Codice diplomatico della Lombardia medievale
(secoli VIII - XII)

[Anno ab incarnacione domini nostri Iesu Christi millesimo sexagesimo sexsto, septimo kalendas novembris, indictione quinta.] [Constat nos Garibaldus et Bado seu Ribaldus germanis, filiis quondam item Ribaldi, qui fuit vicecomes de comitatu Bergomense, et Berta conius ipsius Garibaldi, filia quondam Osberti, adque item Berta, conius iam dicti Ribaldi, filia Alcherii, qui professi sumus omnes lege vivere Langobardorum et ego ipsa Berta professa sum ex nacione mea lege vivere Allamanorum, ipsis namque iugalibus et mundoaldibus nostris nobis consencientes et subter confirmantes et iusta lege eidem iuris nostris una cum noticia domni Arialdi, comiti uius comitatu Bergomensis, de sub cuius iudiciaria esse invenimur, in cuius presencia et testium certa facimus professione, quod nullam nos patimus violenciam at quempiam homine neque ab ipsis iugalibus et mundoaldi nostris, nisi nostra bona e (a) spontanea voluntate accepisemus nos ipsis germanis et iugalibus communiter, sicuti et in presentia testium manifesti sumus qui accepimus, ad vobis domno Hubaldo, Dei gratia episcopo episcopii Sancte Cremonensis Ecclexie, argentum denarios bonos Mediolanensis libras sescenti viginti, finitum precium, pro curte et castro cum area sua iuris nostris que nominatur Ruvicingo seu pro cunctis casis et omnibus rebus terretoreis similiter iuris nostris a predicta curte et castro pertinente, omnia et ex omnibus sicut nuper ante duos annos detinuti fuerint a predicta curte et castro et est ipsa curte inter area de sub ipso castro seu sediminibus et vineis seu silvis ac stalareis cum areis suarum et terris arabilis et pratis atque ierbidis per mensura iusta iugias trexcenti et si amplius de nostro ius rebus in predicta curte inventum fuerit quam ut supra mensura legitur per hac cartula et per eodem precio in vestram qui supra domni Hubaldi episcopi et de vestris eredibus aut cui vos institueritis, sicut ut supra legitur, persistat potestatem proprietario iuri, ut dictum est, tam casis, castro, sediminibus et vineis seu silvis cum areis suarum, terris arabilis, pratis, pascuis, ierbidis, paludibus, ripis, rupis, rupinis, usibus aquarum, aquarumque ductibus, molendinis et piscacionibus, venacionibus, districtis, coltis et incoltis, divisis et indivisis una cum finibus, terminibus, accessionibus cum omni iure adiacenciis et pertinenciis earum rerum per locas et vocabolas ab ipsa curte et castrum pertinentibus, sicut supra legitur, inintegrum. Que autem suprascripta curte et castro et omnibus rebus iuris nostris, sicut superius legitur, una cum accessionibus et ingressis seu cum superioribus et inferioribus earum rerum, qualiter superius legitur, inintegrum ab ac die vobis qui supra domni Hubaldi episcopi pro suprascripto precio vendimus, tradamus et mancipamus nulli aliis venditis, donatis, alienatis, obnossiatis vel traditis nisi vobis. Insuper ego qui supra item Berta per cultellum,] festucum notatum, vuantonem et vuasonem[terre seu ramum arboris vobis qui supra domno Hubaldo episcopo legiptimam facio tradicionem et vestitura et me exinde foris expelli,] vuarpivi et asasito fecit et vobis ad vestram proprietatem abendum relinqui, faciendum [exinde a presenti die vos et eredibus vestris aut cui vos institueritis] iure proprietario nomine quiquit volueritis sine omni nostra q(ui) s(upra) venditoribus et eredum ac proeredumque mei q(ui) s(upra) Berta contradictione vel repetitione. |[Si quis vero, quod futurum esse non credo, si ego] ipsa Berta, quod absit, aut ullus de eredibus ac proeredibus meis seu quislibet oposita persona contra hanc car(tulam) vendicionis ire quandoque te(m)taverimus |[aut eam per covix ingenium infrangere] quexierimus, tunc inferamus ad illam partem contra quem exinde litem intulerimus multa, quod est pena, auro optimo oncias centum, argenti |[ponderas duocenti. Et quod repetierimus] vindicare non valeamus, set presens anc car(tulam) ven(dicionis) dioturnis te(m)poribus firma et stabilis permaneat adque persistat inc(on)vulsa c(um) stipula|[cione subnixa. Et ad nos qui supra germanis et] iugalibus una cum nostris eredibus vobis ia(m) dicto domno Hubaldo ep(iscop)o vestrisque eredibus aut cui vos institueritis s(upra)s(crip)ta(m) vend(itionem), qualiter |[superius legitur, inintegrum ab omni homine defensare promittimus.] Quit si defendere non potuerimus aut si vobis exinde aliquit per covix ingenium subtraere quesierimus, tunc in duplum eadem vendita(m), |[ut supra legitur, vobis restituamus] sicut pro tempore fuerit melioratam aut valuerit sub estimacione in consimilibus locis. Et bergamela cum actrementario de terra elevavi ego q(ui) s(upra)|[Berta paginam Rainerii,] not(ario) sacri palacii, tradidit et scribere rogavit in qua eciam subter confirmans testibusque optulit roborandam. Actum loco Grumello, feliciter. |[Signum +++++ manibus suprascriptorum Gari]baldi et Badoni seu Ribaldi ger(mani)s adque Bertani, conius ipsius Garibaldi, et item Berta, conius predicti Ribaldi, qui ha(n)c car(tulam) vend(icionis) fieri rogaverunt et suprascripto pretio acce|[perunt et ipsis Garibaldo et Ribaldo] eadem c(on)iunge suorum consenserunt, ut supra.+ Signu(m) + manus suprascripto domni Arialdi comes, qui oc signum crucis fecit, et eadem Berta et item Berta interroga|[vit ut supra. Signum ++ manibus] Azoni et Petri, lege viventes Allamanorum testes.[Signum] +++++ ma(ni)bus Gandulfi et Ottoni seu Vuilielmi adque Ammizoni et Ongarelli, testes. (SN) Ego q(ui) s(upra)Raineri[us notarius sacri palacii scripsi], post traditam co(m)plevi et dedi.

(a) Così B.

Edizione a cura di Valeria Leoni
Codifica a cura di Valeria Leoni