Lombardia Beni Culturali
9

Dicta testium

1181 aprile 16, Pavia

Aghirato, preposito della chiesa di S. Giovanni in Borgo di Pavia, con Rogerio Catasus e Guido Christianus, nominati iusticiarii da Lanfranco vescovo di Pavia per comporre una lite tra le chiese lomellensi di S. Maria Maggiore e di S. Michele, raccolgono le testimonianze dei prepositi e di vari sacerdoti delle anzidette chiese.

Originale, ASCMi, Fondo Sola Busca, Raccolta Lualdi, cart. 28 [A].

A. BEDINA, Quiete habere offersionem? Tensioni nel clero di Lomello in un documento del secolo XII, in "Archivio Storico Lombardo", CXX (1994), pp. 403-421. Pergamena in pessimo stato di conservazione con vari guasti e lacerazioni che tra l'altro la privano della parte finale del testo e dell'escatocollo.

(SN) Anno ab incarnacione domini nostri Iesu Christi millesimo centesimo octuagesimo primo, die iovis sextodecimo kalendas madii, indicione quartadecima.In civitate Papia. Dominus Aghiratus | prepositus Sancti Iohannis de Burgo et Rogerius Catasus, Guido Christianus Papiensis Ecclesie a domino episcopo Lafranco iusticiarii constituti, preceperunt michi (a) Saraceno | de Burgo publico notario ut dicta testium [[...]](b) iuris canonice Sancte Marie de Lomello prepositi, de liti que inter eum et magistrum Iohannem de Mede prepositum | Sancti Michaelis in suprascripto loco, a partibus m[[... ut in] (c) publico scripto redigerem, et eorum dicta de cetero sic habeantur ac si ipsis testes semper presentes | adessent et viva voce loquerentur [[...]](d) . Dominus Ardicionus Cariensis prepositus iurato (a) testatur quod olim per plures vices vidit dictum | presbiterum Albertum Sancti Michaelis de Lomello et al[ios clericos dicte ecclesie Sancti Michaelis](e) venire ad canonicam Sancte Marie de Lomello in dominica de ramis olivarum et ad benedictionem olivarum fore | et ad processionem cum canonicis ipsius canonice [[...]](f); hoc firmiter credit quod vidit illos facere in purificatione Sancte Marie, ad benedictionem cande|larum; similiter dic(it) quod per plures vices vidit clericos dicte ecclesie Sancti Michaelis in sabbato (a) sancto et in sabbato pentecosten venire ad eandem canonicam Sancte Marie | et firmiter credit quod oliabat ibi sacerdos vel christianos parvulos et parvulas qui et que baptizari debebant, quia stabat cum cappa ad dossum et stola ad collum iuxta | porta ecclesie. Item dic(it) quod per plures vices vidit clericos dicte ecclesie ire ad letanias cum preposito ipsius canonice et canonicis, et similiter multociens vidit preposi | tum et canonicos eiusdem canonice ire ad ipsam ecclesiam Sancti Michaelis in die lune de feriis post Pasca ad processionem, et clericos ipsius ecclesie illos cum aqua benedicta et | incenso ibi ad processionem recipere, et prepositum Sancte Marie ibi maiorem missam cantare, sed offersionem quis habere nescit; et dicit similiter quod ipse olim | vidit presbiterum Albertum et magistrum Albricum in capite ipsius canonice et in capite ieiuni, et dicit quod firmiter credit ipsam ecclesiam Sacnti Michaelis hec omnia facere | debere ipsi canonice ex debito, et numquam magis dicit aut audivit quod placitum inde foret; et hoc recordatur ipse et vidit a triginta annis infra. [[...]] Dominus presbiter |Petrus canonicus ipsius canonice iurato (a) testat[us] est de toto quod suprascriptus prepositus Cariensis, et plus quia vidit sacerdotem Guilielmum Sancti Michaelis oliare par|vulos et parvulas ipsius canonice in sabbato sancto [[...]](g) adhuc sex anni; et eciam dicit quod vidit presbiterum Iohannem ipsius ecclesie Sancti Michaelis in capitulo Sancte | Marie de capite ieiunii cum uno alio, s[[...]] (h) [di]cit quod vidit prepositum et canonicos ipsius canonice per plures vices quiete habere offersionem in | die lune post Pasca, et illam ad [[...]](i) et quinque inde murmurabant. Interrogatus si scit quod prepositus et canonici Sacnte Marie inceperint ire | ad Sanctum Michaelem die lune post P[asca][[...]] (k) si antea venerant, respondit quod credit quod iamdudum antea inceperant venire, et credit parrochiam | Sancti Michaelis esse Sancte Marie et prepos[itus][[...]] (l) quod debeant clerici Sancti Michaelis hec omnia facere. Interrogatus si vidit umquam continue per plures an|nos clericos Sancti Michaelis venire ad capitula [c]anonicorum, dominus sacerdos Michaele iurato (a) dicit idem de toto quod suprascriptus presbiter Petrus, et | eciam plus quia vidit similiter in sabbato sancto et in sabbato pentecosten sacerdotem Guilielmum et sacerdotem Aimum et diversis temporibus ad officia; et credit | quod ibi oliabant et christianabant et di[[...]]ate (m) qui erat dominus ecclesie Sancti Michaelis venire semel ad capitulum ipsi canonice in capite ie|[iunii][[...]] (n) et dic(it) quod credit firmiter quod remansit continue; non vidit clericos Sancti Michaelis venire |[[...]] (n)


(a) Cosė A.
(b) Lacerazione della pergamena; testo perduto per uno spazio corrispondente a circa cinque lettere.
(c) Testo perduto per uno spazio corrispondente a circa venticinque lettere.
(d) Testo perduto per uno spazio corrispondente a circa ventidue lettere.
(e) Restauro congetturale.
(f) Testo perduto per uno spazio corrispondente a circa quattordici lettere.
(g) Testo perduto per uno spazio corrispondente a circa sei lettere.
(h) Testo perduto per uno spazio corrispondente a circa quindici lettere.
(i) Testo perduto per uno spazio corrispondente a circa sedici lettere.
(k) Testo perduto per uno spazio corrispondente a circa sedici lettere.
(l) Testo perduto per uno spazio corrispondente a circa dieci lettere.
(m) Testo perduto per uno spazio corrispondente a circa quarantacinque lettere.
(n) Cf. osservazioni introduttive.

Edizione a cura di Andrea Bedina
Codifica a cura di Andrea Bedina

Informazioni sul sito | Contatti