Lombardia Beni Culturali
65

Carta offertionis

1028 luglio 20, Brescia.

Giovanni e Martino suo figlio, de loco Pratello, vico Plano, di legge romana, donano al monastero di <San> Salvatore e S. Giulia di Brescia tutti i beni di loro proprietà, per un'estensione complessiva di uno iugero, con relativi diritti giurisdizionali, siti in Pian Camuno.

Originale, ASMi, MD, cart. 14, n. 175 [A]. Notitia, nel verso di A [N]. Copia ottocentesca con A. Regesto Astezati, pp. 69, 656, 693 (alla data 1028 luglio 21). Regesto Osio, p. 58. Altri regesti ottocenteschi, camicie cartacee di A. Il dettato della notitia è il seguente: Nos Ioh(anne)s et Martino pater et filio de loco Pra|dello, vico Plano, qui visit legem Romana, ofertores | et donatores a parte monasterio D(omi)ni Salvatori | et Sancte Iulie, omnibus casis et rebus. | T(estes) Romani Erizo, Gariardo (la seconda r nel sopralineo), Grimaldo, Grimezo, Alberico, Rozo; di mano del sec. XII: In Pratelo (-r- corr. da a, anticipazione erronea) Plano; di mano del sec. XII-XIII: Carta de loco Pratello, vico Plano; di altra mano forse del sec. XIII: [[...] P]rethell(o) (non è possibile determinare con esattezza l'estensione della lacuna a motivo di una macchia; lettura e scioglimento dubbi); annotazioni di epoca moderna, tra cui segnatura Astezati: B fil. 2 n. 7.

Trascrizione parziale: ODORICI, Storie Bresciane, V, n. XXXIX, p. 46.
Regesto: Repertorio di fonti, n. 22, p. 23.
Cf. MENANT, Campagnes, p. 316 (nota 29).

La pergamena, in buono stato di conservazione, presenta leggere macchie di umidità nella metà superiore, trascurabili rosicature lungo le antiche piegature nonchè alcune abrasioni accidentali. Foro di filza al centro.

(SN) In Christi nomine (a). Cunradus gr(ati)a Dei imperator agustus (1), anno impe|ri eius secundo, duodecimo kalendes agustus, inditjone undecima. | Monesterio D(omi)ni Salvatori et Sancte Iulie q(ui) est fundatum infra | civitate Brisia, ubi nunc dom(n)a Rolenda venerabilis abbatipsa pre|ordinata esse videntur (b), nos Ioh(anne)s et Martino pater et filio, de loco Pratello, | vico Plano, quod professi summus legem vivere Romana, ofertores et donatores ipso | monesterio p(resens) p(resentibus) dissimus: 'quisquis in sanctis ac in venerabilibus locis ex (c) suis contul|lerit rebus, iusta auctoribus vocem, in oc seculo centuplum accipiad; insuper, quod meli|us est, vita posidebit eterna' (2). Ideoque nos qui supra pater et filio donamus et obferimus | in predicto monesterio D(omi)ni Salvatori (d) et Sancte Iulie oc sunt omnibus casis et rebus iuris | nostris qui supra pater et filio q(ui) sunt constitutes in vico Pradello Plano vel ibi circum|circa, que sunt casis et omnibus rebus illis supertotum per mensur(a) iusta iugio uno; et si (e) a(m)pli|us de ia(m)dictis nostris rebus in ia(m)dicto loco vel ibi circumcirca plux inventum fuerit qua(m)| ut supra mensura l(egitur), in potestatem de predicto monesterio persistat potestatem proprieta|rio iuri. Que autem s(upra)s(crip)tis casis et rebus in iam nominato loco iuris nostris qui supra pater | et filio superius dictis, una cum accessionibus et ingresoras earum seo cum superioribus et in|ferioribus earum (f) rerum qual(iter) supra mensura l(egitur), inintegrum, ab ac die in eodem monesteri|o D(omi)ni Salvatori et Sancte Iulie donamus et auferimus et per presente carta obfersi|onis ibidem abendum confirmamus, faciendum exinde pars ipsius monesterio a pre|senti die, proprietario nomine, quiquit voluerint, sine omni nostra qui supra pater et filio | et heredibus nostris contraditjone, pro anime nostre marcedem. Quidem et spondimus adque | promittimus nos qui supra pater et filio una cum nostris heredibus eadem casis et rebus qual(iter)| supra l(egitur), quas ibidem offerre (g) videor pars ipso monesterio D(omi)ni Salvatori et Sancte | Iulie, ab omni ominem defensare; quit si defendere non potuerimus aut si ea|dem casis et rebus exinde per covis ingenium subtragere quesierimus, tunc in du|plum eadem casis et rebus a parte ips(ius) monesterii restituamus sicut pro te(m)pore fu|erit melioratis aut valuerit sub estimatjone in consimilis locis; et nec nobis | qui supra pater et filio licead ullo te(m)pore nolle quod voluimus, set quod ad nobis semel factum | vel conscriptum est sub iusiurandum inviolabiliter conservare promittimus incon|vulsa cum stipulatjone subnisxa. Anc enim cartam obfersionis me paina Manipertus | notarius et iudex tradidit et scribere rogavi in qua subter confirmans testibus | que obtulit roborandam. Acto in s(upra)s(crip)to (h) monesterio. Fel(iciter).
Signum ++ manibus s(upra)s(crip)torum Ioh(ann)i et Martini, pater et filio, qui anc (i) cartam obfersionis fieri | rogaverunt ut supra.
Signum +++ manibus Erizoni et Gariardi seo Rozoni testes legem Romana | viventes.
Signum ++ manibus Grimaldi et Grimezoni, pater et filio, testis.
(SN) Ego qui supra Manipertus notarius et iudex scriptor uius carte ob|fersionis postradita conplevi et dedit.


(a) A nom senza segno abbr.
(b) Così A.
(c) A et.
(d) A Savatori.
(e) s- corr. da asta discendente di lettera principiata, forse p.
(f) Su -a- tratto di penna di non perspicuo significato.
(g) A offerrere.
(h) -o corr. da altra lettera, come pare.
(i) Nell'interlineo, in corrispondenza di -c, segno abbr. (tratto orizzontale) superfluo.

(1) Corrado II.
(2) Cf. Mt. 19, 29.

Edizione a cura di Irene Rapisarda, Gianmarco Cossandi
Codifica a cura di Gianmarco Cossandi

Informazioni sul sito | Contatti