Lombardia Beni Culturali
4

Cartula libelli

1154 luglio 17, Milano.

Guitardo Saporito de Compito con la moglie Giordana, il figlio di lui Giovanni con la moglie Todesca, e la nuora di lui Madia vedova del fu Domenico, tutti di Milano, cedono libellario nomine, in perpetuo e senza obbligo di censo a Giovanni notaio, dominus et maior arimannie della chiesa milanese, dei beni iuris Sancti Ambrosii e livellari che detengono nel luogo e nel territorio di Linate, e ciò per la somma di novanta lire, sedici soldi e cinque denari in moneta milanese.

Originale, ASMi, Consiglio degli Orfanotrofi e del Pio albergo Trivulzio - Orfanotrofio maschile - Monastero, cart. 16, n. 4 [A]. In calce, sotto la sottoscrizione, compare il numero 319 di mano moderna. Sul verso tracce di scrittura, forse della stessa mano del recto. Alla luce di Wood si ricostruisce qualche parola: Cartula libelli in domnum Iohannem notarium. Altre scritture tarde.

Regesto: BASSANI, Una sentenza dei consoli di Milano, p. 263 (alla data 1250 maggio 4).

La pergamena è in discreto stato di conservazione: qialche abrasione, soprattutto lungo il margine destro e nel quarto superiore destro; piccole macchie di muffa, specie lungo la piegatura centrale. Un piccolo strappo in corrispondenza della prima riga. Tracce di rigatura a secco.
Il testo è molto scorretto.

