Lombardia Beni Culturali
138

Carta venditionis

1189 gennaio 12, Milano.

Giacomo, preposito della chiesa e canonica di S. Stefano in Brolo di Milano, alla presenza e con il consenso di Orerio, Ambrogio, Arlotto e Ribaldono, presbiteri suoi confratelli, e di Rogerio de Piscaria, eletto avvocato in questo negozio giuridico, vende a Mirano de Cumis, monaco e canevario del monastero di Chiaravalle, quindici appezzamenti di campo, in proprietà e al livello, a Valera e Monte e in quei territori, dettagliatamente elencati e descritti <per complessivi tre iugeri, otto pertiche e mezza, ventitré tavole e nove piedi secondo la misura pavese più diciotto iugeri, due pertiche undici tavole e cinque piedi e mezzo secondo la misura milanese> , al prezzo di duecentouno lire di denari buoni milanesi di terzoli d'argento, e pone come fideussore Ruzinentus de Laude di Milano; la vendita viene perfezionata alla presenza degli estimatori Ambrogio Tridus e Stefano Clericus; il magister Guifredo, canonico di S. Stefano, conferma infine la vendita, il prezzo della quale viene impiegato per pagare le terre acquistate a Melzo e a Carugate, per la transazione con i rustici di Monte con la mediazione di Oldrato de Basilicapetri e per le spese di misurazione dei beni di Melzo.

Originale, ASMi, AD, pergg., cart. 555, n. 166 [A]; estratto del XIV sec. (post 1316), ASMi, AD, pergg., cart. 578, n. 23, f. 4. Trascrizione del XIX sec. in.: Bonomi 21, p. 727, n. 233. Regesto del XVII sec., Moroni, Index locupletissimus, f. 115, H, n. Bb2 e f. 287, Bb, n. Bb2; del XIX sec., Catalogo, III, fasc. 55.

Nel verso, della mano X del XIII sec., § Car(ta) de petiis .XV. camporum iacentibus in locis et fondis Vallarie et Montis et in eorum territoriis, quas terras ecclesia sive canonicha Sancti Stephani in Brollio vendidit monasterio Caravallis in .MCLXXXVIIII. (MCL corretto da MCCL mediante rasura); di altra mano del XIII sec., § Ista sunt ut reperriatur terra Rainerii Curti de Papia; di altra mano del XIII sec., Hic est coherentia ecclesie Sancti Silvestri; di mano del XIII-XIV secolo,.f.; di mano del XIV-XV sec., .MCLXXXVIIII., die .XII. ianuarii, indic(ione) .VII.; di altra mano, +; segnatura XXVII; segnatura Moroni Bb. 2; anno e segnatura Bonomi MCLXXXIX. 166.

Discreto stato di conservazione, lievi macchie, lieve ma diffusa caduta dell'inchiostro.

