Lombardia Beni Culturali
12

Cartula venditionis

1104 gennaio, Bergamo.

Buonvicino del fu Gualperto, di Grumello, e sua madre Politia, ambedue di legge longobarda, dichiarano di aver ricevuto da Giovanni di Omodeo, di Bergamo, in persona del di lui messo Landolfo Camerario, quattro lire e otto soldi di denari d'argento quale prezzo della vendita di trentuno appezzamenti di terreno di loro proprietà siti in Grumello. Viene specificato che il canone riscosso su detti terreni è costituito da un moggio di frumento, da uno di segale, da uno di panico e da uno di miglio, secondo il sestario corrente al momento in città. Si stabilisce altresì che i detti Buonvicino e Politia dovranno vendere al su nominato Landolfo, per dodici denari meno che ad ogni altro potenziale acquirente, qualsiasi altra terra che essi posseggano.

Originale, BCBg, Collezione di pergamene, perg. 540 (A). Nel verso, di mano del notaio rogatario: 'Ca(rtu)la fec(it) Bonusvicinus de Gromole', cui segue, di mano del sec. XIII in.: 'pro <aggiunto nel sopralineo> lib(ras) .IIII. et sol(idos) .VIII. Landulfi'. Segnatura settecentesca: '1104'. Regesto: MENANT, Une vie ordinaire, p. 143 doc. n. 3.

Pergamena di ampio formato in buono stato di conservazione, fatta eccezione per alcune macchie di umidità e lievi scurimenti che interessano la scrittura soprattutto lungo la parte superiore dei margini laterali.