(ST) Anno ab incarnacione domini nostri Iesu Christi milleximo centeximo quinquageximo quarto, sestodecimo k(a)l(endas) augusti, indicione secunda. Placuit atque convenit inter Guitardum Saporitum de Conpito de civitate Mediolani, et Iordanam, coniugem eius, seu Iohannem filium ipsius Guitardi et Todesscam uxorem ipsius Iohannis atque Madiam, relictam quondam Dominici filii eiusdem Guitardi, omnes de predicta civitate, ipso Guitardo consentiente eidem Iohanni filio suo et predictis Iordane et Madie coniugi et nurui sue, et ipso Iohanne consentiente eidem | Todessche coniugi sue et subter contrafirmante et, ut legis habet auctoritas, una cum noticia et interrogatione Ennasii missi domni secundi Chunradi regis, in cuius presentia et testium ipse mulieres ab eo interrogate secundum usum et legem nullam patiuntur violentiam nec suis bonis et spon|taneis voluntatibus hanc cartulam libelli facere vise sunt; et certam fecit ipsa Iordana habere consultum de libris decem et octo ex suo faderfio in rebus de loco Colonnia; et predicta Madia fecit similiter manifestationem habere consultum de libris viginti et duabus ex suo fader|fio super omnes casas quas habent et detinent in Conpito; et prefata Todesscha fecit manifestationem consultum habere de libris viginti et duabus ex suo faderfio in omnibus rebus sicuri habent et detinent in loco Foramangnia; nec non et inter domnum Iohannem notarium sancte Mediolanensis | ecclesie, qui etiam dominus et maior arimannie eiusdem sancte Mediolanensis ecclesie, ut in Dei nomine debeant dare sicuti a presenti dederunt ipsi venditores eidem domno Iohanni ad habendum et tenendum sine ullo censu reddendo libellario nomine usque in perpetuum, idest omnes casas et res | territorias illas iuris sancti Ambrosii et eorum libellarias quas habent (a) et detinent in loco et fundo Linate et in eius territorio et finida; et sunt ipse res tam campi, prata, vinee seu zerbi atque pascua sicuti legitur in breve consignationis ipsarum rerum usque ad iugeras treginta et quattuor et tabulas | decem et novem et pedes legiptimos septem, vel si amplius inveniri potuerit in suprascripto loco et in eius territorio sicuti habere et detinere videbantur omnia et ex omnibus in presenti maneat libello in integrum. Ea ratione uti amodo in antea usque in suprascripto constituto habere et tenere | debeat ipse domnus Iohannes et cui dederit vel habere statuerit suprascriptas res omnes qualiter superius legitur in integrum, et facere exinde tam superioribus quam inferioribus seu cum finibus et accessionibus suis libellario more quicquid ei fuerit utile. Et promiserunt ipsi omnes venditores una (cum)| eorum heredibus suprascriptas res omnes qualiter superius legitur in integrum ab omni homine, et specialiter ab Prevosto et Ottone fratribus qui dicuntur de Busti, defendere et guarentare iure et ratione secundum usum libellarie eidem domno Iohanni et cui dederit vel habere statuerit ipsas res omnes ut supra legitur; | alia superimposita inter eos exinde non fiat. Penam vero inter se posuerunt ut quis ex ipsis aut ex eorum heredibus se de hac convenientia removere quesierit et non permanserit in his omnibus ut supra legitur, tunc componat pars parti fidem servanti pene nomine argen(ti) d(e)n(ariorum) bon(orum)| Mediol(anensium) libras centumoctuaginta et duas, et insuper in eadem convenientia libelli permanere debeat. Et acceperunt ipsi venditores ab ipso domno Iohanne notario pro suprascriptis omnibus rebus argen(ti) d(e)n(ariorum) bon(orum) Mediol(anensium) libras nonaginta et solidos sedecim et denarios | quinque. Quia sic inter eos convenit. Et insuper dedit guadiam ipse Guitardus eidem domno Iohanni notario quod defendere et guarentare habet suprascriptas res omnes ut supra legitur ab Ottone de Busti et ab heredibus Prevosti fratris eius quorum nomina subter leguntur et ab omni homine usu | et ratione, et quod suprascripte res omnes non sunt impignate neque invasate; et si potuerit habere ipse Guitardus ipsam cartulam finis quam fecerunt suprascripti Prevostus et Otto fratres in eundem Guitardum, quod dederit ipse Guitardus ipsam cartulam finis eidem domno Iohanni, et si non | potuerit ipse Guitardus invenire ipsam cartulam finis, quod faciet ipse Guitardus dare (b) credentiam de ipsa cartula finis eidem domno Iohanni; et quod ipse Guitardus faciet facere Lanfranchinumet Isabellettamgermanos infantulos, habiaticos eius et filios quondam Dominici | filii ipsius Guitardi, infra mensem unum postquam ad etatem pervenerint, in suprascriptum domnum Iohannem vel in eum cui constituet suprascriptas res talem cartulam qualem iudex ipsius Iohannis laudaverit de suprascriptis omnibus rebus ut supra legitur pro suprascripto precio accepto. Et de his omnibus adim|plendis posuit ei exinde fideiussorem Guilielmum Pastuiranum de suprascripta civitate in pena dupli suprascripti precii. Actum suprascripta civitate.
Signum + + + + + manuum suprascriptorum Guitardi et Iordane iugalium seu Iohannis et Todessce iugalium et Madie qui hanc cartulam libelli ut supra fieri rogaverunt ipse Guitardus eisdem coniugi et filio et nurui sue consensit ut supra, et ipse Iohannes eidem coniugi sue (c).
(ST) Ego Enasius notarius sacri palacii et missus domni secundi Conradi regis suprascriptas feminas interrogavi ut supra et subscripsi.
Signum + manus suprascripti Guilielmi qui fideiussor estitit ut supra et ad confirmandam (d) manum posuit.
Signum + + + manuum Traversanii Menclotii, Amizonis Boxomni (e) seu Iohannis Cacchi atque Giggi Girengelli preter in securitate de infantulis, testium.
(ST) EgoOlricus notarius ac iudex sacri palatii hanc cartulam libelli post traditam scripsi etinterfui.


(a) habent in sopralinea.
(b) Scioglimento congetturale.
(c) gi sue in sottolinea.
(d) Così A.
(e) Scioglimento congetturale.

Edizione a cura di Roberto Perelli Cippo
Codifica a cura di Ester Bucchi De Giuli

Informazioni sul sito | Contatti