Lombardia Beni Culturali
225

Carta venditionis

1171 settembre 9, Rosate.

Airoldo del fu Alberto da Caullo, di Rosate, affermando di essere nella piena e legittima età e di professare la legge longobarda, dichiara di aver ricevuto da Pietro detto Scanabecum, pure di Rosate, dodici soldi di denari milanesi d'argento, quale prezzo della vendita di un appezzamento allodiale di vigna di due pertiche e mezzo sito nel territorio di Rosate, en Glaris; Airoldo, infine, giura nei confronti di Pietro che difenderà il bene venduto, ponendo come fideiussore Giranio da Sancto Iulio.

Originale, ASMi, AD, pergg., cart. 688 [A]. Regesto, BONOMI, Morimundensis, p. 479, n. 181. Altro regesto, Catalogo, IV, fasc. 74. Nel verso, di mano del notaio: Conquistum Petri Scanabecum de pecia una de vinea en Glaris; annotazione di mano X, parzialmente coperta da striscia cartacea incollata alla pergamena: Ai[roldus] d[e] C[aullo]; | .R. [[...]] (non è possibile determinare l'estensione della lacuna); altra annotazione tarda, e segnatura Bonomi: 181. MCLXXI. Vendita.

La pergamena, in discreto stato di conservazione nonostante alcune macchie e abrasioni, presenta tracce di rigatura a secco.
Circa la conservazione ab antiquo del doc. nel tabularium monastico fa fede la presenza, nel verso della pergamena, della consueta annotazione di mano X (cf. Le carte di Morimondo, I, Introduzione, pp. XXXIX-XL); non emergono, tuttavia, ulteriori e più diretti elementi circa l'eventuale assorbimento della vigna - qui oggetto di una transazione fra privati - nel patrimonio morimondese.
Sul notaio cf. Le carte cit., nota introduttiva al doc. n. 209, da integrare con quella che accompagna, in questa silloge, il n. 240.

(SN) Anno dominice incar(nationis) mill(exim)o centeximo septuag(exim)o primo, nono die mensis sete(m)bris, indic(ione) quarta. Constat me Airoldum, fil(ium) quondam Alberti da Caullo | et de loco Roxate, qui dixit plenam etatem se habere et profesus est lege (a) viv(er)e L(ongobar)d(orum), accepise sicuti et in presentia testium accepi a te Petro qui diceris | Scanabecum, de loco Roxate, argenti denariorum bonorum Mediol(anensium) sol(idos) duodecim, finitum precium, sicut inter nos convenit, pro pecia vinee una cum area sua, | iuris sui, quam habere visus sum in s(upra)s(crip)to loco Roxate et in eius territorio, et d(icitu)r en Glaris, et est pertic(e) due et med(ium), vel plus vel minus fuerit (b); coheret ei: a mane Petri de Cortina, | a meridie de Maronis, a monte Ambroxii Nigronis, a ser(o)Iohannis de Vilana, et si amplius de meo iure infra ipsas coherentias inventum fuerit quam ut supra | mensura l(egitur) per idem precium et eandem (c) car(tam) in tua tuorumque heredum aut cui dederis persistat potestate, proprietario nomine, inintegrum; quam autem s(upra)s(crip)tam vineam | iuris mei superius dictam una cum accessionibus (d) et ingressibus seu cum superioribus et inferioribus sui, qualiter supra l(egitur), inintegrum, ab hac die tibi qui supra Petro | pro s(upra)s(crip)to precio vendo, trado, emancipo, nulli alii venditam, donatam, alienatam, obnoxiatam vel traditam nisi tibi, et facias exinde a presenti die tu et heredes | tui et cui dederis, iuris proprietarii nomine, quicquid volueris, sine omni mea et heredum meorum contradic(ione). Quidem et spondeo atque promitto me ego qui supra | Airoldum, una cum meis heredibus, tibi qui supra Petro tuisque heredibus aut cui dederis s(upra)s(crip)tam vendic(ionem), qualiter supra l(egitur), inintegrum, ab omni homine defensare; quod | si defendere non potero, aut si tibi exinde aliquid per quodvix ingenium subtrahere quesiero, tunc in duplum tibi s(upra)s(crip)tam vendic(ionem) restituam sicut pro t(em)pore fuerit | meliorata aut valuerit per estimac(ionem) in consimili loco, pena dupli. Quia sic inter eos convenit. Actum in Roxate. Feliciter.
Sign(um) + manus s(upra)s(crip)ti Airoldi, qui hanc car(tam) vendic(ionis) fieri rogavit (e) et s(upra)s(crip)tum precium accepit ut supra.
Sign(a) + + + + + manus Petri Scrignini et Oliverii Nigronis et Froglerii dal Forno et Michelis seu Tedholdi da la Valle testium.
§ Ibi, coram ipsis testibus, ipse Airoldus iuravit manu sua propria ad (f) sancta Dei evvangelia adversus s(upra)s(crip)tum Petrum quod s(upra)s(crip)tam vineam per alodium (g) tenebat, et nulla | cartula, nullum scriptum nec aliqua securitas in alia parte facta non est, et deinc in antea non habet ag(er)e nec causare et ab omni persona habet disbrigare, | defend(er)e et gaurentare ab omni homine cum racione, sine fraude et malo ingenio, se sciente, si Deus illum adiuvet et illa sancta Dei evvangelia; et insuper | posuit fideiusorem Gira(n)nium da Sancto Iulio, qui obligavit pignus suum pena dupli.
(SN) Ego Romanus notarius sacri pal(acii) hanc car(tam) vendic(ionis) scripsi, post traditam co(n)plevi et dedi.


(a) A om. lege.
(b) v(el) pl(us) - fu(er)it nell'interlineo, con segno di richiamo.
(c) et (in nesso) eande(m) iterato.
(d) -o- corr. da lettera principiata, probabilmente i.
(e) A rogaver(unt).
(f) Precede d espunta.
(g) A alodu(m).

Edizione a cura di Michele Ansani
Codifica a cura di Gianmarco Cossandi

Informazioni sul sito | Contatti