Lombardia Beni Culturali
76

Carta venditionis

1181 marzo 25, Velate

Cossa vedova di Petracius detto de Bugnella de Vellate e suo figlio Ugacius, maggiorenne, entrambi di legge longobarda, vendono al sacerdote Uberto detto de Birago, messo di Pietro detto de Bussci, arciprete della chiesa di S. Maria del Monte *di Velate*, a nome della chiesa stessa, alcuni immobili siti alla Rasa *di Varese*: un appezzamento di prato detto in Bodega, due di campo detti ad Rianam e ad Predero, uno di bosco, la metà di un sedime e di un bosco detto ad Lignonem; ricevendo da lui tre lire e undici soldi di denari nuovi milanesi quale prezzo della vendita. I venditori costituiscono fideiussore Soldanus de Bugnella de Vellate.

Originale, ASMi, AD, pergg., cart. 132, [A]. Regesto, ASMi, Catalogo delle pergamene, IV, fasc. 67, [R]. Nel verso, di mano del rogatario: Car(ta) Sancte Marie de terra de Rasa et de monte Valdexe, quam fecit Ugacius de Bugnella; di mano E del secolo XVII due annotazioni contenenti il regesto dei due atti vergati sul recto; altre annotazioni tarde.

Regesto: Manaresi, Regesto, n. 229, pp. 160-161.

La pergamena è in buono stato di conservazione. Rigatura a secco. Si notano i segni di cinque piegature nel senso della scrittura, a distanza pressoché regolare fra loro, e di una perpendicolare ad esse.
Segue, sulla stessa pergamena, il doc. 77.

(SN) Anno dominice incar(nacionis) mill(esimo) centes(imo) octuages(imo) primo, octavo kallendarum aprilis, indic(tione) quartadecimma. Car(tam) vendicionis ad proprium fecer(unt) Cossa relicta quondam Petracii qui dicebatur de Bugnella de Vellate | et Ugacius filius eius, quem bene co(m)pleverat etatem, et qui Cossa et Ugacius, mater et filius, professi fuer(unt) lege vivere Longobardorum, consentiente ipsi (a) Cosse ipso Ugacio filio et mondoaldo suo, | in manu presbiteri Uberrti qui dicitur de Birago, missi Petri qui dicitur de Bussci, archipresbiteri beate ecclesie Sancte Marie de Monte, et ad partem eiusdem ecclesie, nominative et integraliter (b) de quadtuor petiis | terre iuris et proprietatis suprascriptorum Cosse et Ugacii, item de eorum parte, id est de medietate pro indiviso, de sedimine uno cum pertinenti ipsi sedimini et de petia una silve, que suprascripte petie et | sedimen iacent ad Rassam de intro. Coehret suprascripto sedimini: a mane Henrici et Lafranci Patarini, a meridie et a sero heredum Guidoti Cucki, a mont(e) via. Coehret suprascripte silve, que dicitur ad Lignonem: | a mane et a meridie (c) heredum Guari(m)berrti, a sero Guidonis Scillie, a mont(e) suprascripti Lafranci et heredum Guidradi (d). Prima petia terre de suprascriptis quadtuor petiis terre est pratum et dicitur in Bodega, cui coehret: a mane | suprascripti Lanfranci et Conforti, a meridie suprascripte ecclesie, a sero ipsius ecclesie et in parte heredis Guarimberrti, a mont(e) riale. Sec(un)da petia est campus et dicitur ad Rianam: a mane et undique heredes Guari(m)berrti. Tercia | petia est ca(m)pus scimilliter et dicitur ad Predero: a mane et a meridie Guillielmoti, a s(ero) via, a mont(e) heredis Guari(m)berti. Quarta petia est silva et dicitur *******: a mane et a meridie heredis Guari(m)berrti, a s(ero) via; | quantum infra suprascriptas coehrentias suprascriptis Ugacio et Cosse pertinebat totum et una cum superioribus et inferioribus seu cum finibus et accesionibus suis inintegrum in hac vendic(ione) permaneat. Transtuller(unt)que suprascripti mater | et filius in suprascripto archipresbitero omne ius et omnem actionem quam ipsi habebant et eis pertinebat in suprascriptis petiis terre et sediminis sive per illas petias et illud sedimen posuer(unt)que eundem archipresbiterum | in eorum locum de suprascriptis petiis ac in vacuam possessionem. Talli tenore ut de cetero semper suprascriptus archipresbiter et eius successores et cui dederint, ad partem suprascripte ecclesie, tenere et habere debeant suprascriptam venditam | inintegrum et facere debeant ex ipsa vendita proprietario iure quicquid volluerint sine suprascriptorum matris et filii et eorum heredum contradic(tione). Et hoc pro precio librarum trium et sollidorum undecim d(e)nariorum novorum Me|diol(anensium), quos ipsi venditores, id est mater et filius, acceper(unt) a suprascripto presbitero Uberrto, misso suprascripti archipresbiteri (e). De quibus d(e)nariis fuer(unt) dati sol(lidi) quinquaginta (f) et unus Guillielmoto pro debito paterno suprascripti Ugacii | et reliqui d(e)narii iver(unt) in blava quam ipsi exspendider(unt) in domo. Et promisser(unt) ipsi mater et filius et (g) guadiam deder(unt) suprascripto presbitero Uberrto omni t(em)pore suprascripto archipresbitero et suis successoribus et cui dede|rint, ad partem suprascripte ecclesie, de evictione suprascripte vendicionis et eam venditam inintegrum defendere et guarentare ab omni homine iure ut venditores emptori in pena dupli et quod facient | Garizetam filiam quondam Lafranci Turnielli esse contentam ad suas exspensas pro suprascriptomet precio et sine ullo alio precio in hac vendita. Et inde posuer(unt) fideiiussorem Soldanum de Bugnella | de suprascripto Vellate in pena dupli suprascriptarum rerum. Quia sic convener(unt) inter se. Actum in suprascripto Vellate.
Signa + + + manuum suprascriptorum venditorum et fideiiussoris, id est Soldani, qui hanc car(tam) fieri rogaver(unt) ut supra.
Signa + + + manuum Carnelevarii et Anselmi Panevini de Vellate et Uberrti de Villa de Masenago, testium.
(SN) Ego Bernardus de Varisio iudex hanc car(tam) tradidi et scripsi. Ibique statim suprascripti venditores per pignus suprascripte finsorie investiver(unt) suprascriptum Soldanum de omnibus suis bonis que habent et habituri sunt.


(a) La seconda -i su rasura.
(b) A integraglit(er), con la seconda -g- espunta.
(c) A a m(e)r(idie), con a m su rasura.
(d) La seconda -d- corr. da i
(e) La prima -r- nell'interlineo, con segno d'inserimento.
(f) A q(ui)nguaginta
(g) e- pare corr. da altra lettera principiata.

Edizione a cura di Patrizia Merati
Codifica a cura di Patrizia Merati

Informazioni sul sito | Contatti