Lombardia Beni Culturali
184

Carta venditionis

1159 febbraio 20, Zelo.

Pietro del fu Pietro Tedoldi, insieme a Grana sua moglie, nonché Tedoldo suo germano, tutti di Zelo, di legge longobarda, dichiarano di aver ricevuto da Ariprando, monaco del monastero di Morimondo, quarantadue soldi e due denari milanesi d'argento quale prezzo della vendita di quattro appezzamenti di selva, nel territorio di Gudo: il primo, sito in luogo detto a via de Molendino, di tre pertiche e quindici tavole; il secondo, il terzo e il quarto nelle vicinanze, rispettivamente di sette tavole e tre piedi e mezzo, otto tavole e due piedi, diciotto tavole e due piedi. Essi, inoltre, dànno guadia nei confronti di Ariprando che difenderanno i beni venduti, e pongono come fideiussori Giovanni Barozus di Ozzero, Flacco Spada e Guilizzone del fu Riginia Faseolos di Milano. Il notaio Gusberto, infine, dichiara di aver preso visione della carta consulti di Grana, il cui faderfio di quaranta soldi è garantito su tre appezzamenti di terra e due di vigna siti nel territorio di Zelo, in località dette a Pradi, a ra Batuda, in Gari.

Originale, ASMi, AD, pergg., cart. 687 [A]. Copia semplice incompleta, BONOMI, Morimundensis, pp. 429-32, n. 141 [B]. Regesto, Catalogo, IV, fasc. 73. Nel verso di A, di mano del notaio: Car(ta) de monasterio de Murimundo de petiis .IIII. de silva, cui segue, di mano coeva, quam fecer(unt) (feccer(unt), con la prima c nel sopralineo; -ce- corr. da altre lettere, come pare) Petrus (-us ripassato da mano posteriore) et Tedoldus (Td(e)oldus), germani (-r- nel sopralineo), et Grana, iugalis s(upra)s(crip)ti Petri; di mano X: Petr[us] et Tedold[us]; silvis | in via de Molino, in Gudi; sigla G (sec. XIII); altre annotazioni di epoca moderna, tra cui segnatura Bonomi: 141. MCLIX. Vendita.

Cf. OCCHIPINTI, Il monastero, p. 539 (nota 38).

La pergamena, in discreto stato di conservazione, presenta una trascurabile usura e alcune lacerazioni in corrispondenza delle antiche piegature. Tracce di rigatura a piombo. Intorno al contenuto cf. doc. n. 53.

