Lombardia Beni Culturali
67

Carta venditionis

1154 febbraio 3, Milano.

Giovanni detto Magister di Rovegnasco con il figlio Ambrogio, la moglie Carabona e Contessa, moglie del suddetto Ambrogio e figlia di Carabona, tutti di legge longobarda, dichiarano di aver ricevuto da Ogerio, prete della chiesa di S. Damiano in Milano, cinque lire e mezzo e tre denari di denari milanesi d'argento - cinque lire provengono dal lascito testamentario di Belconsiglio, che era moglie di Arnaldo Enblavadus - quale prezzo della vendita di un appezzamento di vigna, due appezzamenti di campo e due appezzamenti di bosco siti nel territorio di Rovegnasco, dell'estensione complessiva di un iugero, tre pertiche e undici tavole. Giovanni, inoltre, dà guadia all'anzidetto Ogerio di difendere la vendita da qualsiasi contestazione possa sorgere in futuro, e in particolare nei confronti del chierico Tedaldo, ovvero di Giovanni, suoi figli, oppure di Otta, moglie di quest'ultimo, o di qualsiasi altra persona, ponendo come fideiussore Cavalcaconte detto Guiniguisi.

Copia autentica del sec. XII ex., ASMi, AD, pergg., cart. 312, n. 111 [B]. Regesto: Giorgi, Registro p. 65 e pp. 203-204 e Rubrica, c. 23r. B è così autenticata: (SN) Iohannes Brozius notarius sacri pal(acii) autenticum huius exe(m)pli vidi et legi et sic in eo continebatur ut in isto legitur exe(m)plo preter litteras plus minusve. | (SN) Ego Petrus Abbas notarius autenticum huius exe(m)pli vidi et legi et sic in eo continebatur ut in isto legitur exe(m)plo preter litteras plus minusve. | (SN) Ego Iohannes Cagalent notarius hoc exe(m)plum ex autentico exe(m)plavi et sic in eo continebatur ut in isto legitur exemplo (A explo) extra litteras plus minusve. Nel verso, di mano coeva: Pro ista carta facit presbiter Sancti Damiani b[[..]]e monasterio a(n)ualiter fictum denarios .XII. et candelas. Riferimenti agli Exemplaria diplomatum del Giorgi; annotazione del Bonomi: MCLIV; segnatura di mano del sec. XX, in lapis.

La pergamena presenta macchie giallognole di piccole dimensioni in prossimità del margine laterale sinistro e tracce di rigatura a piombo.
Il segno di tabellionato di Giovanni Cagalento reca inscritto il nome e il cognome del notaio.

