Lombardia Beni Culturali
105

Cartula venditionis

1122 aprile.

Uberto figlio della defunta Vivelda, sua moglie Susanna, Roberto del fu Ardicione con la moglie Citangaia e la madre Berta, tutti di legge romana, dichiarano di aver ricevuto da Giovanni, prete e officiale della chiesa di S. Daniele, quattro lire di denari milanesi d'argento quale prezzo della vendita di un appezzamento di terra circondato da mura, di loro proprietà, sito <a Brescia> in loco Castello.

Originale, ABLBs, Pergamene di S. Giulia, mazzo 1, n. 9 [A]. Regesto Astezati, pp. 208, 297. Nel verso, di mano del sec. XII: Car(ta) de emptione; segnatura Astezati: C fil. 2 n. 17.

Trascrizione: GUERRINI, Regesti e documenti inediti, n. VI, p. 176.
Regesti: GUERRINI, Regesti e documenti inediti, n. 9, p. 142; ZILIOLI FADEN, Le pergamene, n. 9, p. 7.
Cf. BECHER, Das königliche, p. 320 (nota 113), 322 (nota 130); BROGIOLO, Brescia altomedievale, p. 104 (nota 43); ANDENNA, Il monastero e l'evoluzione urbanistica, pp. 94, 115 (nota 7); LUDWIG, Zur Chronologie, p. 121 (nota 408); ARCHETTI, Per la storia, p. 29 (nota 136).

Edizione da microfilm.
L'indizione quindicesima risulta in concordanza con il millesimo soltanto ipotizzando il ricorso, da parte del rogatario Obertus iudex, allo stile dell'incarnazione pisana e dell'indizione settembrina, costringendo ad anticipare la datazione al 1122 (cf. anche Le carte della canonica di S. Pietro in Oliveto, doc. 13).

(SN) In nomine domini Dei eterni. Anno ab incarnac(ione) domini nostri Iesu Christi millesimo | centesimo vigesimo tercio, mense aprilis, indic(ione) quinta decima. Constat nos | Ubertum filium quondam Vivelde, et Sosanam iugale(m), seu Robertum filium q(uon)dam Ardecioni (a) et | Cita(m)gaiam (b) iugale(m), et Bertam mat(rem) illius, ipsi namque iugalibus nostris nobis consentientibus | et subter confirmantibus (c), qui professi sumus (d) nos leg(e) vivere Romana, accepisemus nos | iugales communiter sicuti et in presentia testium manifesti sumus qui accepimus a (e) te (f) | Ioh(an)ne, presbitero officiali ecclesię Sancti Danielis, arrigentum denarios bonos Mediolannenses | libras quaptuor, finito precio, sicut inter nos convenit, pro pecia una de terra, iuris nostri, quam | habere visi sumus loco Castello, una cum [muris a quibus est circum]data (g); coheret ei: a mane res Sancte Iu|lie, a meridie res Sancte Marie, a ser(a) predicti iugales, a monte via, et cum quanto invenitur infra as | coherencias; [quam autem] s(upra)s(crip)tam peciam de terra una cum ia(m)dictis (h) muris iuris nostri superius (i) dictam, una | cum acc[esione] seu cum superio[re] et inferiore suo qual(iter) sup(ra) l(egitur), inintegrum, ab ac die tibi q(ui) s(upra) Ioh(an)|ni presbitero pro s(upra)s(crip)to precio vendimus, tradimus, et [confe]rimus, nulli alii venditam, donatam, alie|natam, obnoxiatam vel traditam nisi tibi, et facias exinde a presenti die (j) tu et fratrex tui | qui nunc et pro te(m)pore fuerint ad eorum usum et su(m)tum quiquid voluerint, sine (k) nostra contradic(ione) et | nostrorum heredum. Quidem espondimus atque promittimus nos q(ui) s(upra) iugales et Berta, una cum nostris heredibus, vobis | q(ui) s(upra) fratribus vestrisque (l) successoribus aut cui vos dederitis s(upra)s(crip)tam vendic(ionem) qual(iter) sup(ra) l(egitur), inintegrum, | ab omni homine defensare; quod si defendere non potuerimus, aut si vobis exinde aliquid per quodvix ingeni|um subtrahere (m) quesierimus, tunc in duplum eadem vendic(ione), ut sup(ra) l(egitur), vobis restituamus sicut pro te(m)pore | fuerit meliorata aut valuerit sub exstimac(ione) in consimili loco, nec nobis liceat ullo | te(m)pore nolle quod volumus, set quod a nobis semel factum vel conscriptum (n) est inviol(abiliter) conserva|re promittimus stipulac(ione) subnixa. Signa manuum s(upra)s(crip)torum iugalium qui ac cartula venditjonis | scribere rogaverunt et qui isdem coniugibus suis consenserunt ut supra. Signa manuum | +++ Alberti et Girardi seu Arriprandi testes lege Romana viventes.
Signa manuum ++ Aubizonis et Millonis testes.
(SN) Ego Obertus iudex rogatus scripsi, post traditam co(m)pl(evi).


(a) -o- corr. da altra lettera, come pare.
(b) Lettura dubbia.
(c) A confirmatib(us).
(d) A professumus.
(e) a corr. da altra lettera.
(f) t- corr. da altra lettera.
(g) Restauro probabile.
(h) Segue una lettera (forse c) non cassata.
(i) La seconda u corr. su altra lettera, come pare.
(j) Interseca la e un tratto di penna di non perspicuo significato.
(k) A sene.
(l) A vestriisque.
(m) A subtra.
(n) A conscriiptum.

Edizione a cura di Gianmarco Cossandi
Codifica a cura di Gianmarco Cossandi

Informazioni sul sito | Contatti