Lombardia Beni Culturali

Breve investiture et refutationis

1151 dicembre 30, Pavia.

Galferio, figlio di Opizzo Butigella, e Berta del fu Pietro Scottus, sua moglie, avendo ottenuto a motivo della minore etā l'autorizzazione di Lantelmo conte palatino e conte della cittā di Pavia e avuto il consenso del predetto Opizzo loro tutore, cedono e dānno in investitura ad Anselmo, abate del monastero di S. Pietro in Ciel d'Oro, in persona di Bernardo Butigella, la terza parte di tutte le terre tenute a titolo di livello da parte del monastero, site nell'Oltrepō, nel luogo di Voghera, in particolare in Albofasce, in Sancto Stephano, in Salutiola, in clausum Waldrade, pervenute a Berta per successione da parte del padre e lavorate dagli eredi di Buongiovanni e di Pagano o da altri, ricevendo per l'investitura e la refuta sei lire di denari pavesi e, quale launechil, una crosna.

Originale, ASMi, FR p.a., cart. 6074 (cl. V, Pavone) [A]. Nel verso, di mano forse del notaio scrittore: § Reffu[tati]o de reb[us in V]iqueria; di mano del sec. XIV: In Viqueria; altre annotazioni di epoca moderna, tra cui una di mano Comi con segnatura: 2.

Edizione: CAVAGNA SANGIULIANI, Documenti vogheresi, n. 61, pp. 96-8.

La pergamena presenta un'ampia rosicatura nella parte superiore destra e una molto ridotta nella parte destra inferiore; la restante parte della membrana č in buono stato. Nel foglio piegato in due si osserva il foro di filza.
Anno a nativitate e indizione romana.

(SN) Die dominico qui est tercius dies kalendarum ianuarii. In civitate Papia (a), in casa comitum prope ecclesiam Sancti Syri. Presentia bonorum hominum quorum nomina subter | leguntur, per lignum quod in suis tenebant manibus Galferius, filius Opizonis Butigelle, et Berta iugales, filia quondam Petri Scotti, ipse Opizo eidem Galferio | filio suo consentiente, et ipse Galferius per consensum eiusdem Opizonis eidem Berte coniugi sue consentiente, et pro eo quod ipsi iugales (b) infra etatem esse videban|tur largiente eis, a parte publica, donno Lantelmo comite palacii et comes huius Ticinensis civitatis et ipso Opizone genitore et socero et tutore eorum ab | eodem comite eis dato per licentiam eiusdem do(n)ni Lantelmi comitis eis consentiente et subter confirmantibus, investierunt et (c) refutaverunt et finem fecerunt donno | Anselmo abbati monasterii Sancti Petri Celum Aureum, per Bernardum Butigellam missum eiusdem donni Anselmi, nominative de eorum integra porcione que est tercia | pars de cunctis sediminibus, vitibus cum areis suis, terris arrabilibus et omnibus rebus (d) iuris suprascripti Sancti Petri aut alterius ecclesie vel persone, positis super fluvium Padi, in loco | et fundo Vuiqueria, in Albofasce, in Sancto Stephano, Salutiola, in clausum Vualdrade et in eorum territoriis que eidem Berte advenit per successionem ex par|te suprascripti Petri genitoris sui, et tenentur et laborantur per heredes quondam Boniiohannis et Pagani vel per alios, et de omni iure et accione quod ipsi iugales aliquo modo | habere videbantur de ipsa tercia porcione et de aliis portionibus quas ipsi iugales detinere videbantur per libellum, simul cum conditionibus, redditibus et omnibus (e)| honoribus ipsi tercie porcioni pertinentibus, omnia cum omnibus inintegrum. Etquidem pro hac investitura et refutatione acceperunt suprascripti iugales ab eodem | donno Anselmo abbate, per suprascriptum Bernardum missum eiusdem donni Anselmi, pretium libras sex denariorum bonorum [Papiensium.] [Eo modo fecerunt]| suprascripti iugales suprascriptam investituram et refutationem ut ipse donnus Anselmus suique successores et pars ipsius monasterii et cui dederint, ut superi[us] legitur, h[abe]ant | et detineant suprascriptam terciam porcionem de sediminibus et vitibus et rebus omnibus cum (f) accessionibus et ingressibus et omnibus suis pertinentiis cum omni iure et actione | quas ipsi habebant in aliis partibus, et faciant exinde quicquid voluerint sine contradic(tione) suprascriptorum iugalium suorumque heredum. Et hesponderunt se ipsi iu|gales quod si ipsi vel eorum heredes adversus eundem donnum Anselmum suosque successores (g) et partem ipsius monasterii et cui pars ipsius monasterii dederit | ut si ipsi iugales vel eorum heredes exinde egerint aut causaverint per se vel eorum submissas personas adversus eundem donnum Anselmum suosque suc|cessores et partem ipsius monasterii et cui pars ipsius monasterii dederit, et taciti exinde omni t(em)pore non permanserint et ab omni homine rationabi|liter non defensaverint, vel si apparuerit ullum datum aut factum vel quodlibet scriptum quod exinde in aliam partem factum sit et claruerit, tunc | co(m)p(onan)t eis suprascriptam terciam porcionem in duplum et insuper penam argenti denariorum bonorum Papiensium libras viginti. Et ad hoc breve | confirmandum acceperunt suprascripti iugales ab eodem donno Anselmo abbate, per Bernardum Butigellam missum eiusdem donni Anselmi, exinde laune|chil crosnam unam. Factum est hoc anno dominice incarnacionis millesimo centesimo quinquagesimo secundo, suprascripto die, indic(tione)| quinta decima.
Signa ++ manuum suprascriptorum iugalium qui hoc breve refutationis fieri rogaverunt et suprascriptum launechil acceperunt; et ipse Galferius per | consensum eiusdem genitoris sui eidem Berte coniugi sue consensit ut supra.
Signum +, + (h) manus suprascripti do(n)ni Lantelmi comitis qui hoc signum crucis fecit et suprascriptam licentiam tribuit [ut] supra.
Signum + manus suprascripti Opizonis tutoris et genitoris et soceri per licentiam eiusdem comitis qui (i) eisdem iugalibus consensit ut supra.
Interfuerunt Vuido Mediabarba, Detesalve (j) de Gargano, Iacobus Baraca(m)me, Ricardus item Baraca(m)me, Henricus de | Morzano, Petacius de Cruce testes.
(SN) Ego Henricus notarius sacri palacii interfui et s(ub)s(crips)i.
(SN) Ego Turco iudex et notarius sacri palacii hoc breve scripsi.



(a) -i- corr. su a
(b) ip(s)i iug(a)les nell'interlineo, con segno di inserzione.
(c) Segue rasura di fi
(d) reb(us) nell'interlineo, con segno di inserzione.
(e) Precede h espunta.
(f) cu(m) nell'interlineo, con segno di inserzione.
(g) successo- su rasura.
(h) Dopo la croce tracciata dal notaio si osserva quella autografa del conte.
(i) q(ui) nel sopralineo, con segno di inserzione.
(j) Segue rasura di una lettera.

Edizione a cura di Barbieri, Cau, Baretta, Ansani
Codifica a cura di Michele Ansani

Informazioni sul sito | Contatti