Lombardia Beni Culturali

Breve refutationis

1138 giugno 6, Pavia.

Ubaldo e Guiberto, germani, figli del fu Lanfranco detto de Anzano, e Lanfranco del fu Alberico, zii e nipote, rinunziano a favore di Rubaldo da Villa, figlio del fu Alberico, a tutto il feudo che avevano acquistato da Ottone da Orxago e che tenevano da parte del predetto Rubaldo e di Alberico suo padre e dei loro seniores nei luoghi di Villanterio, Gerenzago, Borghetto, Sant'Angelo e Monte, rinunciando altresì a qualsiasi diritto anche nei riguardi di Gualterio e Anselmo, figli del fu Arderico Grasso, ai quali lo stesso Rubaldo sta per dare in investitura il feudo anzidetto, ricendo a titolo di launachil una crosna.

Copia autentica del sec. XII, decenni centrali, ASMi, FR p.a., cart. 6089 (cl. XIII, Villanterio) [B]. Regesto del 1752, ivi, cart. 6124, Registro di Villantieri, c. 14r. Regesto ottocentesco, ASMi, Inventario dell'Arch. Dipl., vol. IV, fasc. 77. Altri regesti, ASCPv, Schede Marozzi, b. 468 (De Capitani di Villanterio), duplicato, b. 495 (fam. De Terno), e ivi, Schede extravaganti, b. 1/A (fam. Anzano). B è così autenticato: (SN) Ego Guarinus notarius sacri palacii s(ub)s(cripsi). | (SN) Ego Girardus notarius sacri palacii s(ub)s(crips)i. | (SN) Ego Mignonus sacri palacii notarius auctenticum huius exenpli vidi et legi et s(ub)s(cripsi). | (SN) Ego Petrus notarius sacri palacii scriptor auctenticum (aucte(n)ticu(m) nel sopralineo, con segno di richiamo) huius exenpli vidi et legi et sic inibi continebatur ut in hoc | exemplo legitur preter literas plus minusve et hoc exemplum scripsi. Nel verso, di mano dell'autenticatore scrittore: § Cartula exempli; di mano del sec. XII-XIII: Carta refutationis feudi de illis de Orzago; altre annotazioni di epoca moderna, tra cui regesto del 1752.

La pergamena presenta rosicature nel margine superiore e nel margine destro, due piccole lacerazioni lungo le antiche piegature; macchie di umidità in più punti e scolorimento dell'inchiostro.

