90
Libellum
1145 dicembre 31, Milano.
Benzone detto Ferrario del fu Benzone, di Milano, e sua moglie Moscarda, entrambi di legge longobarda, avendo Moscarda dichiarato di avere consultum circa il suo faderfio su altri beni del marito, investono a titolo di livello ventinovennale e successivamente perpetuo Pellegrino, fratello di Benzone, di tutti i beni in Villamaggiore e Liscadellum e nei loro territori, tenuti a titolo di proprietà e di livello, con tutti i diritti pertinenti, con l'obbligo di pagare a s. Martino il fitto annuo di un denaro, fitto cui subito rinunciano. Pellegrino dà a Benzone e Moscarda per i suddetti beni trentadue lire.
Originale, ASMi, AD, pergg., cart. 554, n. 78 [A]. Copia del principio del sec. XIX, BNBMi, Mss. Bonomi, AE XV, 20, pp. 246-251, n. 88 [B]. Regesto, ASMi, Catalogo delle pergamene, vol. III, fasc. 54.
Sul verso, di mano coeva X: § Carta vendicionis quam fecit Bençonus Ferrarius in Pellegrinum, fratrem suum, de cassis, terris et rebus, | quam ipse habebat in territorio de Vicomaiore, facta .MCXLVI.; aggiunta di altra mano coeva W: ultimo decembris; altra mano coeva Y: .XLVI.; altra mano forse del notaio in parte erasa: Libellum de rebus [libellariis in Vicomaiore et Liscadello]; segnatura Bonomi: 78. MCXXXXVI; altra mano moderna (fine XVII s., reg. 66): Y 32 ripetuto 1146. Y 32; altre mani moderne e recenti: 1146. Vicomaiore. Anno 1146, 31 dicembre, indizione IX.
Pergamena di mm. 215 x 342 in buono stato di conservazione.
(ST) Anno ab incarnatione domini nostri Iesu Christi millesimo centesimo quadragesimo sesto, ultimo die mensis decembris, indictione nona.
Placuit atque convenit inter Benzonem, filium quondam item Benzoni, qui dicitur Ferrarius, | de civitate Mediolani, et Moscardam, iugales, qui professi sunt lege vivere Longobardorum, ipsi qui supra Moscarde consentiente suprascripto Benzo, viro et marito suo, ac subter confrimante (a) et, ut legis habeat (a) auctoritas, una | cum noticia propinquorum parentum suo rum, quorum nomina subter leguntur, a quibus interrogata et inquisita est si ab ipso viro suo sive hab (a) alio homine aliquam patiar violentiam, an non, in quorum presentia et testium certam fecit profesionem et | manifestationem eo quod ab ipso viro suo nec hab (a) alio homine nullam patiar violentiam, nisi sua bona spontanea voluntate hanc cartam libelli et proprietatis, insimul cum suprascripto viro suo, facere visa est, et ipsa Moscarda ma|nifestavit se habere consulta de eius phaderfio in aliis rebus ipsius Benzoni; nec non et inter Pellegrinum, fratrem suum, ut in Dei nomine debeant dare, sicut a presenti dederunt ipsi iugales eidem Pellegrino, ad habendum | et tenendum seu censum reddendum, libellario nomine, usque ad annos viginti et novem expletos et deinde in antea, usque in perpetuum, id est omnes casas et res territorias illas, iuris nostri et nostra libellaria, reiacentes | in locis et fundis Vicomaiore et Liscadello et in eius territorio, omnia et ex omnibus, quantumcumque suprascripte res omnes, sicut superius legitur, inveniri potuerint in suprascriptis locis et in eorum territoriis, et nobis pertinet, cum omnibus honoribus, | conditionibus, usibus, redditibus ad ipsis omnibus rebus pertinentibus, et sicut ipsi iugales usque modo habuerunt et tenuerunt vel habere et tenere debuerunt, in integrum in presenti maneat libello, ea ratione uti, amodo in antea, | usque in suprascripto constituto, habere et tenere debet ipse Pellegrinus et eius heredes et cui dederit suprascriptas res omnes, qualiter superius legitur, et facere exinde debet de suprascriptis rebus de loco Vicomaiore, libellario more, de suprascriptis rebus de loco | Liscadello, propietario iure, quicquid voluerit, cum superioribus et inferioribus seu confinibus et accessionibus suis, in integrum. Sed persolvere exinde debet ipse Pellegrinus eisdem iugalibus censum singulis annis, usque in suprascripto consti|tuto, per omne festum sancti Martini, argenti denarium bonum unum. Et promiserunt ipsi iugales, una cum eorum heredibus, suprascriptas res omnes, qualiter superius legitur, defendere et guarentare, haba omni homine defensare, cum usu et ratione (b), | secundum morem libellarie, eidem Pellegrino et suis heredibus et cui dederit. Ibique statim, finem fecerunt ipsi iugales eidem Pellegrino de suprascripto denario ficto, quo legitur in suprascripto libello. Alia superinposita inter eos ei exinde non fiat. | Penam vero inter se posuerunt ut quis ex ipsis aut de eorum heredibus sed (a) de ac convenientia libelli removere quesierit, et non permanserit in bis omnibus, ut supra legitur, tunc componat illa pars, que hoc non observaverit, | parti fidem servanti, pene nomine, suprascriptas res in duplum, et insuper in eadem convenientia libelli permaneat. Et proinde acceperunt ipsi iugales a suprascripto Pellegrino argenti denariorum bonorum Mediolanensium libras triginta et duas. | Quia sic inter eos convenit.
Actum in suprascripta civitate.
Signum ++ manuum suprascriptorum iugalium, qui hoc libellum ut supra fieri rogaverunt, et ipse Benzo eidem Moscarde, coniugi sue, consensit ut supra.
Signum ++ manuum suprascriptorum Oldevrandi, frater suprascripte Moscarde, et Ariprandi, propinqui eius, qui eam interrogaverunt ut supra.
Signum ++ (c) manuum Scanarape et Ferri, germanis (a), Petri Codebecco seu Dominici de Carate, testium.
(ST) Ego Vassallus iudex ac missus domni secundi Chunradi regis scripsi post traditum complevi et dedi.
(a) Così A.
(b) In A rationem.
(c) Così, senza corrispondenza fra il numero delle croci e quello dei nomi.
Edizione a cura di
Anna Maria Rapetti
Codifica a cura di
Gianmarco Cossandi