Lombardia Beni Culturali

Breve concordie

1145 marzo 5, nella Campagna Pavese, in luogo detto 'vallis Radenasca'.

Alla presenza di Alfano, vescovo di Pavia, Martino - priore del monastero di S. Pietro in Ciel d'Oro -, con l'autorizzazione di Anselmo abate e con il consenso di Oldrado <de Palacio> avvocato del monastero, investe Ottone, abate del monastero di S. Sepolcro, sito nella Campagna Pavese, di tutta la terra di proprietà di S. Pietro già oggetto di una controversia tra i due monasteri, sita nei pressi di Vallis Radenasca - terra della quale vengano stabiliti i confini -, al fitto annuo di due soldi di denari pavesi da pagare a s. Martino oppure entro i tre giorni precedenti o seguenti, ricevendo il predetto Martino da Ottone, quale launachil, una crosna.

Originale, ASPv, AOSM, cart. ..., già cart. XXIII, XX [A]. Nel verso, di mano del notaio: § Breve de concordia inter monasterium Sancti Petri et monasterium Sancti Sepulcri, cui segue, di mano del sec. XIII, iterato: Sepulcri; di ulteriore mano del sec. XIII: Cartula s(olidorum) .II.; di mano del sec. XIV: Penam apositam de .L. argenti Papien(sibus); sigla E (sec. XIII?); altra annotazione tarda.

Regesto: SAVIO, Pavia, p. 421.

La pergamena presenta leggera usura lungo i margini laterali e rosicature - che non interessano la scrittura - nella parte superiore. Al centro del foglio piegato in due si osserva il foro di filza.

(SN) Die lune qui est quintus dies mensis marcii. Foris in Campanea huius Ticinensis civitatis, ad locum ubi dicitur Vallis Radenasca. Presentia domni (a) Alphani, Dei gr(ati)a Sancte Ticinensis | ęcclesię episcopi (1), et quor(um)dam aliorum bonorum hominum quorum nomina inferius scripta sunt, per lignum quod sua tenebat manu domnus Martinus, prior monasterii Sancti Petri Celi Aurei, cum licencia et | iussione domni Anselmi, abbatis eiusdem monasterii, ab eo directus, atque cum consensu et licencia domni Oldradi advocatoris ipsius monasterii, investivit et finem fecit adversus domnum Ottonem, similiter | abbatem monasterii Sancti Sepulcri in eadem Campanea siti, et ad partem ipsius monasterii, nominative de tota illa terra iuris Sancti Petri quę est infra fossatum quod pendet iuxta costam de valle Radanasca, ab | angulo fontis quę vocatur presbiteri Adam, per rectitudinem sicuti determinatum est fossatum, usque ad viam publicam quę tendit ad pratum quod dicitur Periuratum versus occidentem, et ex altera parte quę est a mane, | omnia cum omnibus sicuti infra predictum fossatum collecta sunt, usque ad aliam viam quę vadit ad monasterium Sancti Salvatoris, et unde olim contencio et discordia fuerat inter eos, omnia [inin]tegrum, | cui coheret: a mane et aquilone et sero terra Sancti Petri, a meridie terra Sancti Salvatoris et quor(um)dam aliorum hominum et in parte via, sive ibi alię s(in)t coherentię. Et etiam per eundem lignum fecit finem de om[nibus]| querimoniis sive maleficiis quę olim evener(ant) per suprascriptam terram infra predictas coherentias et ia(m)dictum fossatum positam, sicuti (b) previsum et ordinatum est ab omni latere, omnia et ex omnibus |[i]nintegrum. Eo vero ordine fecit ia(m)dictus prior, per iussionem predicti domni Anselmi abbatis, ia(m)dictam investituram et finem ut ipse domnus Otto abbas et successores eius et pars ipsius monasterii | habeant et detineant atque deinceps quiete et pacifice possideant totam suprascriptam terram infra predictum (c) fossatum positam, cum omni sua pertinencia, sicut superius legitur, inintegrum, et faciant in ea et ex ea quicquid eis fuerit | oportunum, sine omni contradictione suprascripti domni Anselmi abbatis suorumque successorum; ita tamen ut persolvere exinde debeant omni anno semper in festivitate sancti Martini, aut tres dies postea | vel antea, fictum solidos duos denariorum bonorum Papiensium, dato ipso ficto et consignato eidem domno Anselmo abbati, ap(ud) suprascriptum monasterium Sancti Petri, vel successori suo aut certo | misso eius; alia superimposita inter eos non fiat. Pęnam vero inter se posuerunt tali modo, et hoc firmiter stetit inter eos ut si predictus domnus Anselmus abbas vel successores eius eidem monast[erio Sancti]| Sepulchri de suprascripta terra infra suprascriptum fossatum posita ulterius brigam aut aliquam controversiam miserint, et dando suprascriptum fictum omni anno, sic(ut) supra legitur, quiete et pacifice habere et possidere non permiserint, | aut si predictus abbas Sancti Sepulchri et successores eius suprascriptum fictum, sic(ut) supra legitur, omni anno non adimpleverint, tunc co(m)ponat pars parti fidem servanti pęnam argenti denariorum bonorum Papi|ensium libras quinquaginta, et post pęnam solutam suprascripta investitura et finis in suo permaneant robore. Et ad hanc confirmandam concordiam accepit ipse domnus Martinus prior ab eodem domno Oto|ne abbate exinde launach(ild) crosnam unam, ut hec illorum convenientia, sic(ut) supra legitur, diuturnis t(em)poribus firma permaneat atque persistat; et nec eis liceat ullo t(em)pore nolle quod voluer(unt), set quod ab eis semel | factum vel quod scriptum est inviolabiliter conservare et attendere promiserunt cum stipulacione subnixum. Factum est hoc anno dominicę incarnacionis millesimo centesimo quadragesimo | quinto, suprascripto die lunę, indic(tione) octava. Unde duo brevia uno tenore scripta sunt (d).
Signum + manus suprascripti domni Martini prioris, qui per licenciam et iussionem suprascripti domni Anselmi abbatis hoc breve fieri rogavit et suprascriptum launach(ild) accepit ut supra.
Signum + manus suprascripti domni Oldradi advocatoris, qui eidem domno priori consensit et auctoritatem prebuit et ex sua parte firmavit ut supra.
Interfuerunt testes scilicet Gualterius Fulperti, Allonis Guitagli, Ricardus Sedacio, Lanfrancus (e) Arduinus causidicus et Guido da Orecluso, Petrus (f) de Marcio, Armannus da Sancto Petro, Baldus | Cavalerius et Albertus de Ricardo.
(SN) Ego Donumdei notarius sacri palacii interfui, rogatus hoc breve scripsi.



(a) Nel sopralineo, in corrispondenza di -m-, segno abbr. (trattino orizzontale) eraso.
(b) -c- corr. da altra lettera principiata.
(c) -u- nel sopralineo, in corrispondenza di o
(d) A om. sunt
(e) -f- corr. su r
(f) -t- corr. da altra lettera, come pare.

(1) Alfano fu vescovo di Pavia tra il 1139 e il 1147 (cf. SAVIO, Pavia, pp. 428-9; HOFF, Pavia und seine Bischöfe, p. 6).

Edizione a cura di Barbieri, Cau, Baretta, Ansani
Codifica a cura di Michele Ansani

Informazioni sul sito | Contatti