Anno dominice incar(nationis) milleximo centeximo quinquagesimo quarto, tertio die mensis februarii, indic(ione) secunda. Constat nos Iohannem qui dicor Magister de loco Rovegniasco et Ambrosium, patrem et filium, et Carabonam, coniugem ipsius Iohannis, et Contessam, uxorem suprascripti Ambrosii et filiam predicte Carabone, qui professi sumus lege vivere Longobardorum, m(ih)i iamdicto Ambrosio consentiente ipso Iohanne genitore meo, et nobis qui supra Carabone et Contesse consentientibus prefatis Iohanne et Ambrosio viris et mundoaldis nostris, et, ut legis (1) habet auctoritas, una cum notitia propinquiorum parentum nostrorum, hii fuerunt Petrus qui dicitur Baccus et Guifredus qui dicitur Donicus, frater suprascripte Carabone, et Iohannes qui dicitur Bechettus (a) ipsius Carabone ex alio viro filius, a quibus interrogate professe sumus nec ab ipsis viris nostris nec ab aliis hominibus ullam nos pati violentiam, set nostra sponte hanc cartam venditionis cum suprascriptis viris nostris facere vise sumus, et etiam professe sumus nullam dottem nos ipsis viris nostris dedisse, accepisse sicuti et in presentia testium manifesti sumus quod accepimus a te Ogerio, presbitero ecclesie Sancti Damiani constructe infra hanc civitatem Mediol(ani), ex parte suprascripte ecclesie, argent(i) denariorum bonorum Mediol(anensium) libras quinque et dimidiam et denarios tres - libras quinque quorum denariorum iudicavit domina Belconscilium, que fuit coniux Arnaldi Enblavadi, suprascripte ecclesie, eo ordine ut presbiter qui pro tempore in ipsa ecclesia fuerit daret ipsas libras quinque in terram ad partem suprascripte ecclesie, et daret omni anno pro ipsa terra, pro fatiendo annuali suo, solidos quattuor denarios tres minus, scilicet monachis monasterii Sancti Ambrosii, ubi ipsa iacet, denarios duodecim, et eiusdem ecclesie canonicis alios denarios duodecim, et custodibus ipsius (b) ecclesie denarios sex, et in candelis denarios duodecim, et ipse presbiter cum suo clerico habeat reliquos denarios -, finito precio, sicut inter nos convenit, pro vinea (c) una cum area eius et camporum petiis duabus et buscorum similiter petiis duabus quas habere videmur in territorio de loco Rovegniasco; predicta vinea iacet ad locum ubi dicitur in Archerio, cui coheret: a mane Ottonis Ratii et monasterii Bochetti, a meridie de Guaitamacchis et a sero, a meridie Cavalcacomiti qui dicitur Guiniguisi, et est pertice tres et tabule quinque. Prima petia campi dicitur ad Rovorem Ariberti, est ei: a mane Ariprandi de Rovegniasco, a meridie suprascripti Cavalcacomitis, a sero et a monte via, et est pertice due et tabule decem et novem et dimidia; secunda dicitur in Archerio: a mane nurus Iohannis Dentis, a meridie de Guaitamacchis, a sero Ottonis Ratii, a monte via, et est pertice due et tabule due et dimidia. Primus buschus est de supra de Runco de Grillione: a mane Ambrosii Brugnorii, a meridie de Guaitamachis (d), a sero Amizonis Boxhomi et Girardi de Lemiate, a monte Aicardi Menclocii; secundus buschus per pizum cum iamdicto buscho continetur, a mane Pellegrini Ferrarii, a meridie Ambrosii Brugnorii, a sero Aicardi Menclocii, a monte via, et sunt isti duo buschi per mensuram iustam pertice septem et tabule octo, vel si amplius predicta vinea et predicti campi et buschi infra suprascriptas coherentias inveniri potuerint in presenti venditione permaneant; quas autem res superius dictas, cum superioribus et inferioribus seu cum finibus et accessionibus suis, inin(tegrum), ab hac die vobis qui supra presbitero, ad partem suprascripte ecclesie, per hanc cartam et pro suprascripto pretio vendimus, tradimus, emancipamus ut fatiatis exinde a presenti die vos et cui vos dederitis vestrique successores, iuris proprietarii nomine, quicquid volueritis, sine omni nostra heredumque nostrorum contradicione. Quidem spondemus atque promittimus nos predicti venditores una cum nostris heredibus prenominatas omnes res, qualiter superius legitur, inin(tegrum), ab omni homine defendere et guarentare; quod si defendere non potuerimus, aut si contra hanc cartam venditionis per quodvis ingenium agere aut causari presumpserimus, tunc in duplum vobis suprascriptas (e) res restituamus, sicut pro tempore fuerint (f) aut valuerint sub estimatione in consimili loco, quia sic inter nos convenit. Actum in suprascripta civitate. Sign(um) manuum suprascriptorum Iohannis et Carabone, iugalium, et Ambrosii et Contesse, similiter iugalium, qui hanc cartam ut supra fieri rogaverunt. Sign(um) manuum suprascriptorum Petri et Guifredi et Iohannis, qui suprascriptas Carabonam et Contessam ut supra interrogaverunt. Sign(um) manuum Petri de Dexio et Ambrosii Guandecca et Marchisii Ferrarii de loco Rovegniasco et Landulfi de Cistellago de civitate Mediol(ani) atque Alberti Ferrarii, fratris suprascripti Marchisii, testium. Ibique statim, presentibus ipsis testibus, dedit guadiam predictus Iohannes Magister suprascripto presbitero ita ut si lis vel intentio apparuerit ei vel suis successoribus de suprascriptis rebus vel de contestatione pretii ipsarum rerum a Tedaldo clerico vel (g) Iohanne, filiis suprascripti Iohannis, vel ab Otta, coniuge ipsius Iohannis, filii sui, vel ab aliquo alio homine ipse Iohannes et eius heredes defendere et guarentare habet. Et de hoc adimplendo (h) posuit fideiussorem Cavalcacontem qui dicitur Guiniguisi, qui obligavit se omni tempore defendere a suprascriptis Tedaldo clerico et Iohanne, fratre suo, et Otta, uxore eius, set ab aliis hominibus (i) obligavit se tantum usque ad quinque annos proximos venientes defendere usque in pena dupli. Ego Rogerius iudex ac missus do(m)ni secundi Chunradi regis (j) interfui et rogatus scripsi.

(a) La prima -t- corr. da -a-, come pare.
(b) B ipsi
(c) B vine
(d) Così B.
(e) B s(upra)s(crip)ta
(f) B fu(er)it
(g) vel nell'interlineo su et (nota tironiana) espunto.
(h) La prima -d- corr. da altra lettera.
(i) B hominb(us)
(j) -g- corr. da altra lettera forse -d-

(1) Cf. LIUTPR. 22.

Edizione a cura di Marta L. Mangini
Codifica a cura di Marta L. Mangini

Informazioni sul sito | Contatti