(SN) [Die lune] qui est sextus dies mensis iunii. Foris in suburbio Ticinensis civitatis, in porticu ęcclesię Sancte Marie qui dicitur in Pertica. Presentia bonorum hominum quorum nomina inferius leguntur, per lignum quod in suis tenebant manibus Ubaldus et Guibertus iermani, filii quondam Lanfranci qui dicebatur de Anzano, Lanfrancus, filius quondam Alberici, barbani et nepos, refutaverunt in manus Ribaldi da Villa, quondam Alberici, nominative totum illud feudum quod ipsi adquisierunt da parte Ottonis da Orxago, et quod ipsi detinere videbantur ex parte suprascripti Rubaldi da Villa et suprascripti Alberici patris eius et seniorum illorum, positum in locis et fundis Villalanterio et Zerenzago et al Burgeto et a Sancto Angelo et a Monte vel in quibuscu(m)que locis et territoriis de ipso feudo aliquid inveniri potuerit ac iacenciis et pertinentiis, omnia inintegrum, ita ut ab hac hora (a) in antea maneant exinde ipsi barbani et nepotem et suos heredes taciti et contenti, et ipse Rubald[us] suique heredes, et cui ipsi dederint, sint exinde omni t(em)pore securi, soluti et indemnes. Et exponderunt se ipsi iermani et Lanfrancus nepos illorum ut si umquam in t(em)pore ipsi vel eorum heredes adversus ia(m)dictum Rubaldum suosque heredes vel adversus Gualterium et Anselmum iermanos, filios quondam Arderici Grassi, quibus ipse Rubaldus daturus et investiturus erat de suprascripto feudo cum omni s[ua] pertinentia, sicut superius legitur, inintegrum, agere aut causare vel removere sive per placitum fatigare presumserint per se vel per eorum submissam personam, et taciti exinde omni t(em)pore non permanserint, vel si apparuerit ullum datum aut factum vel quodlibet scriptum quod ipsi exinde in aliam partem fecissent et claruerit, vel si exinde briga (b) aut intentio apparuerit et in auctoritate et in defensione non steterint in racione, tunc obligaverunt se ipsi barbani et nepos et suos heredes conponere penam in duplum totum suprascriptum feudum unde agere presumserint, et ins[uper] penam argenti denariorum bonorum Papiensium libras sexaginta. Et ad hoc breve confirmandum acceperunt ipsi barbani et nepos ab eodem Rubaldo exinde launach(il) cr[osnam] unam. § Et ibi loci, coram subtusscriptis testibus, iuravit suprascriptus Lanfrancus, filius quondam suprascripti Alberici, manu sua propria ad sancta Dei evangelia, per se et per parabolam datam da suprascripto [Ubaldo] et Guiberto barbanis eiusdem Lanfranci, adversus suprascriptum Rubaldum da Villa et adversus ia(m)dictum Gualterium Grassum et Anselmum fratrem eius, quod de toto illo feudo suprascripto quod ipsi aq[ui]siverunt da parte Ottonis da Orxago et quod ipsi usque modo detinere visi sunt ex parte suprascripti Rubaldi da Villa, sicut superius legitur, positum in suprascriptis locis et fundis Villalanter[io] et Zerenzago (c) et [a]l Burgeto et in Sancto Angelo et a Monte et in eorum territoriis, adiacenciis et pertinentiis, nulla cartula, nullum scriptum, nulla traditione, investitura neque aliqua inva[si]one in aliam partem facta est, se scientibus, quę noceat ipsi Gualterio et Anselmo fratri eius vel eorum heredibus masculis legitimis descendentibus, et ab hac hora in antea non habent agere nec causare vel gueriare nec contradicere totum suprascriptum feudum nec in partem nec in totum, neque per se neque per eorum submissam personam; et si exinde briga apparuerit, in auctoritate et defensione stare habent eis cum racione, et ad mensem unum proximum postquam ipse Gualterius et Anselmus eis requisierint, facere habent suprascripto Rubaldo da Villa seniori eorum eos mittere in tenutam de toto suprascripto feudo, sicut superius legitur, inintegrum, per se vel per suum certum missum. Hec ita vera sunt et observare habent se scientibus, nisi quantum remanserit per parabolam ipsorum Gualterii et Anselmi iermanorum, secundum quod parabolam dederint, si Deus illos adiuvet et illa sancta Dei evangelia. Factum est hoc anno dominice incar(nationis) mill(esim)o centesimo trigesimo octavo, suprascripto die lune, indic(tione) prima.
Signa +++ manuum suprascriptorum barbanorum (d) et nepotis qui hoc breve fieri rogaverunt et suprascriptum launachil (e) acceperunt ut supra.
Interfuerunt testes Ioh(anne)s de Curte, Bellonus Batibeco, Rufinus, Donumdei Canevarius, Bellebonus de Fontana, Albertus filius eius atque Petrus Pectenatus testes.
Ego Donumdei notarius sacri palacii interfui et rogatus hoc breve scripsi.



(a) h- su rasura.
(b) B briga(m)
(c) B Zenrenzago
(d) s(upra)s(crip)tor(um) bar- su rasura.
(e) La seconda a corr. da u

Edizione a cura di Barbieri, Cau, Baretta, Ansani
Codifica a cura di Michele Ansani

Informazioni sul sito | Contatti