Lombardia Beni Culturali
194

Breve investiture

1169 gennaio 15, Brescia.

Richelda, badessa del monastero di S. Giulia, insieme a Martino prete e a Mancafassia, che agiscono a nome dei confratelli officiali della chiesa di S. Daniele, investono in enfiteusi perpetua Lanfranco Cuzola e Guiberto, fratelli, e Otto Lipa, che agisce a nome della moglie Bresciana, cugina dei due fratelli, di un appezzamento di terra con una casa diroccata, muri e un cortile, sito in Castellum, al fitto annuo di dodici denari di vecchia moneta milanese o imperiali, da versare a s. Faustino oppure all'ottava, ricevendo per l'investitura quattro soldi di denari.

Originale, ASMi, AD, pegg., cart. 83 (fasc. 40a) [A]. Regesto Astezati, pp. 208, 298. Altro regesto, Catalogo, III, fasc. 61. Nel verso, di mano del notaio: Carta in Lanfrancum Cuzolam et Vuibertum fratres de una domo dirupta qui est in castelli Brixie; di mano del sec. XV-XVI: In castro Brixie; segnatura Astezati: B fil. 2 n. 24.

Cf. ANDENNA, Il monastero e l'evoluzione urbanistica, p. 94

La pergamena, in discreto stato di conservazione, è ricavata da una parte marginale della pelle dell'animale. Si osservano alcune abrasioni e, qua e là, diverse macchie. Tracce di rigatura a secco. I forellini di cucitura, visibili nel margine inferiore, denunziano la congiunzione di questa a un'altra pergamena.
Circa il contenuto, cf. nota introduttiva al doc. n. 115.

In Christi nomine. Die mercurii qui est .XV. intrante mense ienuarii. In civitate Brixia, infra clastrum monasterii Sancte Iulie. | In presentia horum hominum quorum nomina subter leguntur, per lignum quod in suis tenebant manibus do(m)na Richildis, | Dei gr(ati)a eiusdem monasterii abbatissa, et presbiter Martinus et Mancafassia vice ceterorum suorum fratrum officialium ecclesie Sancti | Danielis, investiverunt Lanfrancum Cuzolam et Vuibertum fratres et Brixianam eorum consobrinam, per Ottonem Lipam maritum et missum | suum et ipsum per eam, nominatim de una pecia de terra in parte cum curte et casa dirupta et muris super habentibus quam iacet in Castellum, cui coheret: a mane terra eiusdem monasterii et in parte ingressus iuxta superiorem viam, a monte via, a meridie res Sancte | Marie, a ser(a) similiter res Sancte Iulie. Eo vero modo fec(er)e hanc investituram e(m)psiteosis nomine ut ipsi e(m)phiteoticarii, | videlicet Lanfrancus et Vuibertus et Brixiana et sui heredes et cui ipsi dederint, preter servum vel alteram ecclesiam seu potencio|res, sine fraude i(n)perpetuum habere et tenere eam debent, et persolvere exinde debent omni anno in sancto Faustino vel in octava | sequente den(arios) duodecim veteris Mediolanensis monete vel i(m)perialium, et sic i(n)perpetuum habere et tenere debent. Et convenerunt | quod si eam [ven]dere voluerint totam vel partem, app[e]llare debent ipsam abbatissam vel eas succedentes et predictos dominos | vel s[uo]s successores et dare eis ad duodecim den(arios) ad minus quam alteri homini, si emere voluerint; si vero eam co(m)perare noluerint, | vendant eam, salvo ficto, et suo pari sine fraude et ita ut domina et ipsi domini habeant den(arios) duodecim inde | et confirmare debent alterum brevem; si inter se dare voluerint, liceat eis hoc facere absque appellacione; dato | vel consignato s(upra)s(crip)to ficto perpetualiter omni anno predictis officialibus Sancti Danielis vel (a) suo misso sine fraude, nulla | alia superi(n)posita esse nec fieri debet inter eos. Penam vero inter se posuerunt ut quisquis eorum vel suorum heredum (b) vel | succedencium omnia ut dictum est non attenderint, tunc co(m)ponat pars parti fid(em) servanti ia(m)dictum fictum in | duplum, et post prestitam rato manente pacto; et tenere debent terram sic(ut) sui antecessores soliti erant tenere et per confi|nes et sic(ut) designaverunt nunc. Ob hanc causam accepit (c) ipsa domina (d) et ipsi domini quatuor solidos den(ariorum). Et convenerunt | ipsi domini ipsam terram suo dispendio defendere; si defendere eam non potuerint et racione convicti fuerint, quod reddent eis et | resarcient expensas factas in ipsa terra laudamento duorum bonorum hominum hinc inde factas et predictos | quatuor s(olidos). Actum est hoc anno Domini M(illesim)o centesimo sexagesimo nono, indic(ione) secunda. Interfuerunt Lanfrancus | Cacapavar, Petrus Pirlatus, Ioh(anne)s Maureni et | Ioh(anne)s de Enozia testes. Duo brevia scripta sunt.
(SN) Ego Guido qui et Bracius notarius i(m)peratoris scripsi.


(a) v(e)l nell'interlineo.
(b) Segue o(mn)ia erroneamente anticipato e cassato mediante sottolineatura.
(c) Nell'interlineo, in corrispondenza di -i-, segno abbr. (tratto ondulato verticale) depennato.
(d) -a corr. da i.

Edizione a cura di Irene Rapisarda, Gianmarco Cossandi
Codifica a cura di Gianmarco Cossandi

Informazioni sul sito | Contatti