Lombardia Beni Culturali
15

Carta venditionis

1155 marzo 21, Monate.

Guido detto de Burgo, figlio del fu Marchese, di Monate, e Cesaria, coniugi, di legge longobarda, vendono a Guilizone e Manfredo detti Sudecasa, fratelli e figli del fu Pagano, pure di Monate, quattro appezzamenti di campo e un prato in Monate, rispettivamente in località a Mugi e a Barazolo per undici lire di denari buoni milanesi d'argento. Danno poi guadia di difendere i predetti beni e pongono come fideiussori Corrado del fu Rodolfo di Besozzo, Guglielmo de Castello, cognato di Guido, e Bergeto del fu Guandalino, di Monate. Guido poi fa consultum a Cesaria per dodici lire, delle restanti quattro lire del suo faderfio si fa garante nomine consulti lo stesso Corrado, che dà guadia ad Ugo fratello della donna e a sua volta pone come fideiussori i predetti Guglielmo e Bergeto.

Originale, ASMi, AD, pergg., n. 524 [A]. Regesto: ASMi, Catalogo, IV, fasc. 89. Sul verso, di mano del rogatario: Carta Guilitioni et Mainfredi germanis (sic) de rebus in Mona (sic) quam fecit Guidatius et conius sua; di mano coeva: Carte comendationis ex parte Todemani et Rachelde et Mainfredi sunt .XV.; di mano del sec. XIV: Carta de Monate de pestiis (sic) .V. tere (sic), De Monate; annotazioni tarde.

Pergamena in buono stato di conservazione, nonostante una macchia che copre quasi completamente la scrittura del primo dei signa manuum, e qualche spellatura.
Il notaio usa talvolta la h in modo errato (hab, hore), x per s e viceversa (nixi, Alesandris), o finale per um (vigano).