(SN) In nomine Domini. Anno dominice incar(nacionis) millesimo centesimo octuagesimo nono, duodecimo die mensis ianuarii, indic(ione) septima. Venditionem fecit domnus Iacobus, prepositus ecclesie et | canonice Sancti Stephani in Brolio site in civitate Mediolani, ex parte ipsius ecclesie, ibi presentibus et laudantibus presbiteris Orerio et Ambrosio, Arlotto, Ribaldono, canonicis eiusdem ecclesie, fratribus | suis, ibique astante et consentiente Rogerio de Piscaria, in hoc negotio advocato tantum electo, in domnum Miranum de Cumis, monachum et canevarium monasterii Carevallensis, ad partem | ipsius monasterii, nominative de camporum petiis quindecim propriis et libellariis quas ipsa ecclesia et canonica habere visa est in loco et fundo Vallera et Monte et in eorum territoriis, liberis ab omni | ficto et conditione, pro pretio arg(e)n(ti) den(ariorum) bonorum Mediol(anensium) tertiolorum librarum ducentarum et unius, quod pretium est datum (a) in aliis rebus territoriis ad partem ipsius ecclesię sicut inferius continetur: primus campus dicitur in Dos|so de Guitaranda et Rostavilla, pertice vigintitres et tabule octo et pedes novem, a mane heredum Bernardi Poccacarne, a meridie de eadem terra et Botardi Corneliani, a sero de eadem terra et Descatiadi | Blancardi, a monte via; secundus campus ibi prope insimul se tenens ex parte meridie, pertice quadraginta et tabule viginti, a mane suprascripti monasterii et suprascriptorum heredum, a meridie Iacobi Aviani, a sero | suprascripti Botardi et Guilielmi Corneliani et Mussi de Palatio et suprascripti monasterii, a monte predictus primus campus; tertius campus item in Guitaranda insimul se tenens cum primo campo ex parte sero, pertice | sex et tabule decem et septem et pedes quattuor, a mane de eadem terra et suprascripti Botardi et Guilielmi, a meridie et monte suprascripti Descatiadi, a sero via; quintus (b) campus dicitur de la Nuce et est iugera quinque et | pertice novem et dimidia minus pedes tres, ad perticam Papiensem, qua pertica mensurati sunt suprascripti campi, et in alia parte est iste campus iugera sex et pertice septem et tabule decem et novem et pedes | octo et dimidius, ad perticam Mediolani (c), coheret huic campo a mane via et in aliquo Alberti Blancardi, a meridie via, a sero suprascripti monasterii et Iacopini Curti et Andree de Castello, a monte via et in aliquo suprascripti Alberti; sextus dicitur | in Gatera, pertice vigintinovem et tabule sex et pedes octo, ad perticam Papiensem, a mane via, a meridie accessium, a sero Iacobi Curti, a monte de Cornelianis; septimus campus dicitur ad Ciresiam (d), pertice | vigintisex et tabule quinque cum incisa una, ad perticam Mediolan(i), qua pertica infrascripte octo petie mensurate sunt, est ei a mane via, a meridie via et in parte suprascripti (e) Guilielmi, a sero | eiusdem Guilielmi et Petri Pegorini, a monte Iacobi Curti et suprascripti Guilielmi; octavus campus dicitur in Guifolono, pertice viginti et sex et tabule viginti, a mane suprascripti monasterii, a meridie via, a sero heredum | quondam Bernardi et Carevallis, a monte suprascripti Iacoppi et suprascripti monasterii; nonus campus est (f) iuxta locum de Monte, pertice quattuor et tabule sex et pedes octo cum incisa una que est (g) pedes quattu|ordecim ex parte mane, a mane de Cornelianis, a meridie Iacopini Curti, a sero via, a monte Iacoppi Aviani; decimus campus fuit sedimen in loco Monte, pertice viginti minus tabule septem, | a mane et sero et monte via, a meridie suprascripti monasterii; undecimus campus dicitur ad Stradellam, pertice quinque et tabule sedecim et pedes octo, a mane et monte suprascripti monasterii, a meridie Iacoppi Curti, a sero via; duodeci|mus dicitur in Guifolono et in Via de Vallera, pertice viginti et tabule quattuor, a mane via, a meridie suprascripti monasterii et de Cornelianis, a sero de Cornelianis (h), a monte heredum suprascriptorum; tertius decimus dicitur | ad (i) Guardadellam post Granziam, pertice decem et novem et tabule decem et septem et pedes duo, a mane ipsa grantia (j), a sero via et Uberti Timei et Sancti Silvestri, a monte accessium; | quartus decimus campus dicitur ad Clausetum, pertice quinque et tabule quatuor, a mane Alberti Blancardi et a meridie, a sero Oldradi de Basilicapetri, a monte suprascripti monasterii; quintus decimus campus ibi (g) prope, | pertice undecim (g) minus tabule due et pedes novem, a mane Sancti Zenonis, a meridie similiter et Uberti Timei, a sero et monte suprascripti Alberti. Qui quindecim campi sicut infra ipsas coherentias termi|nati et designati sunt in presenti maneant venditione inintegrum, eo tenore ut amodo in antea habere et tenere debeant fratres suprascripti monasterii qui modo sunt vel pro tempore fuerint et cui dederint | suprascriptos campos ut supra legitur inintegrum et facere exinde, cum omnibus finibus et accessionibus suis, proprietario et libellario nomine, quicquid ei fuerit utile, sine alicuius contradictione. Et promisit et guadiam | dedit obligando pignori omnes res territorias que ementur aut empte sunt de suprascripto pretio prefatus (k) domnus Iacobus prepositus, ex parte suprascripte (l) ecclesie Sancti Stephani, eidem do(m)no Mirano monacho, ad | partem suprascripti monasterii, quod defendet et guarentabit eidem monasterio suprascriptas res venditas ut supra legitur inintegrum ab omni homine, usu et r(ati)one sicut venditor emptori, in pena dupli suprascripti pretii, et | sp(eti)aliter ab ipsa ecclesia et canonica, suis expensis; unde extitit fideiussor pro ipsa ecclesia et canonica Ruzinentus de Laude civis Mediolani, obligans se perpetuo pro ipsa ecclesia et ab aliis personis | de his tantum discordiis que apparuerint infra annos quinque proximos. Et huic venditioni interfuerunt Ambrosius Tridus et Stefanus Clericus, qui dixerunt et extimaverunt suprascriptas res venditas iusto pretio | fore et alii plus vendi non potuisse. Quia sic inter eos (m) convenit. Actum in ipsa canonica. Ibique statim magister Guifredus, canonicus eiusdem ecclesie, firmavit quod fecerat ipse do(m)nus prepo|situs et de suprascripto pretio date sunt libre centumviginti et una tertiol(orum) in rebus emptis a filiis Mussi Tralie in loco Melzo et libre vigintiquatuor et solidi undecim et denarii quatuor tertiol(orum) in rebus emptis in | eodem loco a Rambotto Bisto et libre quinque et solidi decem et dimidius in rebus emptis in eodem loco a Iohanne de Grema et solidi centum rusticis de Monte pro eo quod dimiserunt ipsas res et solidi decem Oldrado de Basilicapetri, medi|atori inter rusticos et prepositum, et solidi decem in dispendiis factis in mensurare terram de Melzo et reliqui denarii in rebus emptis in loco Carugate ab Anselmo Vincimalo.
+ Ego Iacobus, prepositus ecclesie Sancti Stefani, a me facto s(ub)s(crips)i.
Signa +++ (n) man(uum) suprascriptorum advocati, estimatorum et fideiussoris, qui ad hanc car(tam) confirmandam manum posuerunt ut supra, et Iacobi et Pagani, fratrum qui dicuntur Trullii, testium.
(SN) Ego Iohannes Coallia, notarius sacri pal(acii), tradidi et scripsi.


(a) Aggiunto nel sopralineo con segno di richiamo.
(b) Così A: il campo descritto è costituito da due appezzamenti.
(c) ad - Mediolani aggiunto nel sopralineo con segno di richiamo.
(d) -e- corretta da i
(e) -i corretta su -orum mediante rasura.
(f) Segue depennato iug
(g) Segue depennato pertice
(h) -ia- corretto da isa mediante espunzione.
(i) Segue depennato Guadedand
(j) Segue depennato ast
(k) pfatus senza segno abbreviativo in A.
(l) suprascripti in A.
(m) Segue depennato convenit
(n) Il numero dei segni non corrisponde a quello delle persone.

Edizione a cura di Ada Grossi
Codifica a cura di Ada Grossi

Informazioni sul sito | Contatti