Lombardia Beni Culturali
103

Carta venditionis

1182 novembre 14, Casciago

I fratelli Uberto e Filippo detti Varozii di Casciago, con la loro madre Nexia, Enrichino figlio del loro defunto zio Alberto, Domenica moglie di Uberto e Berta moglie di Filippo, vendono a Fanotus de Sancta Maria de Monte Vellate, a nome di Pietro, arciprete della chiesa di S. Maria del Monte di Velate, e della chiesa stessa, un sedime e cinque appezzamenti di terra siti nel territorio di Velate: il primo appezzamento è un bosco ad Taxariam, il secondo è prato e bosco in Reita, il terzo è un bosco nel luogo detto in Salbionzella, il quarto è un campo ad Vernum, il quinto è la metà della sors di Bregazzana; ricevendo dal detto Fanotus di otto lire di denari terzoli d'argento quale prezzo della vendita. I venditori costituiscono fideiussori Enrico figlio del fu Nazario de Olunna, Merllus de Ronco, Quidescetus de Vellate e Giovanni Caniora de Vellate. I detti fratelli fanno un consultum nei confronti delle loro mogli di tutto quanto possiedono per un valore di trenta soldi, pari all'ammontare della loro dote.

Originale, ASMi, AD, pergg., cart. 132, [A]. Regesto, ASMi, Catalogo delle pergamene, IV, fasc. 67, [R]. Nel verso, di mano T del secolo XIII, su rasura: § Venditio terrarum in territorio de Vellate et de | media sorte in Bergazana; di mano A del secolo XVI: Bregazana; di mano E del secolo XVII annotazione contenente il regesto dell'atto.

Regesto: Manaresi, Regesto, n. 255, pp. 175-176.

La pergamena è in buono stato di conservazione. Rigatura a secco. Si notano i segni di quattro piegature nel senso della scrittura, a distanza pressoché regolare fra loro, e di una perpendicolare ad esse.

