Lombardia Beni Culturali
2

Carta venditionis

1155 ottobre 23, Lodi.

Maltraverso figlio del fu Bonagentus e Ottabella sua moglie, insieme a Marzo, figlio di Maltraverso, tutti di legge longobarda, dichiarano di aver ricevuto dalla chiesa e monastero di S. Vincenzo di Lodi, nella persona della badessa Perpetua, cinquantacinque soldi di denari buoni milanesi vecchi quale prezzo della vendita di un appezzamento di terra e prato di nove pertiche situato in Lodi in località Auresana; lo stesso giorno Maltraverso e Marzo costituiscono fideiussore Filippo Bonagenti, in particolare contro le eventuali pretese di Arderico, figlio di Maltraverso - che dovrà confermare la vendita - e di Ottabella, la quale dichiara di avere avuto in dote la terra che ha a Brazzalengo e infine giura di rispettare le condizioni della vendita.

Originale, ASMi, AD, pergg., cart. 192 [A]. Regesto: Catalogo, IV, fasc. 90 (con data 1154).
Il nome della badessa è sottolineato in matita rossa. Sul verso, annotazioni archivistiche moderne, tra cui la segnatura 2, data e indicazioni di contenuto seicentesche, data e regesto settecenteschi. Edizione: VIGNATI, Codice diplomatico, I, n. 156.

Discreto stato di conservazione, una rosicatura a sinistra, modeste lacerazioni in corrispondenza della piegatura, oltre ad una piccola incisione dal profilo ondulato, al centro. La pergamena era originariamente piegata in quattro nel senso della scrittura e in due nell'altro.
Al margine inferiore erano cucite una o più altre membrane non identificate, come testimoniano i forellini di cucitura.

(SN) Anno ab incarnatione domini nostri Iesu Christi mill(esimo) centesimo quinquagesimo quinto (a), decimo kal(endas) novembris, indic(ione) quarta. Constat nos Maltraversum, filium quondam Bonagenti, et Otabel|lam, iugales (b), et Marzum, filium eius Maltraversi, qui professi sumus nos lege vivere Longobardorum, ipso namque Maltraverso genitore (c) meo m(ih)i Marzo consentiente et m(ih)i Otebelle ipso | item Maltraverso viro et mondoaldo meo consentiente et subter confirmante, una çum notitia de propinquioribus parentibus meis, hii sunt Iohannes Erisoni qui dicitur Stugnla et Gualterius Pernigarius, | a quibus interrogata professa sum me nullam pati violentiam a quopiam homine nec ab ipso viro et mondoaldo meo, nisi mea bona et spontanea voluntate, accepisse nos comuniter sicuti et | in presentia testium manifesti sumus quod accepimus ab ecclesia vel monasterio Sancti Vincentii de civitate Laude, ex propriis facultatibus suprascripti monasterii, de (d) do(m)nam Perpetuam abatissam, argenti de|nar(iorum) bonorum Mediol(anensium) veterum solidos quinquaginta et quinque, finito pretio sicut inter nos convenit nominative pro petia una de terra çum aliquanto prato iacente in territorio Laude, in Auresana, | et videtur pertice novem plus sit minusve, a mane suprascripti monasterii, a meridie Scelare, a sero via, a monte eiusdem monasterii. Quam autem venditionem superius dictam una çum accessionibus et ingressibus | seu çum superioribus et inferioribus suis qualiter superius l(egitur) inintegrum nos qui supra venditores suprascripto monasterio per suprascriptam do(m)nam abatissam vendimus, tradimus, mancipamus, et fatias exinde et pars mona|sterii vel cui pars monasterii dederit quicquid volueritis sine omni nostra et heredum nostrorum contradictione. Quidem spondemus atque promittimus nos qui supra venditores una çum nostris heredibus vo|bis abatisse partique monasterii aut cui pars monasterii dederit suprascriptam venditionem qualiter superius l(egitur) inintegrum ab omni homine defensare, quod si defendere non potuerimus aut si vobis | exinde aliquid per quodvis ingenium subtrahere quesierimus, tunc (e) in duplum vobis suprascriptam venditionem restituamus sicut pro tempore fuerit meliorata aut valuerit sub extimatione in consi|mili loco, et nichil nobis ex ipso pretio vos dare debere (f) dicimus . Actum in Laude, in parlatorio suprascripti monasterii. Ibique promisit suprascriptus Maltraversus et Marzo et guadiam dederunt (g) |[[.....]]suprascripte (h) abatisse, vice suprascripti monasterii, quod ipsi defendent suprascriptam vendit[ionem] iure et usu, omni tempore, ab Arderico, filio eiusdem Maltraversi, et quod fatient eum esse tacitum et conten|tum omni tempore in hac venditione, et quod fatient eum firmare hanc cartam pro eodem pretio, et quod defendent a suprascripta Otabella omni tempore et ab omni homine omni tempore in penam dupli, et | de hoc obligaverunt pignori ipsi Maltraversus et Marzo sua bona suprascripte abatisse, vice ecclesie; et posuerunt fideiussorem Filippum Bonagenti, qui obligavit se iure fideiussorum, et qui | obligavit sua bona pignori suprascripte abatisse quod fatiet et atendet iure fideiussorum de facere Ardericum suprascriptum contentum ut supra l(egitur) et de defendere omni tempore a suprascripta muliere et de aliis | controversiis que apareb(un)t intra quinque annos. Et suprascripta Otabella manifestavit quod nichil habuit in denariis pro dote in casa eius Maltraversi nisi terram quam habet ad Bru|zalengo, et ipsa Otabella iuravit ad sancta Dei evangelia quod non erit per se vel per suam summissam personam in dicto vel facto completo ut hec car(ta) vel venditio rumpatur vel elidatur | vel ut contra hanc car(tam) sententia feratur, sed omni tempore eam ratam habebit. Factum est hoc anno ab incarnatione domini nostri Iesu Christi mill(esimo) centesimo quinquagesimo quinto, suprascripto die et suprascripta indic(ione).
Signa +++ manuum suprascriptorum Maltraversi et Otabelle et Marci, qui supra suprascriptum pretium se accepisse manifestaverunt et hanc car(tam) fieri rogaverunt, et vir consensit uxori et Marzo.
Signa + + manuum suprascriptorum Gualterii et Iohannis parentum, qui supra suprascriptam Otabellam interrogaverunt. Signum + manus suprascripti Filippi, qui supra suprascriptam guadiam recepit.
Signa ++++ manuum Alberti Codeca' et Lafranci et Alberti et Redulfi, testium. Interfuit (i) et prepositus Lafrancus comes.
(SN) Ego Albertus iudex et missus regis hanc car(tam) tradidi et scripsi.


(a) Da quarto mediante correzione di in da ar
(b) Segue in A et qui na parzialmente dilavato.
(c) geni- corretto da viro
(d) Così A.
(e) t- corretta da a
(f) d- corretta da b
(g) Aggiunto in seguito nel margine, probabilmente dalla stessa mano ma con inchiostro diverso.
(h) La i iniziale dell'abbreviazione corretta su e
(i) I(n-)- corretto da et tachigrafico.

Edizione a cura di Ada Grossi
Codifica a cura di Ada Grossi

Informazioni sul sito | Contatti