Lombardia Beni Culturali
140

Carta venditionis

1188 gennaio 18, Velate

I coniugi Bertarotus di Velate e Maria vendono al sacerdote Uberto detto de Birago de Varixio, a nome della chiesa di S. Maria del Monte di Velate, un appezzamento di prato e bosco sito nel territorio di Velate, nel luogo detto ad Calcairolam intus Vellonum, ricevendo da lui dodici lire di buoni denari milanesi d'argento quale prezzo della vendita. I venditori costiscono fideiussori Martino de Villa di Masnago, col consenso di suo fratello Uberto, per la fideiussione prestata dal loro fratello Ostarius de Massenago in favore del detto Bertarotus, e Guglielmotto de Bugniella de Vellate, ArdiZZONE figlio del fu Azzone de Galliate, Axerbus de Vellate e Ugobellus de Vellate. Bertarotus *investe per* consultum la moglie della terra de Longoxora, campo e vigna, per il valore di dieci lire, pari alla dote di lei.

Originale, ASMi, AD, pergg., cart. 132, [A]. Regesto, ASMi, Catalogo delle pergamene, IV, fasc. 68, [R]. Nel verso, di mano T del secolo XIII: Car(ta) venditionis quam (Si sottintenda fecit) Bertarotus | de Vellate in manu presbiteri Uberti de |[Bir]ago; di mano A del secolo XVI: Velate; di mano E del secolo XVII annotazione contenente il regesto dell'atto; altra annotazione tarda.

Regesto: Manaresi, Regesto, n. 292, p. 198.

La pergamena è in discreto stato di conservazione. Rigatura a colore. Alcune lacerazioni dovute all'usura e a rosicature si trovano in corrispondenza delle antiche piegature, mentre un foro causato da difetto di conciatura si apre al di sotto dell'ultima riga. Si notano i segni di quattro piegature nel senso della scrittura, a distanza pressoché regolare fra loro, e di due perpendicolari ad esse.

(SN) Anno dominice incar(nacionis) mill(exim)o centeximo octuageximo octavo, octavodecimo die ianuarii, indic(ione) sexta. Car(tam) venditionis ad proprium fecerunt Bertarotus de loco Vella|te et Maria iugales, consentiente ipso Bertaroto ia(m)dicte Marie uxori sue et interrogata ipsa ab Anrico fratre suo et Marrono iudice et misso d(omi)ni Fred(er)ici (1) imperatoris | si ullam pateretur vim ad hanc car(tam) fatiendam, in quorum et testium presentia professa fuit se nullam pati vim, in manu d(omi)ni presbiteri Uberti qui dicitur de Birago de Varixio, ad partem ecclesie Sancte Marie | de Monte Vellate, nominative de petia una prati et silve insimul se tenentibus eorum iuris, sic(ut) est terminata et parificata, reiacente in territorio de eodem loco Vellate, | una cum superiore et inferiore seu cum fine et accessione sua inintegrum, quam habere et tenere visi sunt ad locum ubi dicitur ad Calcairolam intus Vellonum; coheret ei: a mane Sancti Ambroxii et Sancti | Victoris de Varixio, a meridie Martini Plati, a ser(o) suprascripte ecclesie Sancte Marie, a mont(e) Lafranci Patarini; quantum infra predictas coherentias inveniri potuerit permaneat in suprascripta |[v]enditione inintegrum; pro pretio accepto ab eodem presbitero Uberto, ad partem suprascripte ecclesie Sancte Marie, argen(ti) d(e)n(ariorum) bon(orum) Mediol(anensium) libr(is) duodecim. Ita (a) ut a modo in antea habeat et teneat suprascripta ecclesia | Sancte Marie et eius successores suprascriptam (b) petiam prati et silve, ut supra legitur inintegrum, et fatiat exinde iure proprietario quicquid voluerit sine contradictione suprascriptorum venditorum et suorum heredum. Et pro|miser(unt) se suprascripti venditores una cum suis heredibus ia(m)dicto d(omi)no Uberto presbitero, ad partem ia(m)dicte ecclesie Sancte Marie, guarentandi ei et cui dederit suprascriptam terram, ut supra legitur inintegrum, ab omni | homine omni tempore eorum expensis usque in penam dupli. Quia sic inter eos convenit. Actum (c) loco Vellate.
Sign(a) + + man(uum) suprascriptorum venditorum qui hanc car(tam) venditionis fieri rogaverunt ut supra. Et deder(unt) guadiam suprascripto presbitero Uberto, ad partem suprascripte ecclesie Sancte Marie, guaren|tandi ei eorum expensis suprascriptam petiam prati et silve, ut supra legitur inintegrum, ab omni homine omni tempore. Et sic posuer(unt) exinde fid(eiussores) Martinum de Villa de loco Massenago | et parabola Uberti fratris sui nominative pro fideiussoria de libris quinque et sol(idis) duos, in qua erat Ostarius de Massenago frater eorum, pro eodem Bertoroto, et Guillielmo|tum de Bugniella de Vellate [de libris trigin]ta et quinque et Ardicionum filium quondam Azonis de Galliate de sol(idis) quinquaginta et quinque et Axerbum de Vellate | de sol(idis) viginti et Ugobellum de Vellate de aliis d(e)nariis, qui obligaver(unt) se in penam dupli et abuer(unt) omnes suprascriptos d(e)n(arios) libr(arum) duodecim. Signum + (d) man(us) suprascripti Anrici, qui suprascriptam (e) Mariam (f) sororis suam (g) interrogavit ut supra.
Sign(a) + + + + + man(uum) suprascriptorum fid(eiussorum) Martini et Ardicionis et Guillielmoti, Ugobelli, Axerbi, qui fideiussores estiter(unt) ut supra.
Sign(a) + + + man(uum) Guillielmi de Fagniano, Girardi ser Viviani, Soldani, Soate, Beltrammi de Casgiago, Iacobi de Gulielmoto, testium.
Ibique coram suprascriptis testibus, suprascriptus Bertarotus fecit consultum suprascripte uxori sue infra terram de Longoxora, que est ca(m)pus et vinea, via inter medium, per libras decem, quas sunt eius dos.
(SN) Ego Melior iudex de Aplano hanc car(tam) tradidi et scripsi.


(a) It
(b) La seconda -a- corr. da altra lettera parzialmente erasa.
(c) Segue Va(r)ixii cassato mediante inclusione fra due tratti di penna orizzontali.
(d) Il segno di mano è corr. da altra lettera principiata.
(e) A s(upra)s(crip)ta(m), con la seconda -a corr. da e
(f) A Ma(r)ia(m), con la seconda -a corr. da e
(g) A sua(m), con -a corr. da e

(1) Federico I.

Edizione a cura di Patrizia Merati
Codifica a cura di Patrizia Merati

Informazioni sul sito | Contatti