Lombardia Beni Culturali
23

Carta venditionis

1173 giugno, Varese

Pietro Gafaronus de Varixio, di legge longobarda, vende ad Algixius, prevosto della chiesa di S. Vittore di Varese, sei appezzamenti di terra siti in Casbeno per sedici lire di denari nuovi e dieci denari, che sono parte delle ventotto lire che il detto Pietro doveva al prevosto per non aver garantito una vendita di terra de Subtus Montem da Suzius, arciprete della chiesa di S. Maria *del Monte* di Velate. I detti appezzamenti sono detti in Bucca de Valtino, di duecentododici tavole, ad Campum Closum, ad Ronkaretum, a ra Moira, di sette tavole e mezzo, subtus Marzallia. Pietro costituisce fideiussori Marchesio Falcis e Alberto de Moecia.

Originale, ASMi, AD, pergg., cart. 131, [A]. Regesto del secolo XIX, ASMi, Catalogo delle pergamene, IV, fasc. 67, [R]. Nel verso, di mano T del secolo XIII: Car(ta) venditionis facte per Petrum Gaffaronum de Varixio in preposito de Varixio | de petiis sex terrarum in territorio de Castobenno; ancora di mano T del secolo XIII: § Iura et instrumenta (nello spazio sottostante, rasura di Varixio) ecclesie, a cui è stato aggiunto, di altra mano del secolo XIII: de Varixio de terris de Gaziano; di mano F del secolo XVII annotazione contenente il regesto dell'atto; altre annotazioni tarde.

Regesto: Manaresi, Regesto, n. 177, pp. 127-128.

La pergamena è in buono stato di conservazione. Rigatura a secco incisa nel verso. Si notano i segni di quattro piegature nel senso della scrittura.

(SN) Anno dominice incar(nacionis) mill(eximo) centeximo sept(uageximo) tercio, mense iunii, indic(ione) sexta. Cartam vendicionis (a) ad propium fecit Pe|trus Gafaronus de Varixio, qui profesus est lege vivere (b) Longobardorum, in manu d(omi)ni Algixii, prepositi ecclesie | Sancti Victoris de Varixio, de sex peciis terre iuris sui quas habere et tenere visus est in loco et territorio Castobenni | pro precio sedecim libr(arum) d(e)n(ariorum) nov(orum) et d(e)n(ariorum) decem, qui numi fuerunt de viginti et octo libris quas ipse Petrus eidem preposito debe|bat propter vendicionem (1) terre de Subtus Montem, quam ipsi preposito guarentare (c) non potuit a d(omi)no Suzio (d), ecclesie Sancte Marie | de Velate archipresbitero. Prima pecia dicitur in Bucca de Valtino (e); est ei: a mane Lafranci Patarini de Vellate, a meridie venditoris et | a ser(o) similiter, a mont(e) viganum; et est per mensuram iustam tab(ule) ducente et duodecim (f). Sec(un)da dicitur ad Ca(m)pum Closum; est ei: a mane riale, a mont(e)| d(omi)ni archiepiscopi, a meridie et a ser(o) est ceda ipsius pecie. Tercia dicitur (g) ad Ronkaretum; est ei: a mane et a meridie et a ser(o) Sancti Victoris de Varisio. Quarta | dicitur a ra Moira; est ei: a mane et a mont(e) e(m)ptoris, a meridie Alberici de Castobenno; et est per mensuram iustam tab(ule) septem et med(ia). Quinta dicitur sub|tus Marzallia; est ei: a mane pre' Anrici de Sancto Vito, a meridie riale, a ser(o) Bregonzii de Ca(m)pania, a mont(e) Guifredi Crescencii; et est pratum. | Sexta est ibi prope et est pratum; est ei: a mane archiepiscopi, a meridie riale, a ser(o) Guifredoti Barze, a mont(e) Gualberti de Solario. Quam | autem vendicionem superius dictam, cum superioribus et inferioribus seu cum finibus et accessionibus suis et quantum infra suprascriptas coerencias | inveniri potuerit inintegrum, ego Petrus una cum meis heredibus vobis d(omi)no Algisio, vestris successoribus et cui dederitis | cedo, trado et confirmo et ab omni homine ad meum dispendium defendere et guarentare promitto, ita ut eam habeatis et tene|atis sine mea meorumque heredum contradiccione; quod si defendere et guarentare non potuero aut si contra hanc cartam agere aut | causari presu(m)psero (h), tunc in duplum ipsam vendicionem vobis restituam (i) secundum quod tunc valuerit sub estimacione bonorum homin|um in eodem loco. Ibidem ipse Petrus posuit ei fideiussorem defendendi ea(n)dem terram ad suum dispendium Markisium Falcem et Alber|tum de Moecia in pena dupli, ita quod ipse prepositus vel eius successor non debeat esire locum de Varisio causa huius rei defendende, si | interpellatus ab aliquo fuerit de suprascripta terra. Quia sic inter eos convenit. Actum Varisii.
Signum + man(uum) Malguardati de Bemio et Mussi et Guifredoti Barze et Otonis de Samorago et Rogeri de Rocca, testium.
Signum + man(uum) suprascripti Petri et ipsius prepositi qui hanc cartam ut supra fieri rogaverunt.
(SN) Ego Maifredus de Solbiate iudex ac missus regis hanc cartam tradidi et scripsi.


(a) -ci- nel sopralineo, con segno d'inserimento in posizione errata (fra -o- e -n-).
(b) La prima -e- corr. da i
(c) A guanrentare, con la prima -n- espunta.
(d) -uz- su rasura.
(e) A vvaltino, con la prima v- espunta.
(f) -o- nel sopralineo, con segno d'inserimento.
(g) A dr
(h) p(re)su(m)ps(er)o da p(re)su(m)ps(er)imus, mediante depennamento di -imus e aggiunta di o nell'interlineo.
(i) Nel sopralineo, in corrispondenza di -m, rasura di segno abbr. (tratto curvilineo).

(1) Non si è reperito il documento relativo.

Edizione a cura di Patrizia Merati
Codifica a cura di Patrizia Merati

Informazioni sul sito | Contatti