Lombardia Beni Culturali
70

Carta commutationis

1115 novembre, Varese.

Vualdo, arciprete e ofitialis della chiesa di S. Maria del monte detto Velate, dà ad Alberto figlio del fu Giovanni di Sacconago un appezzamento di sedime di diciannove tavole e tre piedi sito in Sacconago, nel luogo detto ad Cantone, ricevendo in cambio, a nome della detta chiesa, un appezzamento di vigna di quaranta tavole e un piede e mezzo sito in Sacconago, nel luogo detto in Vuadalli.

Originale, ASMi, AD, pergg., cart. 131, [A]. Regesto, ASMi, Catalogo delle pergamene, IV, fasc. 65. Nel verso, di mano coeva: Comutationis Vualdoni archipresbiter de Sancta Maria de Monte de Vellate | de vinea una in Saconnago; di mano del secolo XIII: De Saconago; di mano del secolo XV: Saconago.

Regesto: Manaresi, Regesto, n. 69, pp. 49-50.

La pergamena è in buono stato di conservazione. All'altezza della ventiquattresima e venticinquesima riga si trova un foro, già presente al momento della scrittura. Si notano i segni di undici piegature nel senso della scrittura, a distanza pressoché regolare fra loro.

(SN) In Christi nomine. Anno ab incarnac(ione) domini nostri (a) Iesu Christi millesimo centesimo quintodecimo, mense | nove(m)bris, indic(ione) nona. Co(m)mutatio bone fidei (b) noxitur esse c(on)tractum ut ad vicem emtionis | optineat firmitatem eodemque nexu obligant c(on)traentes (1). Placuit itaque et bona c(on)venit | voluntate inter Vualdus, archipresbiter ofitialis ecclesia oratorio Sancte Dei genetricis Marie | sita monte qui dicitur Vellate, necnon et inter Albertum filium quondam Iohannis de loco Saconnago ut in | Dei nomine debeat dare sic(ut) a presenti dedit ipse Vualdus archipresbiter eidem Alberto in casa co(m)mu|tationis nomine in suo iure abendum et tenendum et fatiendum quod voluerit, hoc est petia | una (c) de terra sediminis iuris (d) ipsius ecclesie Sancte Marie reiacentem in predicto loco et | fundo Sacunnnago, et iacet infra villa ad locum ibi ubi dicitur ad Cantone, et est ipsa | petia per iusta mensura tab(ulas) decem et novem et pedes tres, coeret ei: a mane Arderici de Tur|bigo et item Arderici de Mediolano, a meridie via, a sero Alegri, a montibus accessio. Unde | ad vicem recepit ipse Vualdus archipresbiter ab eodem Alberto similiter in casa com|mutationis (e) nomine, ad partem ia(m)dicte ecclesie Sancte Marie, id est petia una de terra | vinea cum arbore uno de supra reiacente in predicto loco et fundo Saconnago | et iacet ad locum ubi dicitur in Vuadalli, et est ipsa petia de terra vinea per iusta | mensura tab(ulas) quadraginta et pedem unum et medium, coeret ei: a mane de moneste|rio de Patregnano, a meridie Gezonis et Vuidonis et aliquantum reservo, a sero |Sancti Genexii, a montibus via. Quidem, ut ordo lege deposscit, ad previdendam ia(m)dic|tam co(m)mutationis accesserunt super ipsas res Ambroxius clericus qui dicitur de Sancto Martino | et Anselmus qui dicitur Paliario, scario ipsius ecclesie, atque Vuilielmus qui dicitur de Caputvico de | Galerate, quibus omnibus co(m)paruit et estimaverunt quod meliorata res esset quam | predicto Vualdo archipresbiter recepit quam daret et legibus hec co(m)mutatio fieri pos|sit. His autem rebus superius (f) co(m)mutatis, cum superioribus et inferioribus, seu cum finibus et ac|cessionibus suis inintegrum, ipsi co(m)mutatores sibi unus alterri invicem in co(m)mutatio|nis nomine tradider(unt) fatiendum hoc quod in co(m)mutationis (g) nomine tradiderunt | cum heredibus et successoribus eorum iuris proprietarii nomine quicquit voluerint aut previderint | sine unus alterri c(on)tradic(ione). Et sponder(unt) se ipsi c(om)mutatores unus alteri cum heredibus | et successoribus eorum de his que superius in co(m)mutationis tradiderunt ab omni c(on)tradi|cente homine defensare; quit si defendere non potuerint aut si c(on)tra hanc car(tam)| co(m)mutationis agere aut causare presu(m)serit, tunc in duplum ia(m)dictas res illa | pars que non c(on)servaverit alteri fidem servanti restituat sic(ut) pro t(em)pore fuerit | meliorate aut valuerit sub estimac(ione) in eodem loco. Quia sic inter eos c(on)venit. | Unde due car(te) co(m)mutationis uno tenore scripte sunt. Actum infra castrum Varise.
Signum + manus predicti Alberti qui hanc car(tam) co(m)mutationis ut supra (h) fieri rogavit.
Signum + + + manuum Ambrosi qui dicitur de Sancto Martino et Anselmi | qui dicitur Paliario, scario ipsius ecclesie, et Vuilielmi qui et|stimaverunt ut supra (i).
Signum + + + + + manuum Vualterri de Bi(m)mio et Uberti de | Galiate et Anrici Faber seu Arnolfi qui dicitur | Lucia atque Landolfi, testium.
(SN) Ego Atto notarius (j) sacri palatii scripsi, post | traditam c(om)plevi et dedi.


(a) A n(ost)ri, con n mancante del secondo gambo.
(b) -i finale corr. da e
(c) Segue petia una erroneamente ripetuto.
(d) Il primo gambo di -u- su rasura.
(e) A co(m)m|mutationi(s)
(f) A sup(er)i(u)s, con is corr. da altra lettera, come pare.
(g) A co(m)mutioni(s)
(h) s- corr. da altra lettera.
(i) Vuilielmi - supra su rasura, estesa sino alla fine del rigo.
(j) n- maiuscola corr. da n minuscola.

1 Cf. Cod. Iust. 4. 64. 2

Edizione a cura di Patrizia Merati
Codifica a cura di Patrizia Merati

Informazioni sul sito | Contatti