24
Breve de sententia
1150 gennaio 17, Milano.
Azone detto Ciceranus, giudice e console di Milano, con Gilberto detto Pavarus console suo socio, sentenzia nella controversia fra Guifredo preposito della chiesa di S. Lorenzo di Milano e Pietro detto Pavarus relativamente alla proprietà di un mulino sul fiume Olona nel territorio di Fiorano.
Originale, ASMi, AD, pergg., cart. 433 [A]. Regesto, ASMi, Catalogo, IV, fasc. 65.
Sul verso annotazioni tarde.
Edizione: MANARESI, Gli atti del comune, p. 31, n. XX.
Regesti: RIBOLDI, Le sentenze dei consoli, p. 256 (con data 1149 gennaio 15) VAZZOLER, Regesto, in La basilica di S. Lorenzo, p. 218, n. 8.
Pergamena sciupata, con scrittura sbiadita in alcuni punti.
Concordo con il Manaresi nell'attribuire la sentenza al 1150 anziché al 1149 e riporto le sue argomentazioni in proposito: «Azone, Stefanardo e Guercio, i quali sono ricordati pure in sentenze dell' 8 luglio 1149 e del 3 gennaio 1150 come quelli che, entrati in carica il 2 febbraio del 1149, scadevano alle calende di febbraio dell'anno dopo. Così pure interpreto come 17 gennaio la data 'die martis qui est medio mense ianuarii' perché il 17 e non il 16 cadeva in martedì» (p. 31).
(SM) Die martis (1) qui est medio mensis ianuarii, in broileto consularie, iusta scalam solarii.
Breve de sententia quam dedit Azo iudex qui dicitur Ciceranus consul Mediolanensis et cum eo Gilbertus qui dicitur Pavarus similiter consul de | discordia que erat inter domnum Guifredum presbiterum ac prepositum ecclesie seu canonice Sancti Laurentii ex parte ipsius canonice et ex altera parte Petrum qui dicitur Pavarus. Lis enim talis erat. Dicebat ipse prepositus |[quod][sesta pars] illius molendini reiacentis in territorio de Florano eddifficati in fluvio Olonne et quod ipse Petrus Pavarus tenet et adquisivit a quondam Petro Blanco de loco Corliasco erat suprascripte ecclesie et canonice Sancti Laurentii per iudicatum quod quondam Petrus, qui fuit fratris filius iamdicti Petri Blanci, fecerat suprascripte ecclesie de tercia parte omnium bonorum suorum, exeptis de illis rebus quas habebat in loco Badelli, et predicti molendini |[medietas fuit] ipsius Petri qui terciam partem iudicavit, ut supra dictum est, suprascripte ecclesie et alia medietas fuit suprascripti Petri Blanci patrui sui. Ipse vero Petrus Pavarus iamdictum iudicatum ita factum a quondam Petro |[qui fuit fratris fi]lius Petri Blanci auctoris sui non diffitebatur, set ipsum Petrum qui suprascripte ecclesie fecit iamdictum iudicatum aliquam partem in predicto molendino habuisse penitus negabat. Ad hec ipse prepositus sic |[respondebat], dicens quod ipsius molendini ab canonicis iamdicte ecclesie diu detenta possessio hostendit quod ad ipsum Petrum qui fecit predictum iudicatum eiusdem molendini pertinebat portio, quia nisi Petrus ille qui | iudicatum fecit in ipso molendino partem habuisset, possessio eiusdem molendini, consentiente suprascripto Petro Blanco patruo suo (a), ad ipsam ecclesiam non pervenisset, et ad probandum quod ecclesia ipsius molendini | possessionem, presente iamdicto Petro, habuisset, iamdictus prepositus duos induxit testes, videlicet Petrum et Iohannem germanos qui dicuntur Russi, qui dixerunt quod ipsi ambo tenuerunt predictum molendinum quod reia|cet in territorio de loco Floirano (b), de quo est discordia inter Petrum Pavarum et prepositum de Sancto Laurentio, per annos quatuor ad fictum reddendum omni anno predicto Petro Blanco et canonicis de Sancto Laurentio mo|dios undecim, et de ipso ficto dabant ipsi Petro quinque partes, sestam vero partem dabant canonicis suprascripte ecclesie, et hoc fuit plus de annis viginti et minus de triginta.
His ita auditis, iudicavit ipse Azo si testes iurarent | sicut testificati fuerant et prenominatus prepositus per suum advocatum iuraret quod ipse Petrus qui prefatum iudicatum fecit in ipso molendino partem habebat, ut de cetero predicta ecclesia et canonica in predicto molendino sestam par|tem habeat et ipsum Petrum Pavarum ad ipsam sestam partem ipsius molendini ipsi preposito restituendam condemnavit, salvo si quod ius habet ipse Petrus pro expensis in extruendo ipso molendino factis, ut prefatus prepositus ad id re|sarciendum pro portione teneatur. Predicto preposito et testibus, ut supra dictum est, iurare paratis, ipse Petrus omnibus sacramenta remisit. Et sic finita est causa.
Anno dominice incarnationis millesimo centesimo quadragesimo nono (1), ipso die, | indictione terciadecima.
|
Interfuerunt Gregorius et Guilielmus germani qui dicuntur Cagainarca, Ugocionus Frixio, Petrus Pitetus; de servitoribus Otto Stopinus.
(SM) Ego iudex et missus domni secundi Chunradi regis hanc sententiam dedi et subscripsi.
(SM) Ego Stephanardus iudex et missus domni tertii Lotharii imperatoris subscripsi.
(SM) Ego Guertius iudex ac missus domini secundi Chunradi regis subscripsi.
(SM) Ego Anselmus iudex hanc sententiam scripsi.
(a) suo nell'interlinea.
(b) Così A.
(1) Cf. le osservazioni introduttive.
Edizione a cura di
Maria Franca Baroni
Codifica a cura di
Valeria Leoni