(SN) Anno dominice incar(nationis) milleximo centesimo quinquagesimo nono, decimo kal(endas) marcii, indic(tione) septima. Constat nos Petrum et Tedoldum germani, filii quondam Petri Tedoldi, de loco Azelo, et Granam, iugal(em) s(upra)s(crip)ti Petri, qui profesi sumus omnes ex nacione nostra lege | viv(er)e Longobardorum, michi (a) que (b) supra Grane consentiente s(upra)s(crip)to Petro viro et mundoaldo meo, et per interrogationem (c) propinquorum parentum meorum quorum nomina subter l(eguntur), a quibus interrogata et inquisita sum si ab ipso iugali et mundoaldo meo vel ab alio homine | ullam paterer violentiam an non, in quorum presentia et testium certam facio profesionem et manifestacionem eo quod ab ipso iugali et mundoaldo (d) meo nec ab alio homine ullam patior violentiam, nisi mea bona et spontanea volu(n)tate hanc car(tam) vendicionis (e) fac(er)e visa (f) sum, acce|pise (g) sicuti et in presentia testium manifesti sumus nos iugales quod accepimus insimul a te domino Ariprando monacho, ad partem et ad utilitatem monasterii de Murimundo, argen(ti) den(ariorum) bon(orum) Mediol(anensium) sol(idos) quadraginta et duos et denarios duos, finito precio, | sicut inter nos convenit, pro petiis quatuor de silva, iuris nostri, quas habere visi sumus in territorio de loco Gudi Antibiaco. Prima petia iacet ad locum ubi d(icitu)r a via de Molendino (h); coheret ei: a mane Otonis Sacus, a meridie item Otonis Sacus et Strimidi, a ser(o) Arialdi de Ca(m)panova, a monte | Petracii (i), et est per mensuram iustam pertic(e) tres et tab(ule) quindecim. Secunda est ibi prope, simul se tenente; est ei (j): a mane Otonis Sacus, a meridie et a ser(o) Moremundi, et est per mensuram iustam tab(ule) septem et pedes tres et dimidium. Tertia petia est ibi prope, item insimul tenente; est ei: a mane Petracii, a meridie | de s(upra)s(crip)ta silva, a ser(o) Strimidi, a monte via, et est tab(ule) octo (k) et pedes duos. Quarta est ibi prope; coheret ei: a mane Strimidi, a meridie Otonis Sacus, a ser(o) Burri, a monte via, et est tab(ule) decem et octo et pedes duos, vel si a(m)plius fuerint infla (l) s(upra)s(crip)tas coherentias in presenti maneant | vendicione, inintegrum; quas autem petias de silva superius dictas, cum superioribus (m) et inferioribus (n) seu cum (o) finibus et accesionibus suis, inintegrum, ab hac die tibi qui supra domino Ariprando, ad partem predicti monasterii, per hanc car(tam) et pro s(upra)s(crip)to precio vendimus, tradimus, emancipamus (p) ut facias exinde a presenti die | tu et oficiales predicti monasterii et cui dederitis (q), iuris proprietarii nomine, ad partem predicti monasterii, quiquid volueritis, sine omni nostra ac heredum nostrorum contradic(tione). Quidem et spondemus atque promittimus nos qui supra venditores, una cum nostris heredibus, tibi qui supra domino | Ariprando tuisque succesoribus, ad partem s(upra)s(crip)ti monasterii, s(upra)s(crip)tam vendicionem (r), ut supra l(egitur), inintegrum, ab omni homine defendere (s) et guarentare; quod si defendere (t) non potuerimus, aut si contra hanc car(tam) vendicionis per quodvis ingenium ag(er)e aut causari presu(m)pserimus, tunc in duplum s(upra)s(crip)tam | vendicionem vobis restaurare (u) promittimus, vel sicut pro t(em)pore fuerit aut (v) valuerit (w) sub extimacione bonorum hominum in consimili loco. Quia sic inter nos convenit. Actum s(upra)s(crip)to loco Azelo.
Sign(a) + + man(uum) predictorum Petri et Tedoldi, germani, et Grane, iugal(is) s(upra)s(crip)ti Petri, qui hanc car(tam) vendicionis ut supra fieri rogaver(unt); et ipse Petrus eidem coniugi sue consensit ut supra.
Sign(a) + + man(uum) Iohannis Sartoris et Obizonis Mazonis, parentes predicte Grane, qui eam interrogaver(unt) et ad confirmandum (x) manus posuer(unt) ut supra.
Sign(a) + + man(uum) Azeli Stevanonis et Iohannis Cabalerii et Uberti Gandulfi testium.
Ibique, quorum presentibus ipsis testibus, deder(unt) guadiam ipsi venditores quod si (y) aliqua intentio vel discordia aparuerit (z), defendere et guarentare (aa) habent ipsi et eorum heredes eidem domino | Ariprando suisque succesoribus, ad partem predicti monasterii, s(upra)s(crip)tam vendicionem, ut supra l(egitur), ab omni homine iure et ratione sicut venditor e(m)ptori; et posuer(unt) exinde fideiiusores Iohannem Barozum, de s(upra)s(crip)to loco, et Flacum Spada et Guilicionem, filium quondam Riginia Faseolos, de civitate | Mediol(ani), qui obligaver(unt) pi(n)gnora sua usque in pena (bb) dupli s(upra)s(crip)ti precii.
(SN) Ego Gusbertus notarius hanc car(tam) tradidi et scripsi, et vidi atque legi car(tam) consulti (1) predicte Grane, et habet bonum consultum de sol(idis) .XL., qui sunt de faderfio suo, in petiis tribus de terra et in duabus petiis vinee, que iacent in territorio (cc) de s(upra)s(crip)to loco Azelo. Prima petia d(icitu)r | a Pradi; est ei: a mane (dd) et a meridie Ugonis de Citelis, a ser(o) Alberti Blancada. Secunda d(icitu)r a ra Batuda; est ei: a mane de Menclocis, a meridie Sancti Petri [C]elorii (ee). Tertia d(icitu)r item (ff) a ra Batuda: a mane et a ser(o) (gg) Ugonis de Citelis, a meridie (hh) Sancti Stefani. Prima vinea d(icitu)r item a ra Batuda: a mane Machesii Caveda, | a meridie Obizonis Me(n)no, a ser(o) via. Secunda vinea d(icitu)r in Gari: a mane Pagani Burri, a meridie et a ser(o) Ugonis de Citelis.


(a) Su m- segno abbr. per us
(b) A q(ui)
(c) La seconda r corr. da o
(d) A mu(n)daldo
(e) A vedic(ionis)
(f) A om. visa
(g) Su -e- segno abbr. cassato, come pare.
(h) Su -i- segno abbr. cassato, come pare.
(i) A P(er)t(r)acii, con aggiunta di e nel sopralineo.
(j) e(st) ei nell'interlineo
(k) A ooto, con aggiunta di c nel sopralineo in corrispondenza della seconda o
(l) Così A.
(m) -b- corr. da altra lettera.
(n) -ri- nel sopralineo.
(o) A cu
(p) Su e- segno abbr. (tratto ondulato) superfluo.
(q) A d(e)d(e)itis
(r) A vedic(ionem)
(s) A d(e)fed(er)e
(t) A fed(er)e
(u) A restaure
(v) -u- nel sopralineo.
(w) -l- corr. da s
(x) A co(n)firmadu(m)
(y) -i corr. da a
(z) Segue q(uo)d iterato.
(aa) A guaretare
(bb) Su -e- segno abbr. (tratto ondulato) superfluo.
(cc) A t(er)ritoro
(dd) A ma senza segno abbr.
(ee) [C]- nel sopralineo, come pare.
(ff) A ite
(gg) et (nota tironiana) a ser(o) nel sopralineo.
(hh) A mr senza segno abbr.

(1) Non si è reperita.

Edizione a cura di Michele Ansani
Codifica a cura di Michele Ansani

Informazioni sul sito | Contatti