predesignati omnes venditores eidem venerabili abbati, ad partem et utilitatem suprascripti cenobii, ad habendum et tenendum sine censu | reddendo, libellario nomine usque in perpetuum, hoc est terrarum petias quindecim iacentibus in loco et fundo Monte et in eius territorio (a) ac pertinentia seu finita et omnem utilitatem aque que est supra et infra a molen|dino ipsorum venditorum, quod molendinum est in flumine Lambri Merdarii, ita ut ipsum monesterium et cui dederit faciat omnem suam utilitatem in predicta aqua, sine contradic(ione) ipsorum venditorum, dum | tamen non inpediat macinare predictum molendinum; similiter piscari in ipsam aquam iam dictis liceat venditoribus. Prima terrarum petia est campus et iacet ad locum ubi dicitur Campus Guifredi, coheret ei a mane illorum de Sallairano, | a meridie Burioli et Iordani, a sera de eadem vendic(ione) et Iacobi Aviani, a monte Burrioli, et est per mensuram iustam perticas quinquaginta; secunda iacet prope Clausum de Valleria et dicitur Closum de Monti, a mane Sancti Silvestri, a meridie | et a serra Ottonis Poccacarne, a monte Sancte Marie, et est perticas quindecim et dimidiam; tercia iacet in Buxiglago, a mane illorum de Sallairano, a meridie illorum de Sallairano et Guidonis Corallii, a sera ipsius Guidonis, a monte | Uberti de Binasco, et est iugera decem et octo et dimidiam; quarta iacet non multum longe, a mane illorum de Sallairano, a meridie Achini de Catenago, a serra Guidonis Corallii, et est perticas decem; quinta dicitur | in Albareto, a mane buscus illorum de Sallairano et in parte Mussii de Palacio, a meridie Bregongii Bentevollii, a sera Bernardi Cornelliani, a monte Alberti Blancardi, et est perticas triginta et septem et dimidiam; sexta | iacet in Dosso de Bisscario, a mane illorum de Binasco, a meridie via et in parte Oldegardi, a serra Uberti Bescossii et Mussii de Palacio, a monte Iacopi Aviani, et est iugera sex minus pertica una et dimidiam (b); septima iacet | in Braida Bella, a mane Uberti Bescossii et Alberti Blancardi, a meridie Belloni Pix(er)ainpolte et Sancti Michaelis, a serra Marroni de Pairana et suprascripti Uberti, a monte Anrici Blancardi et Oldegardi, et est pertice quadraginta et due; | octava dicitur a la Roza, a mane Sancti Michaelis, a meridie Uberti Bescossii et Bernardi Cornelliani, a serra via, a monte Lanfranci Curti, et est pertice viginti et due; nona est ibi prope, a mane via, a meridie suprascripti Uberti et filii Bregon|gii, a monte de eadem vendic(ione) et in parte ---------, et est pertic(as) triginta et sex minus tab(ulas) duodecim; decima est ibi iusta, a mane et a monte de ipsa terra, a meridie Petri Cornelliani, a sera Sancti Michaelis, et est perticas undecim et dimidiam; | undecima iacet non multum longe et est terra et pratum et onicedum et costam, a mane suprascripti Uberti, a meridie Lanfranci Curti, a serra flumen Lambri, a monte suprascripti Lanfranci et filii Bregongii, et est pertice triginta et due et dimidiam (b); | duodecima non multum longe et dicitur ad Nuce Vegia, a mane Enzellerii, a meridie de eadem terra, a sera paule, a monte Sancti Michaelis, et est perticas viginti et quattuor et dimidiam: tercia decima iacet in via de Ragagnaria, | a mane et a monte via, ameridie Enzellerii, a sera de eadem terra, et est pertice sex et dimidiam; quarta decima iacet in Campo Longo, a mane ------------------------------------------, et est pertice viginti et due et tabule sex; quinta decima est buscus de Albareto, a mane -----------------------------------, et est iugera septem, vel si amplius predicte petie infra predesignatas coherentias inveniuntur, inintegrum in presenti manenat libello, et | si quid de iure decimationis eis in predictis terris pertinere dignoscitur ultra, eis hoc requirere non liceat, ea ratione uti a modo usque in perpetuum habere et tenere debet (c) ipse do(m)nus abbas et eius successores et cui dederit predictas | res omnes et aquam ut supra legitur inintegrum et facere exinde, cum superioribus et inferioribus seu cum finibus et accessionibus suis, libellario nomine, quicquid voluerit. Et promiserunt predicti omnes venditores obligando sese unusquisque eorum in | solidum cum suis heredibus prenominatas omnes res et aquas ut supra legitur ab omni homine, iure et usu, secundum morem libellarie, eidem do(m)no abbati et suis successoribus et cui dederit, abbate stipullante atque inetrrogante et ipsis promittentibus | usque ad duplum interesse. Et pro his omnibus rebus et aqua professi fuerunt suprascripti omnes venditores se accepisse ab eodem do(m)no abbate arg(e)n(ti) den(ariorum) bon(orum) Mediol(anensium) imperial(ium) libras quinquaginta et quattuor et solidos sex et dimidium. | Quia sic inter eos convenit. Actum iam dicto loco Sallairano.
Sign(a) + + + (d) man(uum) suprascriptorum Brunengi et Boldeti atque Tebaldi seu Gervaxii ac Rogerii et Loterii et Guifredoti et Marliani et Belleboni et Viridis uxoris suprascripti Teboldi et Avostane coniugis suprascripti Boldeti et Florisdemadii | iugalis suprascripti Rogerii et Allegranzie uxorem (c) ipsius Loterii et Giulie coniugis suprascripti Guifredoti et Bellore iugalis ipsius Marliani, qui hanc car(tam) ut supra fieri rogaverunt et suprascripti viri (e) eisdem coniugibus eorum consenserunt ut supra.
(SM) Ego Albertus qui dicor de Gavazo, Laudensis iudex et missus do(m)ni Cunradi secundi Romanorum regis, suprascriptas mulieres interrogavi et eis a parte publica auctoritatem prestiti et consensi ut supra et s(ub)s(scripsi).
Sign(a) + + + (d) man(uum)Malfaxati de Valleirano, Maraboti Cononi, Turrici Brina, Bellonis de Voe, Anrici Biancardi, Bartholomei, Fantoboni, Ferreti, Girardi Agaze, Alberti et Pagani Ferrarii, testium. Ibique | coram suprascriptis testibus dederunt guadiam prenominati omnes venditores sese in solidum unusquisque eorum (f), obligando iam dicto do(m)no abbati, ad partem predicti monesterii, predesignatas omnes res et aquam ab omni homine defensare, | omni tempore, iure et lege, et fid(eiuss)orem inde posuerunt Guidonem qui dicitur Brina, de civitate Laude, qui se obligavit pro Oltasia, filia suprascripti Brunengi, et pro Umilitate, filia suprascripti Guifredoti, et pro Prevede de Sallairano usque in perpetu|um, et pro aliis discordiis omnibus que aparuerint amodo usque ad quinquenium.
(SN) Ego Stephanus qui dicor Menclocius, iudex ac causidicus, interfui et s(ub)s(crips)i.
(SN) Ego Girardus qui dicor de Vineate, missus domini regis, tradidi et scripsi.


(a) tritorio senza segno abbreviativo in A.
(b) Così A.
(c) -bet corretto da beat
(d) Il numero dei segni non corrisponde a quello delle persone.
(e) suprascriptis viris in A.
(f) Ripetuto.

Edizione a cura di Ada Grossi
Codifica a cura di Ada Grossi

Informazioni sul sito | Contatti