Lombardia Beni Culturali
128

Sententia

1180 agosto 3, Voghera.

Nella controversia tra Olrico, abate della chiesa di S. Pietro in Ciel d'Oro, in persona di Bernardo e Salinguerra rispettivamente chierico e avvocato della stessa chiesa, da una parte, e Ardizzone Bocardus e Guido Iudex, dall'altra, circa la proprietà di un appezzamento di terra di quattro pertiche in Voghera, in Curtixella, Folco de la Curte e Giovanni Scarus, arbitri, in assenza dei convenuti, attribuiscono al monastero il possesso della terra sulla base lielle testimonianze prodotte dall'abate.

Originale, BUPv, pergg. Robolini, n. 1 [A]. Regesto, ivi, Inventario Bertolani, p. 1, n. 1. Nel verso di A, di mano del notaio: § Sentencia Sancti Petri Celaurei de pertici .IIII. de terra in Curtixella; di mano del sec. XIV: In Viqueria; altre annotazioni di epoca moderna, tra cui segnatura Comi: 32.

Edizione: BOLLEA, Documenti degli archivi di Pavia, pp. 53-5, n. 39.
Cf. SCHROTH-KÖHLER, Die Fälscherwerkstatt, p. 106.

La pergamena è in discreto stato di conservazione, anche se leggermente logorata lungo i margini laterali. Al centro del foglio piegato in due è stato praticato il foro di filza.
Il contenuto e le annotazioni nel verso tradiscono in modo netto la provenienza della pergamena dall'archivio di S. Pietro in Ciel d'Oro. Essa fece parte di un fondo, già appartenuto all'erudito pavese Giuseppe Robolini (1768-1840), ora depositato presso la Biblioteca Universitaria di Pavia.
Il notaio è Otto che risulta attivo in Voghera nel 1179-1180.

