Lombardia Beni Culturali
199

Carta investiture per massaricium

1196 marzo 23, Milano.

Pietro Horembellus e Reffudatus de Madio, entrambi di Milano, investono i fratelli Pietro e Folco detti de Pascario di Torevecchia di tutto il massarizio che Pietro e Folco detenevano da loro in ragione della metà di quanto seminato, oltre a un terzo del frutto di altre terre eventualmente lavorate dai medesimi fratelli, il tutta da consegnarsi a Milano a casa di Pietro e Reffudatus; i fratelli dichiarano inoltre di ricevere da Pietro e Reffudatus al prezzo di sei lire di terzoli due buoi che rimangono di proprietà di costoro.

Copia autentica del 1297, ASMi, AD, pergg. cart. 578, n. 22, n. 23 [B]. Trascrizione del XIX sec. in.: Bonomi 21, p. 870, n. 286.
B fa parte di un gruppo di 30 documenti compresi tra il 1150 e il 1222 e autenticati collettivamente il 27 aprile 1297 per mandato di Antonio de Gualdinis, giudice, assessore e vicario del capitano del comune e del popolo di Milano. Il documento del 1297, nel quale è inserto B insieme ai nn. 22, 23, 25, 26, 39, 68, 93, 116, 134, 145, 157, 158, 159, 161, 164, 166, 180, 181, 182, 187, 208, 219 e 226 (e ad altri sei che esulano dai limiti cronologici imposti a questa edizione), è così introdotto: (SN) In nomine Domini. Anno a nativitate eiusdem millesimo ducentesimo nonagesimo septimo, die sabati vigesimo septimo die mensis aprilis, indictione decima, in pallatio veteri communis Mediolani. Presentibus Beltramo filio quondam domini Filipi de Cixate civitatis Mediolani, porte Cumane, et Thomaxio filio quondam domini Mainfredi Samaruge civitatis Mediolani, porte Ticinensis, et Montino filio quondam domini Alberti de Lampugniano civitatis Mediolani, porte Vercelline, testibus ad hoc vocatis et rogatis, dominus Antonius de Gualdinis, iudex et assessor ac vicarius domini .. capitanei communis et populi Mediolani, precepit michi infrascripto Guillielmo Carbono notario ut autenticarem et insinuarem et registrarem et in publicam formam redigerem infrascripta instrumenta et scripturas ita ut perpetuo valleant et teneant et eis fides plena adhibeatur tanquam publicis et autenticis instrumentis et (instrumentis et aggiunto nel sopralineo) scripturis, quorum instrumentorum et scripturarum tenores tales sunt, ut inferius plenius continetur, a cui segue il testo dei documenti autenticati, ciascuno preceduto da Tenor (segue l'ordinale corrispondente al singolo documento, in riferimento alla successione in cui sono presentati i testi, che non è quella cronologica, in questo caso vigesimi secundi) instrumenti talis est, ed è così sottoscritto: (SN) EGO Guillielmus notarius, filius domini Iacobi Carboni civitatis Mediollani, porte Vercelline, hec instrumenta autenticavi et in publicam formam redegi de mandato suprascripti iudicis, tradidi et scripsi (il precetto di autenticazione è edito in M.F. BARONI, Gli atti del comune di Milano, III, n. 705).

Nel recto, di mano del Bonomi, è ripetuto 23. MCXCVI.
Nel verso, di mano del Bonomi, * MCCXCVII. Triginta instrumentorum transumpta, a cui seguono i regesti dei documenti autenticati in cronologico, ciascuno preceduto dall'anno espresso in numeri romani. B è così identificato: 23. MCXCVI.

Discreto stato di conservazione. La pergamena che contiene B è costituita da 7 membrane cucite fra loro.

Anno dominice incarnationis millesimo centesimo nonagesimo sexto, decimo kall(endas) aprilis, indictione quarta decima. Investiverunt per massaritium ad benefaciendum Petrus Horembellus et Reffudatus de Madio, ambo civitatis Mediolani, Petrum et Fulchonem, fratres qui dicuntur de Pascario, de Turrevegia, nominat(im)de omni illo massaritio quod ab eis soliti erant tenere suprascripti Petrus et Fulcho in suprascripto loco et eius territorio ad medietatem de omni semine quo seminatum fuerit in ipso massaritio, tamen suprascripti Petrus et Reffudatus debent eis dare medietatem seminis et si suprascripti Petrus et (a) Fulcho fratres terram alicuius in suprascripto loco vel in eius territorio laboraverint, dare eis debent, et convenerunt tercium illius terre, omnia predicta tracta et consignata ad domum habitationis suprascriptorum Petri et Reffudati de Mediolano. Et promiserunt suprascripti fratres eis restituere omnes expensas quas inde fecerint. Insuper confessi et contenti fuerunt suprascripti fratres accepisse ab eis boves duos sub pretio librarum sex tertiollorum, de quibus d(omi)nium suprascripti Petrus et Reffudatus in se retinuerunt, et si de ipsis bobus (b) proficuum vel dampnum habuerint comuniter inter se hoc (c) habere debent, et per omnia ut supra legitur adimplere et suprascripti fratres eisdem Petro et Reffudato guadiam dederunt et omnia bona eorum pignori obligaverunt ita ut quisque in solidum conveniri possit. Quia sic inter eos convenit. Actum suprascripta civitate. Signum man(uum) suprascriptorum Petri et Reffudati, Petri atque Fulchonis, qui hanc cartam ut supra fieri rogaverunt. Interfuerunt testes Paganus de Saccho et Iohaninus Talliacarrum. Ego Anselmus qui dicor Samaruga, notarius ac missus domini H(enrici) imperatoris, tradidi et scripsi.


(a) Segue depennato fratres
(b) -b- corretta da v
(c) inter - hoc corretto su precedente scrittura erasa.

Edizione a cura di Ada Grossi
Codifica a cura di Ada Grossi

Informazioni sul sito | Contatti