Lombardia Beni Culturali
8

Cartula venditionis

1166 giugno 16, Pavia.

Rolando del fu Lanfranco de Mercato, di legge romana, dichiara di aver ricevuto da Gualtiero Villanus ventotto lire meno cinque soldi di denari pavesi, quale prezzo della vendita di tre appezzamenti di terra e uno di vigna nel territorio di Casei: il primo di cinque pertiche e quattro tavole e mezzo ad Malsopellum, il secondo di otto pertiche e quattordici tavole in via de Carregio, il terzo di dieci pertiche in Polsca, il quarto di due pertiche e una tavola a Cosam. Nello stesso giorno Villana, madre di Rolando, nonché Contessa, moglie di quest'ultimo e figlia del fu Arretechino de Scalfenatis, rinunziano a ogni diritto di ipoteca sulla predetta vendita.

Originale, AOSM, cart. T [A]. Regesto Comi, ivi, (Registro della cart. T), c. 2r, n. 12. Nel recto di A, tra le sottoscrizioni dei due notai, di mano moderna: TR. Nel verso, annotazione di mano del notaio scrittore in parte visibile soltanto con la luce di Wood: § Aquistum Gualteri Villani a Rol[a]ndo de Mercato in Caselle; di mano del sec. XIV: Pro Caxellis; altre annotazioni di epoca moderna, tra cui segnatura Comi, 12, seguita da breve regesto ottocentesco.

La pergamena è in discreto stato di conservazione, anche se presenta, soprattutto nelle parti laterali, macchie diffuse di umidità. Al centro della pergamena piegata in due è stato praticato il foro di filza. Rigatura a secco.
Il notaio scrittore è Malapars de Mixano.

(SN) Anno ab incarnacione domini nostri Yesu Christi millesimo centesimo sexagesimo sexto (a), sexto decimo kalendas iulii, indic(tione) quarta decima. Constat | me Rolandum filium quondam Lafranci de Mercato, qui professus sum ex nacione mea lege vivere Romana, accepisse sicuti et in presentia testium accepi a te | Gualterio Villano libras viginti octo, sol(idis) quinque minus, denariorum bonorum Pap(iensium), finito precio, pro peciis tribus de terra et una de vitibus cum area sua iuris mei quas habere visus sum in loco et fundo Caselle et in eius territorio. Prima pecia iacet ad Malsopellum et est pertice quinque et tabule quatuor et dim(idia); coehret (b) ei: de una | parte Ysenbardus, ex alia Ottinus, ex tercia via. Secunda pecia iacet in via de Carregio et est pertice octo et tabule quatuordecim, cui coheret: ex duabus partibus | via, ex tercia tu e(m)ptor, ex quarta parte ospitale de Bançole. Tercia pecia iacet in Polsca et est pertice decem; coheret ei: de duabus partibus Filipus Trovamala, | ex tercia fluvius Coironi. Quarta pecia iacet a Cosam et est pertice due et tabula una, vel si ipse res a(m)plius inven(ir)i potuerint inintegrum (c); coheret ei: de duabus partibus Georgius Sartor, ex tercia Ugo de Faxana | sive ibi alie sint coherentie, omnia cum omnibus s(upra)s(crip)tis peciis quatuor aliquo modo vel iure et eidem Rolando pertinentibus inintegrum. Quas autem (d) s(upra)s(crip)tas tres pecias de terra et una | de vitibus iuris mei superius dictas, una cum accessionibus et ingressibus earum seu cum superioribus et inferioribus earum qualiter supra l(egitur) inintegrum, ab hac die tibi cui supra Gualterio | pro s(upra)s(crip)to precio vendo, trado et emancipo nulli alii venditas, donatas, alienatas, obnoxiatas vel traditas nisi tibi, et facias exinde a presenti die tu et heredes tui et | cui vos dederitis iure proprietario nomine quiquid volueritis sine omni mea et heredum meorum contradictione. Et quidem spondeo atque promitto me ego qui supra Rolan|dus, una cum meis heredibus, tibi cui supra Gualterio tuisque heredibus et cui vos dederitis s(upra)s(crip)tam vendicionem qualiter supra l(egitur) inintegrum ab omni homine defensare; quod si defen|dere non potuerimus aut si vobis exinde aliquid per quodvis ingenium subtrahere quesierimus tunc in duplum s(upra)s(crip)tam vendicionem, ut supra l(egitur), inintegrum vobis restituamus sicut pro t(em)pore | fuerit meliorata aut valuerit per estimacionem res inmobiles in conscimili loco et nichil m(ih)i ex ipso precio dare debes dico. Actum in civitate Pap(ia). Feliciter.
Signum (e) + manus s(upra)s(crip)ti Rolandi qui hoc (f) cartulam fieri rogavit et s(upra)s(crip)tum precium accepit ut supra.
§ Eodem die, presentia s(upra)s(crip)torum testium (g), Villana mater s(upra)s(crip)ti Rolandi atque Contessa filia q(uondam) Arretechini de Scalfenatis et uxor ipsius Rolandi, ipso s(upra)s(crip)te | matri sue et coniugi (h) consentiente et subter confirmante, renunciaverunt omni yuri ypothecarum (i) quod in s(upra)s(crip)ta vendicione aliquo modo habebant et quod eis pertinebat | inintegrum, eo modo quod ipse eorumque heredes (j) adversus s(upra)s(crip)tum Gualterium suosque heredes et cui ipsi dederint exinde omni t(em)pore taciti et contenti permanere habent sub | pena dupli.
(SN) Ego Albertus sacri palacii notarius interfui et s(ub)s(crips)i.
(SN) Ego Malapars sacri palacii notarius hanc cartulam parabola Alberti de Sancto Systo scripsi.


(a) -t- corr. da altra lettera, forse c
(b) Così A.
(c) v(e)l - inin(tegrum) nell'interlineo.
(d) A ant(em)
(e) Si- è risolto con un motivo che richiama il signum crucis.
(f) Così A.
(g) Il notaio omette i testi.
(h) A co(n)sugi
(i) A ypothar(um)
(j) Segue et (nota tironiana) espunto e leggermente eraso.

Edizione a cura di Ettore Cau
Codifica a cura di Gianluca Vandone

Informazioni sul sito | Contatti