Lombardia Beni Culturali
10

Cartula donationis

1095 giugno 1, -.

Anselmo conte di Sospiro, figlio del defunto conte Uberto, di legge salica dona alla figlia Gisla la metà del castrum di Pescarolo, fortificato e dotato di cappella, e tutto ciò che ad esso pertiene per la misura complessiva di circa duecento iugeri.

Originale, ASMi, Museo Diplomatico, cart. 23, n. 721bis.
Sul verso annotazione probabilmente di mano del rogatario: Carta de Piscariolo.

Menzionato da Biscaro, I conti di Lomello, pp. 369-370, nota 6.

Il documento è incompleto, perchè sono state tagliate le ultime righe; mancano, quindi, parte del testo, le sottoscrizioni e la completio notarile.
Nell'inventario del Museo Diplomatico si dice che il documento è d'incerta provenienza ed in effetti non vi sono elementi che consentano di ricondurlo con certezza all'archivio originario. Tuttavia si può ipotizzare che fosse conservato nell'archivio del monastero di S. Giovanni della Pipia che nel 1093 era entrato in possesso anche di un'altra parte del castrum di Pescarolo.
Il documento fu molto probabilmente rogato dal notaio Iohannes; persiste un margine di incertezza per l'impossibilità di confrontare adeguatamente il signum, in questo documento parzialmente sbiadito.
Il notaio è talvolta scorretto.

(SN) Anno ab incarnatione domini nostri Iesu Christi millesimo nonagesimo quinto, primo die men|sis iunii, ind(ictione) tercia. Tibi Gisle, dilecta filia et amica mea, ego Anselmus | comes, filius quondam Huberti comitis, de castro Sexpile, qui professus sum lege vivere | Salicha, genitor et bene cupiens atque donator tuus, presens presentibus dixi, quapropter dono | a presenti die dilectioni tue et in tuo iure et potestate per hanc car(tulam) donationis proprietario nomine | in te habendum confirmo, id est medietatem de [[.....]] una que est cum castro et tolimine | cum fosato circu(m)dato, cum capella una inibi habente quam habere et possidere [vi]sus | sum in loco Piscariolo cum casis et masaritiis universisque rebus ad eandem medietatem | de predicto castro et capella pertinentibus et respicientibus. Et est predicta medietas | de ipsis casis et castro cum eodem fosato et rebus terretoreis, vineis, pratis, pascuis, sil|vis et terris arabilibus et lacora per mensuram iustam supertotum iugera (a) duocenti et, si [am]|plius de nostris rebus in eodem loco Piscariolo inventum fuerit ultra suprascriptam mensuram, per | hanc car(tulam) donationis in tua q(ui) s(upra) Gisle, amica mea, ita ut pertineat ad medietatem, | persistat potestatem proprietario iure, ut dictum est, cum castro et capella, sedimina | et vites, prata, silvis maioribus et minoribus, pascuis, lacora, terra arabilia, gerbi[a] et | usibus aquarum, aquarumque ductibus cum omni iure adiacentia et pertinentia per loca et | vocabula et ipsi loco pertinentia inintegrum. Que autem suprascripta medietas de eodem castro et |[ca]pella de Pescariolo cum omnibus rebus et utilitatibus ad eundem castrum pertinentibus |[iur]is mei superius dictum ab hac de tibi q(ui) s(upra) Gisle, amica mea, dono, cedo, ofero |[et] per presentem car(tulam) donationis proprietario nomine in te habendum confirmo. Insuper per | cultellum, festucum nodatum, vuantonem et vuasonem terre atque ramum arboris et | me exinde foris expuli, vuarpivi et absens me feci et tibi ad tuam proprietatem | habendam relinquo, faciendo exinde a presenti die tu et heredes tui et cui vos | dederitis iure proprietario nomine quicquid volueritis sine omni mea q(ui) s(upra) Anselmi co|mitis et heredum meorum ac proheredum contrad(icione) vel repeticione. Si quis vero, quod futurum | esse non credo, si ego q(ui) s(upra) Anselmus comes, quod absit, aut ullus de heredibus ac prohere|dibus meis seu quelibet opposita persona contra hanc car(tulam) donationis ire quando|que te(m)ptaverimus aut eam per quodvix ingenium infrangere quesierimus, tunc in|feramus ad illam partem contra quam exinde litem intullerimus mulcta que | est pena auri optimi uncias viginti [[....]] et argenti pondera centum et quod | repetierimus vendicare non valeamus, set presens hec car(tula) donationis [dio]|turnis temporibus firma et stabilis permaneat atque persistat inconvulsa cum stipulatione | subnixa. Et a me q(ui) s(upra) Anselmo comite meisque heredibus ac proheredibus tibi q(ui) s(upra) Gisle |[[............]]tuisque heredibus et cui vos dederitis suprascripta donatio q(ui) s(upra) legitur inintegrum ab omni |

(a) iu- corrette da altre lettere, come pare.

Edizione a cura di Valeria Leoni
Codifica a cura di Valeria Leoni

Informazioni sul sito | Contatti