(SN) Anno dominice incar(nationis) mill(esim)o cent(esimo) octuag(esim)o, die dominico tercio menssius (a) augusti, indic(tione) tercia (b) decima. In loco Viquerie. | Orta controversia inter do(n)num Olricum missum et abatem ecl(esi)e Sancti Petri in Celaureo per missum suum Bernardum, clericus ipsius ecl(esi)e (c), et Salli|nguerram advocatum (d) s(upra)s(crip)te ecl(esi)e ex una parte, et Ardezonum Bocardum et Guidonem Iudicem ex alia: qui vero abas petebat ab eis peciam unam de terra pertice quatuor, quam dicebat iuris s(upra)s(crip)te ecl(esi)e (e) esse, que iacet in loco et fundo Viquerie, in Curtixella; | coheret ei: ab una parte stradela, a secunda Petrus Baragonus, a tercia Guerriadei, a quarta Ricardus Benzonum (f); ipsi vero contra aserebant et dicebant illam | terram quam ipse ab eis petebat (g) ei nec s(upra)s(crip)te ecl(esi)e non (h) pertin(er)e dicebant (i). Unde s(upra)s(crip)tus abas a parte s(upra)s(crip)te ecl(esi)e per s(upra)s(crip)tos missos suos intro|duxit hos testes. § Rolinda iur(at)a testatur quod Albertus Ratus vir eius emit (1) perticas quatuor de terra a Gislando de Medasino in libellaria | et vidit ipsum Albertum dare contratum (j) illius terre Iohanni Bocardo et Tebaldo Iudici nomine Sancti Petri et dedit quartum illius terre Bocardo et Tebaldo Iudici nomine Sancti Petri et dedit contratum illius terre similiter (k) Iervasio et | qui erat gastaldus Sancti Petri et Iohanni Bocardo dedit decimam illius terre, quam terram iacet in Curtixella et hoc testatur per viginti annos. Interro(gata) si vi|dit Tebaldum Iudicem vel Bonumiohannem Bocardum vel filios capere quartum illius terre nomine Sancti Petri vel eorum nomine r(espondet) quod nomine Sancti | Petri et sub eorum nomine accipiebant quartum et decimam. §Ioh(anne)s Drogo iur(at)o testatur quod ipse purgavit granum s(upra)s(crip)te terre in area | Alberti Rati et uxoris, et vidit Iervasium et Petrum Asinellum accipere quartum et Tebaldum Iudicem accipere decimam et hoc recorda|batur per quatuor annos et plus. De aliis questionibus nichil scit. § Caldus iur(at)o testatur quod vidit Gislandum mensurare predictam terram | et consignare illam Alberto Rato nomine Sancti Petri Celaurei et vidit Bonumiohannem Bocardum accipere quartum illius terre nomine Sancti Petri | et decimam suo nomine et hoc testatur per vigintim (l) quinque (m) annos. Interro(gatus) si vidit Tebaldum Iudicem vel Bonumiohannem accipere quartum s(upra)s(crip)te | terre suo (n) nomine r(espondet) quod non, set decimam accipiebant eorum (o) nomine. § Rainerius iur(at)o testatur (p) quod ipse laboravit predictam terram et dedit quartum | Iervasio nomine Sancti Petri et Tebaldus Iudex venit et quesivit quartum et decimam et ipse r(espondit) quod Iervasius habuerat et ipse ivit ad Ierva|sium et petiit ei decimam, habuit et dimisit quartum Iervasio et hoc testatur per quatuor annos et ipse Caldus laboravit predictam | terram per Albertum Ratum et dedit quartum (q) s(upra)s(crip)to Bonoiohanni nomine Sancti Petri. §Iervasius iur(at)o testatur quod ipse accepit quartum s(upra)s(crip)te | terre nomine Sancti Petri et hoc testatur per quinque vel sex (r) annos de area Alberti Rati. De aliis questionibus nichil scit. Unde Fulco de la Curte et Ioh(anne)s | Scarus (s) arbitri, visis et auditis rac(ionibus) et (t) allegacionibus utriusque par(tis) (u) et testibus inspectis et quia placitum ante eos placitatum et postea | ab eis apelati et venire (v) noluer(un)t, restituerunt Sanctum Petrum per ia(m)dictos (w) suos (x) missos (y) in possesione s(upra)s(crip)te terre, tali m(od)o quod iam|dicti Ardezonus et Guido non habeant restitucionem possesionis, set licenciam habeant pertinenciam terre appellandi (z).
Predicti vero arbitri hanc sentenciam fieri rogaver(unt) ut supra.
Interfuerunt Mussus Rana, Burchexanus Iudex, Ricardus Benzonum, Ioh(anne)s Xatus, Anricus Curtus, Petrus Ferrarius, Rainerius de Sancto Stephano (aa) testes.
(SN) Ego Otto notarius sacri palacii iussu s(upra)s(crip)torum potestatum hanc sentenciam scripsci.


(a) Così A.
(b) Su t- manca il segno abbr. per er
(c) cl(e)ric(us) - ecl(esi)e nell'interlineo.
(d) t corr da c
(e) -c- corr da e
(f) o coperta da macchia.
(g) Segue rasura di due lettere
(h) n(on) nell'interlineo.
(i) Così A: ai fini dell intelligibilità del dettato si ometta dicebant
(j) con(tra)tu(m) nell' interlineo.
(k) A sil(i)m(ite)r
(l) Così A
(m) La prima q corr da u
(n) u corr da o
(o) eor(um) nell'interlineo in corrispondenza di suo depennato.
(p) Segue tratto di penna, forse et (nota tironiana) parzialmente eraso.
(q) q(u)artu(m) su rasura.
(r) v(e)l sex nell' interlineo.
(s) u forse corr. da altra lettera.
(t) La nota tironiana per et sembra corr. su lettera principiata.
(u) par(tis) nell' interlineo.
(v) n corr. da altra lettera.
(w) restitueru(n)t - ia(m)dictos su rasura.
(x) o corr. da u
(y) o- corr. da u
(z) -t p(er)tine(n)cia(m) - appellanti su rasura
(aa) § Petr(us) - Stephano è scritto nel sottostante spazio con segno di richiamo pure a forma di paragrafo prima di testes

(1) Non si e reperito il doc relativo

Edizione a cura di Maria Antonietta Casagrande Mazzoli
Codifica a cura di

Informazioni sul sito | Contatti