Lombardia Beni Culturali
86

Carta ordinamenti, statuti et constitutionis

1209 dicembre 22, Cremona.

Sicardo, vescovo di Cremona, con il consenso dei canonici del Capitolo della Cattedrale nominativamente indicati e alla presenza di testimoni, stabilisce che il prelato e i chierici delle chiese dei SS. Cosma e Damiano e di S. Vitale nominino, secondo i canoni, i loro confratelli e il loro prelato, che dovrà essere successivamente confermato dal vescovo; dispone che il prelato e i confratelli della chiesa dei SS. Cosma e Damiano siano ordinati dal vescovo; decreta infine che quanto è stato acquisito dal vescovo in seguito alla permuta con il monastero di S. Stefano al Corno sia ceduto alle chiese stesse e che rimangano invece al vescovo i diritti di cui l'episcopio godeva per consuetudine.

Originale, BSCr, LC, Codice Sicardo, p. 104, n. 85 [A]. Regesto sec. XVIII, Bonafossa, p. 109. Copia sec. XIX, Cereda, sc. 4, sec. XIII dal 1201 al 1219, n.137 (trascrizione di mano di Odoardo Ferragni).
Nel margine esterno, di mano del sec. XVII: V.

Regesto: Astegiano, I, p. 214, n. 105; Savio, p. 112.

Il titolo che precede il documento è in inchiostro rosso.

Carta de eodem
(SN) Anno dominice incarnationis millesimo ducentesimo nono, indictione tertia decima, die decimo exeunte mense de|cembrio, regnante domino Ottone Dei gratia Romanorum imperatore et semper augusto, in civitate Cremona. Pre|sentia et testimoniatico dominorum Guberti Multidenarii et Lanfranchi de Vaccaritia et Manfredi Struxii et magi|stri Marchixii de Sancto Martino et Bellotti Bonserii et Girardi de Summo et Iohannis Struxii et Iohannis Bonserii et (a) | Lanfranchi Struxii et Mediilumbardi de Summo et Oldefredi de Mutto et Mathei de Falconerio not(arii) et Iohannis | de Lege not(arii), testium rogatorum, dominus Sycardus, Dei gratia Cremonensis episcopus et comes, volens providere utilitati |ecclesiarum Sanctorum Cosme et Damiani et Sancti Vitalis, sitarum in iam dicta civitate Cremona, de voluntate et con|sensu fratrum suorum ibi presentium, scilicet magistri Nigri de Oldoynis archidiaconi et Petri archipresbiteri et | Girardi de Casalibuttano presbiteri et Iohannis presbiteri et Alberti Ursoni diaconi et Homoboni Scorticasancti diaconi et | Conradi de Gaço diaconi et magistri Petri de Crotta diaconi et Nigri de Casalimorano subdiaconi et |Iohannisboni de Giroldis subdiaconi et Ianoni de la Bella subdiaconi et Pagani Dodhoni acoliti, canonicorum | maioris ecclesie Cremonensis, suo et episcopii sui nomine, constituit, ordinavit ac privilegium fecit in perpetuum | Deo dante valiturum donno Widoni, priori prenominatarum ecclesiarum Sanctorum Cosme et Damiani et Sancti Vitalis, | ibi presenti et recipienti ipsarum ecclesiarum nomine et suis successoribus canonice substituendis, statuendo, or|dinando ac diligenti cura et providentia et dispositione constituendo quod prelatus et fratres predictarum ecclesiarum |Sanctorum Cosme et Damiani et Sancti Vitalis liberam habeant facultatem sibi fratres secundum canones eligendi. | Rursus fratres cum ecclesia pastore vaccaverit, libertatem habeant prelatum eligendi. Quam electionem factam | episcopo Cremonensi denuntient et episcopus eam sibi denuntiatam sine dilatione et sine gravamine suprascriptarum (b) | ecclesiarum confirmet et electum de prelatione investiat. Quod si recusaverit vel recusare voluerit, licentiam | habeant superiorem sedem adheundi. Preterea prememoratus dominus Sycardus, Dei gratia Cremonensis episcopus et comes, suo | et iam dicti episcopii suo nomine, voluntate et consensu ac presentia prefatorum fratrum suorum canonicorum suprascripte maio|ris ecclesie Cremonensis, statuit, ordinavit ac perpetua stabilitate sanctivit (c), ut prelatus et fratres suprascriptarum ecclesiarum, | si Deo concedente ad ordines recipiendos sint ascensuri, per Cremonensem episcopum sine gravamine iam dictarum | ecclesiarum ad ordines promoveantur. Quod si facere noluerit, licentiam habeant quemcumque sibi elegerint Catho|licum episcopum adheundi. Quicquid autem iuris ad prenominatum dominum Sycardum, Dei gratia Cremonensem episcopum, et eius episcopi|um sive in censu olei sive in alia re constiterit per abbatem Sancti Stephani de Cornu et eius conventum in prenomina|tis ecclesiis aliquo titulo, modo vel iure pervenisse, id est dominus Sycardus, Dei gratia Cremonensis episcopus, episcopii | sui nomine, consensu et voluntate ac presentia suprascriptorum fratrum suorum canonicorum, suo et episcopii sui nomine, pre|dictis ecclesiis Sanctorum Cosme et Damiani et Sancti Vitalis et prefato donno Widoni earum priori, ipsarum ecclesiarum | nomine, donavit, dedit, cessit et remisit universum. Antiqua vero iura ad Cremonensem episcopum et Ecclesiam in | prenominatis ecclesiis Sanctorum Cosme et Damiani Sanctique Vitalis pertinentia ante acquisitionem ipsarum ecclesiarum quam | idem dominus Sycardus, Dei gratia Cremonensis episcopus et comes, fecit a prenominato abbate Sancti Stephani de Cornu et conven|tu eius sibi ipsi episcopo reservavit et suis Catholicis successoribus, ut secundum antiquas consuetudines permane|ant illibata. Ut autem hoc ordinamentum, statutum et constitutio in perpetuum Deo dante firmum permane|at roboratum ac illibatum semper consistat, iussit hoc in forma publica redigi et inde hoc publicum | instrumentum conscribi.
(SN) Ego Emanuel de Falconerio domini Henrici regis notarius interfui et hanc cartam precepto prememorati domini Sycardi Cremonensis | episcopi et comitis scripsi.


(a) Segue et ripetuto al principio della riga successiva.
(b) Segue espunto ec
(c) Così A.

Edizione a cura di Valeria Leoni
Codifica a cura di Valeria Leoni

Informazioni sul sito | Contatti