Lombardia Beni Culturali
117

Carta venditionis

1146 febbraio, Velate.

Otta, vedova di Azone de Vellate, i suoi figli Bottus e Vellatus, quest'ultimo minorenne, e Parruzia, moglie di Bottus, tutti di legge longobarda, dichiarano di aver ricevuto da Landolfo, arciprete della chiesa di S. Maria del Monte di Velate, a nome della chiesa stessa, dodici lire di buoni denari milanesi d'argento quale prezzo della vendita di un appezzamento di vigna sito in Velate, nel luogo detto a Cenegallo.

Originale, ASMi, AD, pergg., cart. 131, [A]. Regesto, ASMi, Catalogo delle pergamene, IV, fasc. 66, [R]. Nel verso, di mano coeva: Car(ta) archipresbiteris (Così) Sancte Marie de Vellate; di mano A del secolo XVI: Finis; di mano E del secolo XVII annotazione contenente il regesto dell'atto.

Regesto: Manaresi, Regesto, n. 115, p. 83.

La pergamena è in buono stato di conservazione, fatta eccezione per una rosicatura lungo il margine destro, che intacca il dettato della terza e della sesta riga. Piccoli fori dovuti all'usura si trovano in corrispondenza delle antiche piegature. Si notano i segni di sei piegature nel senso della scrittura, a distanza pressoché regolare fra loro.
La sottoscrizione del giudice Fuscus è autografa.

(SN) Anno ab incar(nacione) domini nostri Iesu Christi mill(esimo) centes(imo) quadrages(imo) sexto, mense februarii, indic(ione) nona. Constat nos (a) Ottam | relictam quondam Azonis de Vellate (b) et Bottum et Vellatum infantulum, matrem et filios, atque Parruziam iugalem ia(m)dicti Botti, qui professi | sumus lege vivere Longobardorum, consenciente michi qui supra Vellato infantulo Botto fratre et legitimo tutore et supter confirmant[e]| et, ut legis habet auctoritas (1), una cum noticia Fusci iudicis et missus Curradi regis (2), qui necesitatem et debitum paternum quod michi | instabat per bonos Deum timentes homines, quorum nomina supter leguntur, previderat et mobiliam non esse ex qua sanari posset, dedit | michi licenciam ex parte publica ad venu(m)dandum hoc quod inferius legitur; et michi qui supra Parruzie consenciente Botto viro et mo[n]|doaldo meo et supter confirmante et, ut lex habet auctoritatem (3), una cum noticia propinquorum parentum meorum, quorum nomina sunt Otto pater | meus et Petrus propinqus, a quibus interrogata sum si paterer a quopiam homine violenciam, in quorum presentia (c) atque testium certam fa|cio professionem et manifestacionem quod nullam pacior violenciam (d) a viro nec ab aliquo alio nisi mea bona spontanea volontate hanc | car(tam) vendic(ionis) facere vissa sum; et michi qui supra Otte consentientibus ia(m)dictis filiis, silicet Botus et Vellatus infantulus et supter afirmanti|bus; accepisse sicuti in presentia testium manifesti sumus quod accepimus a te (e) presbiterro Landulfo (f), archipresbitero Sancte Marie | de Monte (g) de Vellate, argen(ti) den(ariorum) bon(orum) Mediol(anensium) libras duodecim, quos denarios ia(m)dictus archipresbiter dicebat accepisse (h) | ex hoc quod predicta ecclesia habebat in Novaglo, silicet trex libras olei ad libram staderam et agnellum unum, finito precio sic(ut) inter | nos convenimus pro vinee cum area sua pecia una iuris nostri quam habere visi sumus in suprascripto Vellate ad locum ubi dicitur a Cene|gallo: a mane via, a meridie Sancti Ambrosii, a s(ero) Lixagi, a mo(nte) Lafranci; omnia et in omnibus pro suprascripto precio suprascripte ecclesie maneat potestate. | Quam autem venditam superius dictam, cum superiore et inferiori seu cum fine et accessione sua inintegrum, ab hac die tibi qui supra archipresb(iteri), | ad partem ia(m)dicte (i) ecclesie, pro suprascripto precio vendimus, tradimus et mancipamus ut faciant exinde a presenti die servientes ia(m)dicte | ecclesie qui pro t(em)pore fuerint, ad partem predicte ecclesie, quicquid velint sine omni nostra nostrorumve heredum contradic(ione). Quidem et spondemus (j) atque pro|mittimus nos qui supra venditores una cum nostris heredibus tibi qui supra archipresbiteri vestrisque successoribus suprascriptam qualiter superius legitur ab omni homine defen|sare; quod si defendere non potuerimus aut si contra hanc car(tam) vendic(ionis) per quodvix ingenium aliquid agere quesierimus, in duplum | suprascriptam venditam vobis restituamus sic(ut) pro t(em)pore fuerit meliorata aut valuerit sub estimacione in consimili loco. Quia sic | inter nos convenimus. Actum suprascripto Vellate.
Signa + + + + manuum suprascriptorum venditorum qui hanc car(tam) v(e)ndic(ionis) ut supra fieri rogaver(unt) et suprascriptus Bottus (k) ia(m)dictis matri | et fratri atque iugali in omnibus consensit ut supra.
Signa + + manuum suprascriptorum extimatorum, silicet (l) Ade de Sancto Ambrosio atque Lafranci de Vellate, qui ad affirmandum (m) manum posuer(unt).
Signa + + manuum suprascriptorum parentum qui predictam feminam interrogaver(unt) et ad confirmandum manum posuer(unt).
Signa + + + + manuum Botti et Martini et Lazari et Cristophani et Barascii et Lafranci atque Vitalis, testium.
(S) Ego Fuscus iudex et regius missus qui ia(m)dicto infantulo licenciam dedi et firmavi.
(SN) Ego Ubertus sacri palacii (n) iudex scripsi, postraditam conprevi et dedi.


(a) nos nel sopralineo.
(b) La seconda -l- corr. da a
(c) -t- corr. da c, qui e avanti.
(d) -l- pare corr. da altra lettera.
(e) Segue archi eraso.
(f) -fo corr. da altre lettere.
(g) A Mote
(h) Segue, prima della fine del rigo, rasura estesa per lo spazio di quattro lettere.
(i) -c- corr. da e
(j) -d- corr. da altra lettera principiata.
(k) Bott(us) nel sopralineo.
(l) -li- nel sopralineo.
(m) A affirmadu(m)
(n) -l- corr. da p

(1) Cf. LIUTPR. 20
(2) Corrado III.
(3) Cf. LIUTPR. 22

Edizione a cura di Patrizia Merati
Codifica a cura di Patrizia Merati

Informazioni sul sito | Contatti