Lombardia Beni Culturali
46

Cartula venditionis, investiture et refutationis

1146 dicembre 2, Pavia

Otto Ciguardus, del fu Pagano Oldeprandus, e suo figlio Bartolomeo, entrambi di legge longobarda, quest'ultimo con il consenso del padre, dichiarano di aver ricevuto da Berta, badessa del monastero di S. Maria del Senatore, venticinque soldi di denari pavesi d'argento quale prezzo della vendita di un piccolo appezzamento di terra sito a Pavia, presso la chiesa di S. Gabriele, sul quale sono edificati una casa in muratura e tuvata, e un edificio in legno, che erano del fu Enrico Crosellus. Contestualmente i venditori, nonché Rolenda moglie di Otto, fanno refuta e investitura nei confronti della badessa, in persona di Bergondio suo messo, del medesimo appezzamento di terra.

Originale, ASMi, AD, pergg., Santa Maria Mater Domini, cart. 654 (fasc. 276a) [A]. Regesto, Inventario (sec. XVex.), c. 14r, n. 5; altro regesto, Catalogo, IV, fasc. 70. Nel verso, di mano del notaio: Acquistum monasterii Senatoris de terra ubi casa Henrici de Cro|selli sit; segnatura del sec. XVex. che rimanda all'Inv.: 5; altre annotazioni moderne.

La pergamena, in ottimo stato di conservazione, presenta la rigatura a secco. Indizione settembrina. Il terreno acquistato dal monastero mediante il presente negozio ricompare nel doc. n. 57, con il quale viene restituito alla badessa mediante refuta.

(SN) ab incarnatione domini nostri Iesu Christi milesimo centesimo quadragesimo sexto, secundo die mensis dece(m)bris, | indictione decima. Constat nos Ottonem Ciguardum, filium quondam Pagani Oldeprandi, et Bertholomeum, patrem et filium, qui profes|si sumus ex natione nostra lege vivere Longobardorum, ipso genitore meo m(ih)i consentiente et subter confirmante, acce|pisse sicuti et in presentia testium accepimus a te domna Berta, abbatissa monasterii Sancte Marie quod d(icitu)r Senatoris, sci|ti intra hanc Ticinensem civitatem prope ecclesiam Sancti Syri, ad opus et utilitatem ipsius ecclesie, argenti denariorum bonorum Papien|sium solidos (a) viginti et quinque, finito pretio, pro petiola una de terra que esse videtur intra hanc Ticinensem civitatem, | prope ecclesiam Sancti Gabrielis, in qua et infra quam terram casa murata et tuvata et aliud edifitium lignaminis, que fuerunt quondam | Henrici Croselli, s(un)t edificate; coheret ei: a meridie Manducafocii, a sero Ubertus Scutarius, a mane ingressus co(m)mu|nis, ab aquilone via, omnia cum omnibus pensionibus et (b) investituris ad ipsam petiam de terra pertinentibus, sive ibi alia | sint coherentia, inintegrum. Quam autem suprascriptam petiam de terra iuris nostri superius dicta, una cum accessionibus et ingres|sibus seu cum superioribus et inferioribus suis, qualiter supra l(egitur), inintegrum, ab hac die tibi cui supra domne Berte abbatisse pro suprascripto | precio vendimus, tradimus et mancipamus, nulli alii venditam, donatam, alienatam, obnoxiatam vel traditam | nisi tibi, et fatias exinde tu et successatrices tue et pars ecclesie, seu cui vos dederitis, iuris proprietario nomine, | quicquid volueritis, sine omni nostra et heredum nostrorum contradictione. Equidem spondemus atque promittimus | nos qui supra patrem et filium, una cum nostris heredibus, tibi cui supra domne Berte abbatisse tuisque successatricibus | aut cui vos dederitis, suprascriptam venditionem, qualiter supra l(egitur), inintegrum, ab omni homine defensare; quod si defen|dere non potuerimus, aut si vobis exinde aliquid per quodvis ingenium subtrahere quesierimus, tunc in | duplum suprascriptam venditionem vobis restituamus sicut pro t(em)pore fuerit meliorata aut valuerit per estimatio|nem in consimili loco. Et nichil nobis ex ipso pretio dare debes diximus. Actum in civitate Ticini. Feliciter.
Signa ++ manuum suprascriptorum patris et filii qui hanc cartulam venditionis fieri rogaverunt et suprascriptum pre|tium acceperunt; et ipse Otto eidem filio suo consensit ut supra.
Signa +++ manuum Brugondii Caputpaste, Albricus Cerrutus (c), Albertus eius filius.
(SN) Ego Ubertus notarius sacri palatii scriptor huius cartule venditionis post traditam co(m)plevi | et dedi.
§ In presentia suprascriptorum testium, per lignum quod suis tenebant manibus, suprascriptus Otto et Rolenda, iugales, et Berto|lomeus filius ipsorum iugalium, per consensum ipsius Ottonis, investierunt et refutaverunt suprascripte domne Berte ab|batisse, suprascripta Rolenda (d), per missum eiusdem abbatisse predictum Brugondium, nominative suprascriptam petiam de terra, ut ipsa | domna abbatissa et pars ipsius ecclesie seu cui dederint habeant ipsam petiam de terra et fatiant exinde cum | omnibus honoribus, pensionibus, investituris et ceteris omnibus ad ipsam terram pertinentibus, iuris proprietario nomine, | quicquid voluerint (e), ita quod si ipsi iugales et filius vel illorum heredes (f) adversus partem ecclesie sei cui dederit (g) exinde agere | aut causare vel removere presu(m)pserint, vel si briga aut intentio eis exinde apparuerit et ab omni | homine cum ratione non disbrigaverint, co(m)ponere habent parti ecclesie seu cui dederint ipsam terram in | duplum, et insuper penam denariorum bonorum Papiensium sol(idos) quinquaginta. Suprascripti testes.
(SN) Ego Ubertus notarius (h) sacri palatii interfui et h(oc) scripsi.

(a) solidos su rasura.
(b) A om. et
(c) La seconda r nel sopralineo, in corrispondenza di -u-
(d) Così A, senza apparente significato nel contesto.
(e) -e- su rasura.
(f) h(e)r(e)des nell'interlineo.
(g) A dedit senza segno abbr.
(h) A no(tariu)s; fra -o- e -s lettera erasa.

Edizione a cura di Mirella Baretta
Codifica a cura di Baretta, Mazzoleni

Informazioni sul sito | Contatti