(ST) Anno dominice incarnacionis milleximo centeximo quinquageximo quinto, duodecimo kalendas aprilis, indicione tertia. Constat nos Guidonem | qui dicor de Burgo et filium quondam Marchisi de loco Monate et Cesariam iugales, qui professi sumus lege vivere Longobardorum, mihi que supra Cesa|re (a) consentiente suprascripto Guidone viro et marito meo, et, ut legis(1) habet auctoritas, una cum notitia propinquiorum parentum meorum, corum nomina | s[ub]ter leguntur, a quibus interrogata et inquisita sum si ab ipso iugale et mondoaldo meo vel ab alio nomine ullam paterer violentiam an non, in | corum presentia et testium certam fatio professionem et manifestationem eo quod hab ipso iugale et mondoaldo meo vel ab alio homine nullam pa|tior violenti am, nixi mea bona et spontanea voluntate hanc cartam vendicionis facere visa sum, accepisse, sicuti et in presentia testium | manifesti sumus quod accepimus, insimul a vobis Guilitiono et Mainfredo (b) germanis qui dicuntur (a) Sudecasa et filiis quondam Pagani de suprascripto loco Monate argen(ti)| d(e)n(ariorum) bon(orum) Mediol(anensium) libras undecim finito pretio, sicut inter nos convenit (c), pro petiis quattuor de campis et una de prato iuris nostri | quas habere visi sumus in suprascripto loco et fondo Monate. Prima petia de campo iacet ad locum ubi dicitur a Mugi, coheret ei a mane | emtoris, a meridie via, a sero Comini et Georgii germanis (a), a monte Guilielmi de Guando. Secundus campus iacet ibi prope, coheret ei | a mane Arderici, a meridie via, a sero Sancti Sepulchori, a monte Rodolfi et Nazarii de Ispira. Tertius campus iacet ibi prope, coheret ei | a mane Sancti Alesandris de Besutio, a meridie via, a sero Arderici, a monte Comini et Georgii germanis (a). Quarta petia de campo iacet | similiter, ibi prope, a Mugi, coheret ei a mane Arderici, a meridie Bigiti (a), a sero Sancti Alesandris, a monte Bergiti (a) et Guilielmi. Qui|nta petia de terra est pratus et iacet ad locum ubi dicitur a Barazolo, coheret ei a mane Arderici et Rodolfi, a meridie vigano, | a sero emtoris, a monte flumen. Quantos ipsos campos et prato infra ipsas coherentias inveniri potuerit in integrum, in presen|ti maneat vendicione. Quos autem campos et prato superius dictis (a) cum superioribus et inferioribus seu cum finibus et accessioni|bus suis in integrum ab hac die vobis qui supra Guilitiono et Mainfredo germanis per hanc cartam et pro suprascripto pretio vendimus, tradimus | et mancipamus, ut fatiatis exinde a presenti die vos et cui vos dederitis vestrique heredes iuris proprietarii nomine quic|quid volueritis sine omni nostra et heredum nostrorum contradicione. Quidem et spondemus atque promittimus nos qui supra Guido et | Cesaria iugales una cum nostri (a) heredibus vobis qui supra Guilitiono et Mainfredo germanis vel vestris heredibus aut | cui vos dederitis suprascriptos campos et prato ut supra legitur in integrum hab omni homine defensare iure et ratione ut venditores | emtoribus. Quod si defendere non potuerimus aut si contra hanc cartam vendicionis per quodvis ingenium agere aut causa|ri presumserimus, tunc in duplum vobis suprascriptos campos et prato ut supra legitur in integrum restituamus sicut pro tempore fuerit aut va|luerit sub estimatione in eodem loco. Quia sic inter nos convenit. Actum suprascripto loco, intus curtem suprascriptorum iugalium.
Signa + + manuum suprascriptorum Guidonis et Cesarie iugalium qui hanc cartam vendicionis ut supra fieri rogaverunt.
Signa + + manuum suprascriptorum Ugonis fratris suprascripte [Cesarie] et Guidonis patrui suo (a) de Castro qui dicitur No|vo qui eam interrogaverunt ut supra et in hanc cartam ad confirmandam manus posuerunt.
Signa + + + (d) manuum Lanfranci et Arderici germanis (a) et Martini filii Lanfranci et Buria et | Otini germanis (a), filiorum Arderici, et Anrici de Solario de Arzago et Partide de Ispira et Guilielmi de Monte, testium.
Ibi statim, presentibus ipsi (a) testibus, dederunt guadiam ipsi Guido et Cesarie (a) iugales eisdem emtoribus quod, si discordia vel intentio | advenerit eis vel suis heredibus de suprascriptis campis et prato ut supra legitur in integrum in parte vel in toto, defendere et guarentare habent h|ab omni homine iure et ratione. Ita posuerunt exinde fideiussores Cunradum filium quondam Rodolfi de loco Besutio et Guilielmum qui dicitur de Ca|stellum cognatum suprascripti Guidonis et Bergetum filium quondam Guandalini de suprascripto loco Monate qui obligaverunt omnia pignora sua suorumque here|dum complendendi usque in pena dupli. Insuper iuravit ipse Guidatius hore suo proprio per se et per parabolam suprascripte Cesarie coniugi (a) | sue ad sancta Dei evangelia (e) quod amodo in antea defendere et guarentare habent suprascripta vendita eisdem germanis et suis heredibus et cui de|derint ab omni homine iure et ratione et quod taciti et contenti exinde esse et permanere habent et quod amplius non removebunt hanc vendicionem | et cartam ullo modo, si illos Deus adiuvet et illa sancta evangeliae. Insuper consultum fecit ipse Guidatius eidem Cesarie coniugi |sue nominative de argen(ti) d(e)n(ariorum) bon(orum) Mediol(anensium) libras (a) duodecim, que sunt de paderfio suo supra omnia sua substantia tam quod nunc habet et in antea aquistare potuerit et terra et mobilia, omnia et ex omnibus ubicumque inveniri potuerit in integrum. Insuper | vero de argen(ti) d(e)n(ariorum) bon(orum) Mediol(anensium) libra (a) quattuor quas remanent (f) adhuc de paderfio suo, accepit supra se a salvare Cunradum (a) | de Besutio a suprascriptis iugalibus ad partem suprascripte Cesarie nomine consulti. Ita commandaverunt suprascriptis (a) iugales suprascriptis denariis libras quadtuor (a) suprascripto | Cunrado usque in pena dupli. Insuper dedit guadiam ipse Cunradus de Besutio eidem Ugoni fratri suprascripte Cesarie ad partem ipsius Cesa|rie et de suis heredibus quod salvare et gubernare habet suprascriptos denarios omnes libras quadtuor (a) quas accepit supra se a gubernare de pa|derfio suo. Ita posuit fideiussores Guilielmum de Castello et Bergetum filium quondam Guandalini de suprascripto loco in pena dupli (g).
(ST) Ego Guido notarius ac iudex et missus domini Frederici regis scripsi, post traditam complevi et dedi. Suprascriptis (a) denarii | de paderfio suprascripte Cesare (a) sunt libre .XVI., de libris .XII. habet consulto supra res suprascripti Guidatii et libras .IIII. | accepit supra se Cunradum (a) de Besutio et ex sua parte fideiussores posuit Guilielmum de Castro et Bergetum de Monate in pena dupli.


(a) Così A.
(b) et Mainfredo nell'interlineo.
(c) II segno abbreviativo manca.
(d) Non c'è corrispondenza tra il numero delle croci e quello delle persone citate.
(e) In A egvangelia
(f) In A remant
(g) Segue suprascriptis (sic) denarii, le prime parole aggiunte dopo la completio, inserite in questo punto per evidente svista del notaio, poi subito ripetute nel rigo successivo.

(1) Liutpr. 22.

Edizione a cura di Luisa Zagni
Codifica a cura di Valeria Leoni

Informazioni sul sito | Contatti