(SN) In Cristi nomine. Anno ab incarn[at]ione domini nostri Iesu Christi mill(esimo) centesimo quarto, mense ianuarii, ind[itione]| duodecima. Constat nos Bo[numv]icinum, filium condam Gualperti, de loco Gromole, et Politiam, matrem et [filium], | qui professi sumus lege vivere Longobardorum, m(ih)i qui supra Politie consentiente eodem filio meo, accepisse sicuti et in [presen]|tia testium manifesti sumus quod accepimus a te Ioh(ann)e Ho(mn)isdei filio, de civitate Pergamo, per missum tuum Landulfum [Ca]|merarium, argenti denarios bonos libras quattuor et sol(idos) octo, finito pretio, sicut inter nos convenimus, pro pe|tiis triginta et una de terra iuris nostri quas habere visi sumus in s(upra)s(crip)to loco et fundo Gromole. Prima petia (a)| est sedimen cum casa et curte seu vinea simul tenente in ipso vico, cui coheret: a mane Iohannis, a meridie et sera |Sancti Alexandri, a montibus Vitalis, et est per mensuram tabule quadraginta, et amplius si fuerit. Secunda petia campiva dicitur | Campus Sancte Marie: a mane Vitalis, a meridie Sancti Alexandri, a sera via, a montibus Odeverti. Tertia petia dicitur a la Vitem de Mur|gula, que est campiva: a mane Murgula, a meridie Sancti Vincentii, a sera et montibus Guilielmi. Quarta dicitur Campus Rize: | a mane Murgula, ab aliis partibus Iohannis Bonizonis. Quinta dicitur Longoria (b) Sancte Marie: a mane (c) de filiis presbite|ri Domici, a meridie Dominici, a sera via, a montibus Santi Vincentii. Sesta dicitur in Morize: a mane via, a meridie Arnulfi, a sera | Vitalis, a montibus Guilielmi. Septima ibi: a mane Sancti Alexandri, a meridie Guilielmi, a sera Iohannis, a montibus Sancti Vincentii et | Alexandri. Octava ibi: a mane Arnulfi, a meridie Urlandi, a montibus Vitalis. Nona petia ibi: a mane et meridie Arnulfi, |[a] sera Iohannis, a montibus Urlandi. Decima ibi: a mane Vitalis, a meridie via, a sera Iohannis, a montibus Guilielmi. Undecima (d)| ibi: a mane Sancte Marie, a meridie Iohannis, a sera Murgula, a montibus Vitalis. Duodecima ibi (e): a mane Arnulfi, a meridie Iohannis, | a sera Vitalis, a montibus Urlandi. Tertiadecima ibi: a mane Arnulfi, a sera Iohannis, a montibus via, et sunt iste duo|decim (f) petie per mensuram pertice decem et novem et tabul(as) quinque et amplius. Quartadecima casteneta dicitur Silva, | cum arboribus tribus supra. Quintadecima dicitur Puzo, cum arbore una castanee supra. Sestadecima dicitur Castane|ole Lanfranci, duabus arboribus castanei supra. Septimadecima dicitur ad Sanctum Bartholomeum, una arbore supra. | Octavadecima dicitur Castaneole Ursonis, una arbore supra. Nonadecima dicitur Murgula, arboribus duabus | cereis et robore una supra. Vigesima dicitur in Brolio, roboribus duabus et cerro uno supra. Vigesima prima (g)| dicitur ad Pratellum, duabus roboris arboribus supra. Vigesima secunda dicitur ad Pontem, una robore supra. Vigesima tertia dicitur | ad Portam, duabus roboris arboribus supra. Vigesima quarta dicitur in Campo (h), duabus castaneis et robore una | supra. Vigesima quinta dicitur Castanee Grandevere, castanea una supra. Vigesima sesta dicitur Campus (i) Marti|nitti, una robore supra. Vigesima septima dicitur in Casteneto, una castanea supra. Vigesima octava | dicitur Murezo, tribus castaneis supra. Vigesima nona ibi, castanea una supra. Trigesima ibi, arbore | una supra. Trigesima prima ibi, arbore una supra in integrum. Que autem s(upra)s(crip)te petie terre sicut supra l(egitur), cum supe|rioribus et inferioribus, seu cum finibus et accessionibus suis in integrum a presenti die in tua qui supra Iohannis et cui tu | dederis tuique heredes persistant potestate, iure proprietario nomine, habendum et fatiendum exinde quicquid volu|eritis, sine omni nostra et heredum nostrorum contraditione. Quidem spondimus atque promittimus nos qui supra Bonusvicinus et | Politia, una cum nostris heredibus, tibi qui supra Iohanni et cui tu dederis tuique heredes s(upra)s(crip)tam venditionem omni tempore ab | omni contradicente homine defensare; et si defendere non potuerimus aut si contra hanc cartulam agere quesierimus, tunc | s(upra)s(crip)tam venditionem vobis in duplum restituamus in eisdem vel in consimilibus locis. Quia sic inter nos convenimus. Ac|tum s(upra)s(crip)tam civitate (j). Signum (k) ## manus s(upra)s(crip)ti Bonivicini et Politie (l) qui hanc cartulam rogaverunt fieri. Signum ### manuum Alberti et Petri atque Arnulfi testium. (SN) Arnaldus notarius scripsi post traditam complevi et dedi. Fictum s(upra)s(crip)te terre solvit | per modium unum frumenti et unum sicalis, et tertium modium unum panici, et qua|rtum modium unum milii ad sestarium civitatis qui nunc currit; et si alia terra, tam de di|viso quamque comuni quam ipsi filius et mater habent ad dandum venerit, tunc dari | debet eidem Landulfo pro denariis duodecim minus quam ab alio haberi possit.


(a) -a nell'interlineo per mancanza di spazio in fine rigo.
(b) Segue a m(an)e erroneamente anticipato e depennato.
(c) -e corr. su r.
(d) -a nell'interlineo per mancanza di spazio in fine rigo.
(e) ibi nell'interlineo.
(f) Così A.
(g) -a nell'interlineo per mancanza di spazio in fine rigo.
(h) Su -p- segno abbreviativo di significato non perspicuo.
(i) Segue cast erroneamente anticipato e depennato.
(j) -tum - civitate nel rigo sottostante, presso il margine destro.
(k) Sig- è reso con un grafismo, qui e nel caso seguente.
(l) -e corr. da a.

Edizione a cura di Gianmarco De Angelis
Codifica a cura di Gianmarco De Angelis

Informazioni sul sito | Contatti