(SN) Anno dominice incar(nacionis) mill(exim)o centeximo octuageximo sec(un)do, die dominico qui erat quartodecimus dies nove(m)bris intrante, | indic(ione) prima. Presencia infrascriptorum testium, car(ta)m vendicionis ad proprium fecer(unt) Ubertus et Filippus fratres qui | dicuntur Varozii de loco Castiago et Nexia mater eorum et Anrichinus filius quondam Alberti barbani suprascriptorum fratrum et Dominica ux|or Uberti et Berta uxor Filipi, et una cum noticia et auctoritate Iohannis Caniore de Vellate fratris Dominice et Merlli de Ronco | patris suprascripte Berte, a quibus interrogate (a) et inquisite (b) si (c) ullam paciebantur vim ad hanc car(ta)m faciendam necne, in quorum et te|stium presencia professe (d) fuer(unt)(e) se nullam pati vim ad hanc car(tam) faciendam nisi suis bonis spontaneis voluntatibus hanc car(ta)m vise facere | sunt, in manibus Fanoti de Sancta Maria de Monte (f) Vellate, ad partem d(omi)ni Petri, archipresbiteri suprascripte eclesie, et ad partem iamdicte eclesie, | nominative de sedimine uno eorum iuris et de peciis quinque terre eorum iuris reiacentibus in te(rr)itorio de Vellate. Sedimen iacet | intus villam de Vellate, cui coheret: a mane et a mont(e) via, a meridie suprascripte eclesie et a ser(o). Prima pecia silve iacet ad Taxariam, cui coheret: a mane | Sancti Ambrosii de Mediolano, a meridie ser Boti de Vellate, a ser(o) vallis, a mont(e) Gambacurte. Sec(un)da (g) pecia iacet in Reita, platum et buscum, cui coheret: | a mane Alberti Caniore, a meridie et a mont(e) riare, a ser(o) Bertaroti et heredis Mussonis de Vellate. Tercia pecia est ad locum ubi dicitur in Salbionzella, | buscus, cui coheret: a mane illorum de Brinci, a meridie Holtarii de Massenago, a ser(o) strada, a mont(e) Guillielmoti; et erat tantum quarta (h) pars | illius pecie suprascriptorum venditorum. Quarta pecia (i) iacet ad Vernum, ca(m)pus est, cui coheret: a mane Sancti Cassiani, a meridie Anrici Patarini, a ser(o) Vernus, a mont(e)| Sancti Ambrosii. Quinta pecia est medietas sortis de Bregazana; et de omni hoc quod infra suprascriptas coherencias inveniri potuerit inintegrum | et de superioribus et inferioribus seu cum finibus et accessionibus suis inintegrum. Et hoc pro precio de argen(ti) d(e)n(ariorum) terciol(orum) libris octo, quos suprascriptus Fanotus | suprascriptis venditoribus dedit pro precio suprascripte terre. Tali modo quod dehinc in antea habeat et teneat suprascriptus d(omi)nus Petrus et eius successores, ex parte | eclesie Sancte Marie suprascripte, suprascriptam terram ad proprium sine contradicione suprascriptorum venditorum et suorum heredum et alicuius submisse persone. Et promi|ser(unt) se suprascripti venditores una cum suis heredibus suprascripto emptori, ad partem d(omi)ni Petri archipresbiteri et ad partem eclesie Sancte Marie, et cui dederint et a parte | successorum d(omi)ni archipresbiteri et cui dederint (j) suprascriptam terram a (k) proprium ab omni homine defendere et guarentare cum racione in duplum et in perpetuum et ad eorum | dispendium et quod Azinus frater Arichini, cum prius venerit in etatem, firmabit hanc car(tam). Et ita ei Fanoto guadiam deder(unt) et sic posuer(unt) fideiussores | Anricum filium quondam Nazarii de Olunna et Merllum suprascriptum et Quindescetum de Vellate et Iohannem Canioram de Vellate, qui obligaver(unt) sua bona et quemque (l) | in solidum (m). Et iuraver(unt) suprascripte mulieres et suprascriptus Anricus quod omni te(m)pore habebunt ratam hanc venditam. Quia sic inter eos convenit. Actum Castiago.
Et suprascriptos d(e)narios dedit Ianuarius de Bubiate libras septem et sol(idos) .V. pro vinea et busco (n).
Signa + + + + + + + manu(um) suprascriptorum venditorum qui hanc car(ta)m vendicionis fieri rogaver(unt). Consultum fecer(unt) suprascripti fratres suprascriptis uxoribus hoc | quod habent et aquistare potuerint per sol(idos) triginta, qui sunt eorum dos. Signa + + + + manu(um) Cunradi de Castiago, Otonis de Pusca, Guillielmi | de Faniano, testium. Signa + + + manu(um) suprascriptorum fideiussorum Anrici et Merli et Iohannis et Quindesci, qui in perpetuum se obligaver(unt).
(SN) Ego Girardus de Morx(oir)o iudex hanc car(tam) tradidi et scripsi.


(a) La seconda -e corr. da a
(b) -e corr. da a
(c) si corr. da altra lettera.
(d) La seconda -e corr. da a
(e) fuer(unt) da fuit, mediante espunzione di -it e aggiunta di er(unt) nell'interlineo.
(f) A Mote
(g) -a corr. da o
(h) -r- corr. da n, il cui primo gambo è espunto.
(i) A paecia, con la prima -a- espunta ed -e- corr. da r
(j) A d(e)deint
(k) A ab, con -b espunta.
(l) A queq(ue)
(m) Nell'interlineo, et (nota tironiana) in p(er)petuu(m) depennato; rimane il segno d'inserimento.
(n) Et (nota tironiana) s(upra)s(crip)tos - busco nell'interlineo.

Edizione a cura di Patrizia Merati
Codifica a cura di Patrizia Merati

Informazioni sul sito | Contatti